آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
مهدی اکبری؛ فریبرز عباسی؛ ابوالفضل ناصری؛ افشین یوسف گمرکچی؛ مصطفی گودرزی؛ امیر اسلامی؛ مسعود فرزام نیا؛ رحیم علیمحمدی؛ نادر کوهی چله کران؛ رضا بهراملو؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ سید ابوالقاسم حقایقی مقدم؛ اردلان ذوالفقاران؛ جمال احمدآلی؛ محمد عباسی؛ حمید ریاحی؛ محمد مهدی نخجوانی مقدم
چکیده
در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در 300 مزرعه در قطبهای تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی98-1397 اندازهگیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب ...
بیشتر
در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در 300 مزرعه در قطبهای تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی98-1397 اندازهگیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب آبیاری و بهرهوری آب کاربردی در استانهای مزبور در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود و میانگین حجم آب آبیاری بهترتیب برابر 8502، 8901، 9226، 9459، 11481، 12796، 14311، 14821، 15198، 15916، 18351 و23920 با میانگین وزنی 13614مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد یونجه نیز بین 2500 تا 30000 با میانگین وزنی 13692کیلوگرم بر هکتار بود. بهرهوری آب آبیاری در مزارع مزبور بین 0/2 تا 4/5 با میانگین وزنی 1/28 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. میانگین وزنی بهرهوری آب کاربردی نیز 1/19 کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. میانگین حجم آب مزارع یونجه در دو روش آبیاری سطحی و بارانی بهترتیب برابر 15076 و 10653 مترمکعب در هکتار تعیین شد( 1%>p). بنابراین با تغییر روش آبیاری از سطحی به بارانی، میانگین حجم آب آبیاری 30% کاهش و بهرهوری آب کاربردی یونجه 41% افزایش داشت. با توجه به این نتایج، برای کاهش حجم آب آبیاری و بهبود بهرهوری آب در تولید یونجه، در شرایط اقلیمی مناسب که آب آبیاری از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در صورت رعایت ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهرهبرداری و ملاحظات اقتصادی، استفاده از آبیاری بارانی پیشنهاد میشود.
نادر نادری؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ محمود فرومدی
چکیده
استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی با محدودیتهای آبوخاک مواجه است. روشهای آبیاری تحتفشار بهعنوان یکی از گزینههای بهبود بهرهوری مصرف آب در استان سمنان توسعهیافته است. این تحقیق با هدف ارزیابی سامانههای آبیاری بارانی در استان سمنان انجام شد. به این منظور در این پژوهش تعداد شش طرح ...
بیشتر
استان سمنان به خاطر موقعیت جغرافیایی، اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی با محدودیتهای آبوخاک مواجه است. روشهای آبیاری تحتفشار بهعنوان یکی از گزینههای بهبود بهرهوری مصرف آب در استان سمنان توسعهیافته است. این تحقیق با هدف ارزیابی سامانههای آبیاری بارانی در استان سمنان انجام شد. به این منظور در این پژوهش تعداد شش طرح از طرحهای آبیاری بارانی ویلموو، کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک، و سنترپیوت در چند مزرعه مورد ارزیابی فنی قرار گرفت. مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد آب (PELQ)، راندمان واقعی کاربرد آب (AELQ)، ضریب یکنواختی (CU) و یکنواختی توزیع (DU) در سامانههای ویلموو به ترتیب برابر 7/40، 6/29، 2/57 و 7/52 درصد و در سامانههای کلاسیک ثابت 8/54 ، 8/54، 75 و 65 درصد به دست آمد. در روش سنتر پیوت نیز مقادیر فوق به ترتیب برابر 83، 6/79، 5/94 و 91 درصد بود. ملاحظه شد این پارامترها در سامانه سنترپیوت بهترین وضعیت را داشتند. طراحی خوب، وجود آبپاشهای مناسب و نو و پایین بودن ارتفاع آبپاشها در دستگاه سنترپیوت از عوامل عملکرد بهتر این سامانه بود. پس از آن، روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک از وضعیت بهتری برخوردار بود. پایین بودن ارتفاع آبپاشها و وجود فشار مناسب در سامانه باعث افزایش کارآیی آن در مزرعه شماره چهار شده بود در حالیکه در مزرعه شماره پنج فاصله نامناسب آبپاشها باعث کاهش کارآیی روش کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک شده بود. در مزارع دیگر، فشار کارکرد کم آبپاشها، کاهش آبدهی و شعاع پاشش آبپاشها نسبت به مقادیر اسمی و اختلاف فشار زیاد در سامانه، کارآیی ویلموو را کاهش داده بود.
