شیوا زارع؛ داریوش حیاتی
چکیده
طرحهای توسعه همراه با اثرات مثبت خود همواره دارای تأثیرات منفی مستقیم و غیر مستقیم بالقوهای بر محیط زیست انسانی و طبیعی است و چنانچه از پیش برای اثرات منفی چاره اندیشی نشود و از لحاظ اثرات مثبت تقویت نشود، نتایج و عواقب نامطلوبی در پی خواهد داشت. هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی توسعه ...
بیشتر
طرحهای توسعه همراه با اثرات مثبت خود همواره دارای تأثیرات منفی مستقیم و غیر مستقیم بالقوهای بر محیط زیست انسانی و طبیعی است و چنانچه از پیش برای اثرات منفی چاره اندیشی نشود و از لحاظ اثرات مثبت تقویت نشود، نتایج و عواقب نامطلوبی در پی خواهد داشت. هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی توسعه شبکههای مدرن آبیاری و زهکشی دشت کربال و عوامل تعیین کنندهیآن از دیدگاه بهرهبرداران بوده است تا از این طریق بتوان روند کمی و کیفی این پروژهها را اصلاح و بازنگری نمود. روش این پژوهش از گروه مطالعات کمّی و از نوع توصیفی، کنترل متغیرها غیر آزمایشی، هدف کاربردی و جمع آوری دادهها با فن پیمایش بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بهرهبردارن تحت پوشش شبکههای مدرن آبیاری و زهکشی دشت بوده‌اند که 280 نفر از بهرهبرداران به شیوهی تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش پرسشنامه بوده و روایی صوری پرسشنامه با استفاده ازیک پانل از متخصصان مربوطه و پایایی آن با انجام مطالعه راهنما تأیید شد.متوسط ضریب آلفای کرونباخ این مطالعه در حدود 79/0 بود است.یافتههای این پژوهش نشان داد که اکثر بهرهبرداران، ارزیابی مطلوبی از اثرات زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی طرح داشتهاند و از چهار دسته عوامل تعیین کنندهی فردی، اقتصادی، اجتماعی و موقعیتی، دو دسته عوامل تعیین کنندهی فردی و اجتماعی، تأثیر بیشتری بر ارزیابی‌های صورت گرفته از اثرات طرح، از سوی بهرهبرداران، داشتهاند.همچنین، محاسبات رگرسیونی نشان داد که چهار دسته متغیر نگرشی، بیشترین تأثیر را بر ارزیابی صورت گرفته از اثرات سهگانه طرح داشتهاند. در پایان بر مبنای نتایج بدست آمده، پیشنهادهایی به منظور موفقیت در اجرا و بهرهبرداری از پروژههایی از این دست، ارائه شده است.
حمید نصرآبادی؛ داریوش حیاتی
چکیده
تحقق توسعه، بهویژه توسعهی روستایی و کشاورزی و ارتقاء بهرهوری از منابع آب و خاک و بهینهسازی مدیریت شبکههای آبیاری، در گرو همکاری و مشارکت بهرهبرداران شبکهها میباشد. لذا، جلب مشارکت فعال و مؤثر کشاورزان در مدیریت شبکههای آبیاری، نیازمند آگاهی از عوامل تأثیرگذار و برنامهریزی کلان برای این امر است. بر این ...
بیشتر
تحقق توسعه، بهویژه توسعهی روستایی و کشاورزی و ارتقاء بهرهوری از منابع آب و خاک و بهینهسازی مدیریت شبکههای آبیاری، در گرو همکاری و مشارکت بهرهبرداران شبکهها میباشد. لذا، جلب مشارکت فعال و مؤثر کشاورزان در مدیریت شبکههای آبیاری، نیازمند آگاهی از عوامل تأثیرگذار و برنامهریزی کلان برای این امر است. بر این اساس، تحقیق حاضر به توسعه شبکههای آبیاری و زهکشی بر اساس راهبردهای مشارکتی در حوزهی رودخانهی بوژان شهرستان نیشابور پرداخته است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی بوده که به شیوه پیمایشی انجام گرفته است. جامعهی مورد مطالعه، کلیهی بهرهبردارانی بودند که در توسعهی شبکهی آبیاری فرعی رودخانهی بوژان شهرستان نیشابور مشارکت کرده‌اند. برایانتخابنمونهها،ازروش نمونهگیری تصادفی متناسب استفاده گردید و تعدادنمونه254 بهرهبردار برآورد شد. نتایج نشان داد که از بین متغیرهای تحقیق، ده متغیر میزان مراجعهی سایر کشاورزان به بهرهبردار، بازدید از مزارع نمایشی، ملاقات با مروجان و کارشناسان، دسترسی به اعتبارات و تسهیلات، تحصیلات، میزان آب در دسترس، مقدار اراضی زیرکشت، آگاهی از مزایا و معایب مشارکت، سابقه اختلاف با جهاد کشاورزی و رضایتمندی شغلی توانستند جمعاً 60 درصد از تغییرات متغیر وابستهی میزان مشارکت بهرهبرداران در توسعهی شبکههای فرعی آبیاری را پیشبینی کنند.