مریم علیزاده؛ پیمان افراسیاب؛ محمدرضا یزدانی؛ عبدالمجید لیاقت؛ معصومه دلبری
چکیده
کشت دوم در اراضی شالیزاری دارای مزیتهای اقتصادی ناشی از تولید محصولات کشاورزی (کلزا، باقلا، سیر، تریتیکاله، سویا و...)، آمادهسازی بستر شالیزار برای برداشت مکانیزه محصول، تقویت اقتصاد خانوار کشاورزان برنجکار، افزایش انگیزه کشاورزان به ماندن در روستا است. به دلیل عدمقابلیت زهکشهایسطحی درتخلیهسریعآباز منطقهریشه،شرایطمناسببرایکشتدومدراراضی ...
بیشتر
کشت دوم در اراضی شالیزاری دارای مزیتهای اقتصادی ناشی از تولید محصولات کشاورزی (کلزا، باقلا، سیر، تریتیکاله، سویا و...)، آمادهسازی بستر شالیزار برای برداشت مکانیزه محصول، تقویت اقتصاد خانوار کشاورزان برنجکار، افزایش انگیزه کشاورزان به ماندن در روستا است. به دلیل عدمقابلیت زهکشهایسطحی درتخلیهسریعآباز منطقهریشه،شرایطمناسببرایکشتدومدراراضی شالیزاریفراهمنشده که میتوانباایجادسامانههایزهکشی زیرزمینی،علاوهبرایجادشرایط مناسب برایکاشت، داشتوبرداشتبرنج،امکانکشتمحصولاتیغیرازبرنج رادرفصولمرطوبفراهمنمود. این پژوهش برای تعیین فاصله و عمق مناسب زهکشهای زیرزمینی در اراضی شالیزاری بهمنظور فراهم کردن شرایط مناسب برای کشت دوم، در 5/1 هکتار از اراضی شالیزاری مؤسسه تحقیقات برنج کشور در استان گیلان در سال زراعی 1393 به انجام رسید. تیمارهای مورد آزمایش شامل L7.5D0.8، L10D0.8، L15D0.8، L7.5D1، L10D1و L15D1، زهکش سطحی، و شاهد (بدون زهکشی) بود. طول کلیه خطوط 40 متر و جنس لولهها پیویسی موجدار با قطر 125 میلیمتر است. از پوسته برنج بهعنوان پوشش اطراف لولههای زهکش استفاده شد. نتایج نشان داد کهزهکشهای زیرزمینی با فاصله 15 متر نتوانستهاند عمق سطح ایستابی را به حد قابل قبولی پایین بیاورند و فقط قادر بودند شرایط را برای کشت گیاهانی نظیر شوید، جعفری، شاهی، تره (که عمق توسعه ریشه کمی دارند) فراهم کنند. همچنین، زهکشهای سطحی باعث کاهش 22 درصد در میزان آب مازاد خاک نسبت به شاهد شد. در نهایت نتایج نشان داد که برای فراهم کردن شرایط مناسب برای کشت گیاهانی نظیر کلزا و باقلا، زهکشهای زیرزمینی با فواصل 5/7 و 10 متر مناسب است که با توجه به زهکشی بیش از حد در فاصله زهکش 5/7 متر، زهکشهای زیرزمینی با فاصله 10 متر بهعنوان فاصله مناسب در مرحله زهکشی بهمنظور کشت دوم انتخاب شد و با توجه به عدم معنیداری تفاوت سطح ایستابی بین تیمارهای L10D1و L10D0.8، زهکشهای زیرزمینی با عمق 8/0 متر مناسب تشخیص داده شد.