علی قدمی فیروزآبادی؛ مهرداد چایچی؛ سید محسن سیدان
چکیده
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل ...
بیشتر
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 87-1386 و 88-1387 اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه نوع سامانه آبیاری، بارانی، قطرهای( تیپ) و جویچهای بود و کرتهای فرعی را ارقام گندم ( الوند، توس و دو لاین C-81-4و CD-5009 ) تشکیل دادند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در ژنوتیپهای مورد بررسی در سیستمهای متفاوت آبیاری علیرغم میزان متفاوت آب آبیاری مصرفی تفاوت معنیداری نداشتند. این در حالیست که اختلاف عملکرد بین روش تیپ و جویچهای حدود 1000 کیلوگرم در هکتار تعیین شد.تفاوت بین ژنوتیپها نیز از نظر عملکرد معنیدار نبود. مقدار بهرهوری مصرف آب آبیاری در روش آبیاری تیپ، بارانی و جویچهای ( بدون در نظر گرفتن بارندگی مؤثر ) بهترتیب 6/1، 1/1 و 69/0 کیلوگرم به ازای واحد آب مصرفی بود. بهعبارت دیگر، آبیاری تیپ باعث افزایش 132 و 45 درصدی کارآیی مصرف آب نسبت به روش جویچهای و بارانی گردید. ارزیابی اقتصادی نشان داد که استفاده از هر دو روش آبیاری بارانی و تیپ بجای روش جویچهای برای تمامی ارقام گندم مورد استفاده دارای توجیه اقتصادی است و روش آبیاری بارانی نسبت به تیپ از لحاظ اقتصادی ارجح بود.
علی محمد جعفری؛ هرمز سلطانی؛ سید معین الدین رضوانی؛ علی قدمی فیروزآبادی
چکیده
روشهای نوین آبیاری آباندوز می توانند باعث افزایش کارایی مصرف اب و بازده اقتصادی شوند. در این مطالعه اثر دو روش ابیاری و چهار آرایش کاشت مختلف بر روی عملکرد و بازده اقتصادی در زراعت سیب زمینی ارزیابی شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان در همدان ...
بیشتر
روشهای نوین آبیاری آباندوز می توانند باعث افزایش کارایی مصرف اب و بازده اقتصادی شوند. در این مطالعه اثر دو روش ابیاری و چهار آرایش کاشت مختلف بر روی عملکرد و بازده اقتصادی در زراعت سیب زمینی ارزیابی شد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اکباتان در همدان به مدت سه سال (93-1391) انجام گردید. آزمایش شامل دو فاکتور اصلی آبیاری بارانی و قطره ای، و چهار فاکتور فرعی آرایش کاشت بودند. تحلیل اقتصادی تیمارها با استفاده از معیارهای نسبت منفعت-هزینه، نرخ بازده داخلی، و معادل یکنواخت سود خالص سالیانه انجام شد. نتایج نشان داد که روش کاشت مرسوم در آبیاری قطرهای، تیمار برتر اقتصادی بود. برای تیمار برتر نسبت منفعت –هزینه برابر 48/1، نرخ بازده داخلی برابر 49/287 درصد و سود خالص معادل یکنواخت سالیانه آن برابر 1/79 میلیون ریال در هکتار برآورد شد. تاثیر آرایش کاشت در روش آبیاری بارانی قابل توجه بود، بطوریکه نرخ بازده داخلی و معادل یکنواخت سالیانه تیمارهای آرایش کاشت بیش از دو برابر بازده اقتصادی روش کاشت مرسوم بود. تیمار فاصله کاشت 60 سانتی متر در آبیاری بارانی بالاترین بازده اقتصادی را داشت.
سیده طیبه حسینی؛ مجتبی خوش روش؛ میرخالق ضیاتبار احمدی؛ علی قدمی فیروزآبادی
چکیده
مدلهای گیاهی در شبیهسازی عملکرد محصول با سناریوهای مختلف کم آبیاری و شوری مناسب میباشند. در این پژوهش، مدل AquaCrop برای شبیهسازی عملکرد دانه و زیست توده گیاه سویا، تحت تاثیر سطوح مختلف شوری و کم آبیاری در سالهای 9113 و 1390 در شهرستان گرگان مورد بررسی قرار گرفت. مدل با استفاده از دادههای سال 1390 واسنجی و با دادههای سال 1391 ...
بیشتر
مدلهای گیاهی در شبیهسازی عملکرد محصول با سناریوهای مختلف کم آبیاری و شوری مناسب میباشند. در این پژوهش، مدل AquaCrop برای شبیهسازی عملکرد دانه و زیست توده گیاه سویا، تحت تاثیر سطوح مختلف شوری و کم آبیاری در سالهای 9113 و 1390 در شهرستان گرگان مورد بررسی قرار گرفت. مدل با استفاده از دادههای سال 1390 واسنجی و با دادههای سال 1391 صحتسنجی شد. آزمایش شامل سه سطح آب آبیاری به میزان 100%، 75% و 55% نیاز گیاه و سه سطح شوری 7/0، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر بود. شاخصهای آماری RMSE، Eو d برای صحتسنجی مدل به ترتیب، برای عملکرد دانه برابر با 225/0 تن بر هکتار، 88/0 و 97/0 و برای زیست توده برابر با 718/0 تن بر هکتار، 77/0 و 95/0 بهدست آمد. نتایج نشان داد که با کاهش مقدار آب آبیاری و افزایش سطح شوری، عملکرد گیاه سویا کاهش مییابد. آنالیز حساسیت نشان داد مدل AquaCrop نسبت به ضریب کاهش تاج پوشش گیاهی در زمان پیری و ماکزیمم پوشش گیاهی حساستر از سایر پارامترها است.
علی قدمی فیروزآبادی؛ مجتبی خوشروش؛ پویا شیرازی؛ حمید زارع ابیانه
چکیده
افزایش بهرهوری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگترین چالش بخش کشاورزی در مناطق کم آب است. بهمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری و شوری با استفاده از آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی بر خصوصیات عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین سویا رقم DPX، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ...
بیشتر
افزایش بهرهوری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگترین چالش بخش کشاورزی در مناطق کم آب است. بهمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری و شوری با استفاده از آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی بر خصوصیات عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین سویا رقم DPX، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در یک مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان علیآباد استان گلستان اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح 100 درصد، 75 درصد و 50 درصد آب مورد نیاز گیاه سویا و سه سطح شوری 7/0، 5 و 10 دسیزیمنس بر متر بودند. نتایج نشان داد که با مغناطیسی کردن آب آبیاری مقدار عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین در تمامی تیمارهای خشکی و شوری، بهطور معنیداری افزایش یافت (001/0p <). متوسط مقدار کاهش عملکرد در تیمار شوری آب پنج دسیزیمنس بر متر برابر 44/8 درصد و در تیمار شوری آب 10 دسیزیمنس بر متر برابر 68/24 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. همچنین متوسط مقدار کاهش عملکرد در سطح 75 درصد آبیاری برابر 68/30 درصد و در سطح 50 درصد آبیاری برابر 40/44 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. در مجموع، بالاترین میزان عملکرد دانه برابر 5/5 تن در هکتار از تیمار 100 درصد نیاز آبی مربوط به تیمار آب مغناطیسی بود.
علی قدمی فیروزآبادی؛ حسین دهقانی سانیج؛ مجتبی خوشروش؛ سید محسن سیدان
چکیده
محدودیت منابع آب و انرژی در دنیا و همچنین افزایش تقاضای آب و انرژی به علت رشد جمعیت و توسعه روزافزون جوامع بشری، ضرورت بررسی میزان مصرف آب و انرژی در سیستمهای آبیاری را میطلبد. این پژوهش به منظور بررسی میزان مصرف آب و انرژی، تلفات و راندمان انرژی در ایستگاههای پمپاژ گازوئیلی طی سالهای 1388 تا 1390 در مزارع شهرستان همدان اجرا ...
بیشتر
محدودیت منابع آب و انرژی در دنیا و همچنین افزایش تقاضای آب و انرژی به علت رشد جمعیت و توسعه روزافزون جوامع بشری، ضرورت بررسی میزان مصرف آب و انرژی در سیستمهای آبیاری را میطلبد. این پژوهش به منظور بررسی میزان مصرف آب و انرژی، تلفات و راندمان انرژی در ایستگاههای پمپاژ گازوئیلی طی سالهای 1388 تا 1390 در مزارع شهرستان همدان اجرا شد. برای مقایسه عملکرد ایستگاههای پمپاژ آبیاری، معیار پمپاژ نبراسکا بهکار برده شد. نتایج نشان داد که میزان راندمان کل از 2/7 % تا 3/24 درصد متغیر بود. متوسط راندمان کل در ایستگاههای پمپاژ دیزلی 7/14 درصد محاسبه شد. متوسط انرژی تلف شده در ساعت در ایستگاههای مورد مطالعه برابر 84/4 لیتر گازوئیل در ساعت بود. همچنین، نتایج حاکی از این بود که در اکثر مزارع بارانی، کمآبیاری صورت میگرفت. میانگین کارایی مصرف آب در مزارع یونجه در دو سیستم نشتی و بارانی بهترتیب 7/1 و 7/2 کیلوگرم محصول خشک بر متر مکعب محاسبه شد. از عوامل مؤثر بر کاهش بازده انرژی را میتوان استهلاک موتور پمپ، عدم اجرای فونداسیون مناسب موتور پمپ و عدم انتخاب موتور متناسب با پمپ را نام برد.
علی قدمی فیروزآبادی؛ علی شاهنظری؛ محمود رائینی سرجاز؛ حمید زارع ابیانه
چکیده
کمآبیاری بهعنوان یک عامل تنشزا بر ویژگیهای رویشی و فیزیولوژیکی گیاهان اثر میگذارد. آبیاری ناقص ناحیه ریشه (PRD) یکی از مدیریتهای آبیاری است تا با کاهش مصرف آب شدت تنش وارده بر گیاه را بکاهد. هدف این پژوهش بررسی اثر کمآبیاری بر فلورسانس کلروفیل، وزن خشک طبق، ساقه، برگ، نمایه سطح برگ و عملکرد دانه آفتابگردان (Helianths annus ...
بیشتر
کمآبیاری بهعنوان یک عامل تنشزا بر ویژگیهای رویشی و فیزیولوژیکی گیاهان اثر میگذارد. آبیاری ناقص ناحیه ریشه (PRD) یکی از مدیریتهای آبیاری است تا با کاهش مصرف آب شدت تنش وارده بر گیاه را بکاهد. هدف این پژوهش بررسی اثر کمآبیاری بر فلورسانس کلروفیل، وزن خشک طبق، ساقه، برگ، نمایه سطح برگ و عملکرد دانه آفتابگردان (Helianths annus L.) رقم آذرگل در اقلیم ساری میباشد. این آزمایش در سال 1392 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و در سه تکرار به اجرا در آمد.تیمارهای پروژه عبارت بودند از(1) آبیاری کامل (١٠٠ درصد جبران کاهش رطوبتی خاک)، (2) کمآبیاری تنظیم شده (DI)در دو سطح 75 و 55 درصد، و (3) آبیاری ناقص ریشه نیز در دو سطح ٧٥ و 55 درصد جبران کاهش رطوبتی خاک. یافتههای این پژوهش نشاندهنده تفاوت معنیدار اثر تیمارهای آبیاری بر عملکرد دانه، کارایی فتوسنتز، فلورسانس بیشینه و کمینه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ساقه، طبق و برگ میباشد. تنش آبی بهطور معنیداری عملکرد دانه، شاخص عملکرد کوانتومی (YII)و فلورسانس بیشینهFmرا کاسته و از سویی دیگر موجب افزایش میزان فلورسانس کمینه F0 شد. بیشترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار آبیاری کامل و به میزان 5148 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار آبیاری PRD75 تفاوت معنی¬داری نداشت. بیشترین شاخص سطح برگ در پایان فصل رشد مربوط به تیمار آبیاریFI با 3/4 بود که با تیمارهای PRD75، DI75و PRD55 تفاوت معنیداری نداشت. در مجموع، کمآبیاری تا حد 75 درصد نیاز آبی بصورت خشکی ناحیه ریشه توصیه میشود زیرا باعث کاهش 8/16 درصدی در آب مصرفیشد و با تیمار آبیاری کامل از نظر عملکرد دانه، عملکرد کوانتومی و سایر پارامترهای رشد تفاوت معنیداری نداشت.
علی قدمی فیروزآبادی؛ محمد رضا میرزایی؛ سید محسن سیدان
چکیده
در این تحقیق، اثر دو روش آبیاری قطرهای( نواری) و جویچهای و سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر عملکرد، کارایی مصرف آب، درصد بذر استاندارد و درصد جوانه زنی بذر چغندرقند بررسی شد. آزمایش به صورت کرتهای یکبار خردشده (اسپیلت فاکتوریل) که روش آبیاری (آبیاری جویچهای وآبیاری قطرهای نواری) در کرتهای اصلی و چهار سطح نیتروژن (kg/ha 180 و 120، 60، ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر دو روش آبیاری قطرهای( نواری) و جویچهای و سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر عملکرد، کارایی مصرف آب، درصد بذر استاندارد و درصد جوانه زنی بذر چغندرقند بررسی شد. آزمایش به صورت کرتهای یکبار خردشده (اسپیلت فاکتوریل) که روش آبیاری (آبیاری جویچهای وآبیاری قطرهای نواری) در کرتهای اصلی و چهار سطح نیتروژن (kg/ha 180 و 120، 60، 0) و سه سطح فسفر (kg/ha 60 و 30، 0) به صورت ترکیب فاکتوریل در کرتهای فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای 83، 84 در ایستگاه اکباتان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان انجام شد. نتایج نشان داد که اثر نیتروژن بر عملکرد کمی بذر در سطح یک درصد معنیدار بود. اثر تیمار آبیاری، نیتروژن و فسفر بر درصد بذور استاندارد، معنیدار نبود. اثر متقابل روش آبیاری در نیتروژن و اثر متقابل روش آبیاری در فسفر و محیط روی جوانهزنی بذور، معنیدار بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان ازت مصرفی به میزان 5/88 کیلوگرم در هکتار مقدار بذر استاندارد افزایش یافته و با مصرف بیشتر ازت، میزان بذر استاندارد کاهش مییابد. همچنین، با افزایش میزان ازت مصرفی تا حدود 120 کیلوگرم در هکتار، میزان درصد جوانه زنی افزایش و از آن به بعد کاهش مییابد. میانگین عملکرد تولیدی در دو روش آبیاری قطرهای (نواری) و نشتی، 2360 و 2210 کیلوگرم بر هکتار بود که در یک گروه آماری قرار گرفتهاند. اما، با افزایش مقدار فسفر، تغییرات درصد جوانهزنی در هر دو روش آبیاری معنیدار نبود. با افزایش مقدار نیتروژن مصرفی، مقدار کارآیی مصرف آب افزایش و از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنیدار شد. حجم کل آب مصرفی در آبیاری قطرهای نسبت به جویچهای، حدود 50 درصد کاهش یافت. مقدار کارایی مصرف آب در روش آبیاری قطرهای 59/0 کیلوگرم در مترمکعب و بیش از دو برابر کارایی مصرف آب در روش جویچهای بود. تغییرات شیوه آبیاری از نشتی به قطرهای باعث شد که درآمد خالص به میزان 18601041 ریال در هکتار افزایش یابد. ارزش خالص457288752 ریال (طی 15 سال)، نسبت منفعت به هزینه 6/1 و نرخ بازده داخلی 5/43 درصد تعیین شد. در مجموع می توان مطرح نمود که به کار بردن آبیاری قطره ای در زراعت چغندر بذری از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.