علی جوادی؛ بهروز مصطفی زاده؛ محمد شایان نژاد؛ محمدرضا مصدقی
چکیده
به منظور ارزیابی و طراحی یک سیستم آبیاری باید پدیده نفوذ آب به خاک و تغییرات آن با دقت کافی تعیین گردد. در شرایط شور و سدیمی بودن خاک و آب، اهمیت این مسئله بیشتر خواهد شد. هدف اصلی این پژوهش برآورد ضرایب معادلات مختلف نفوذ آب به خاک (کوستیاکوف، کوستیاکوف-لوئیس، هورتون، فیلیپ و حفاظت خاک آمریکا) و عملکرد این معادلات در شرایط مختلف تلفیق ...
بیشتر
به منظور ارزیابی و طراحی یک سیستم آبیاری باید پدیده نفوذ آب به خاک و تغییرات آن با دقت کافی تعیین گردد. در شرایط شور و سدیمی بودن خاک و آب، اهمیت این مسئله بیشتر خواهد شد. هدف اصلی این پژوهش برآورد ضرایب معادلات مختلف نفوذ آب به خاک (کوستیاکوف، کوستیاکوف-لوئیس، هورتون، فیلیپ و حفاظت خاک آمریکا) و عملکرد این معادلات در شرایط مختلف تلفیق کیفیت آب آبیاری، رطوبت اولیه خاک و بار آبی ثابت روی سطح خاک بود. ابتدا با استفاده از یک روش آزمایشگاهی، نفوذ آب در ستونهای خاک به روش بار ثابت اندازهگیری شد. سپس با وارد کردن دادههای نفوذ تجمعی و زهآب به مدل HYDRUS-1D، پارامترهای هیدرولیکی خاک با حل معکوس بدست آمد. برای تعیین ضرایب معادلات، خروجی مدل HYDRUS-1Dیعنی نفوذ تجمعی نسبت به زمان برازش داده شد. با محاسبه آمارههای ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ریشه میانگین مربعات خطا نرمال شده (NRMSE)، انحراف معیار ریشه میانگین مربعات خطا (SDRMSE)، درصد خطای نسبی مطلق (AE)، درصد خطای نسبی (RE) معادلات نفوذ برای شرایط مختلف مورد استفاده، ارزیابی و رتبهبندی شدند. مقادیرRMSE، SDRMSE، NRMSEو AEبرای معادله هورتون به ترتیب 043/0، 018/0، 006/0 و 1 و برای معادله کوستیاکوف به ترتیب 234/0، 175/0، 025/0 و 4 بدست آمد که بدین ترتیب هورتون مناسبترین و کوستیاکوف نامناسبترینروش شناخته شدند. مقایسه مقادیر NRMSEنشان داد که در بیشتر موارد، معادلات در حالت کمآبیاری مقدار نفوذ را با دقت بهتری برآورد مینمایند. خطای معادلات کوستیاکوف-لوئیس و فیلیپ در یک تیمار مشخص با افزایش مقدار آب آبیاری و نزدیک شدن به آخر فصل افزایش یافت ولی بقیه معادلات روند مشخصی نداشتند. دراندازهگیری نفوذ آب بررسی تاثیر رطوبت اولیه خاک، بار آبی روی سطح خاک و ویژگیهای شیمیایی خاک ضروری است زیرا ضرایب معادلات نفوذ و در نتیجه راندمان آبیاری تحت تاثیر این پارامترها قرار دارند.
اژدر عُنّابی میلانی؛ محمدرضا نیشابوری؛ محمدرضا مصدقی؛ داود زارع حقی
چکیده
اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به‌دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته می‌شود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگیهای آبی[1] آن ناگزیر می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش هم‌زمان ...
بیشتر
اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به‌دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته می‌شود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگیهای آبی[1] آن ناگزیر می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش هم‌زمان خشکی و شوری بر ویژگیهای آبی درخت بادام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار شوری آب، شامل آب چاه با شوری dS/m2 (T1)، و آب‌های شور شده با نمک‌هائی با همان ترکیب آب چاه dS/m4 (T2) و dS/m5 (T3)در سه تکرار و در ایستگاه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان شرقی در خاکی با بافت شن لومی اجرا شد. درخت‌ها با آب تهیه شده براساس تیمارهای موجود به روش تشتکی به شعاع 85 سانتی‌متر آبیاری شدند. در طول فصل رشد دمای تاج درخت، دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، پتانسیل آب برگ، هدایت روزنه‌ای و رطوبت خاک تا عمق 70 سانتی‌متر در وسط روز (12 تا 14) اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنی‌داری (P<0.0001) بر هدایت روزنه‌ای (gs)، پتانسیل آب برگ (LWP)، دمای پوشش سبز (Tc) و تخلیه آب قابل استفاده خاک (AWD) دارد. متوسط فصلی gs برای تیمارهای T1 تا T3 به‌ترتیب 86/0، 59/0 و 44/0 سانتی‌متر بر ثانیه و پتانسیل آب برگ برای همان تیمارها به‌ترتیب 90/1-، 93/1- و 16/2- مگاپاسکال بدست آمد. ارتباط معنی‌داری بین gs ، LWP، Tcو AWD حاصل شد. براساس معادلات بدست آمده، حد آستانه‌ای gs برای شروع تنش، در 73/0 سانتی‌متر بر ثانیه اتفاق افتاد. LWP و AWD معادل برای این هدایت روزنه‌ای به‌ترتیب 85/1- مگاپاسکال و 64 درصد بود.Tcبهینه برای وقوع بیش‌ترین مقدار gs، 2/28 درجه سلسیوس تعیین شد. وجود همبستگی قوی بین Tc با دیگر شاخص‌های تنش نشان داد که می‌توان ازTcبه‌عنوان ابزاری کارآمد برای پایش وضعیت آبی درخت بادام برای برنامه‌ریزی آبیاری استفاده کرد. [1]- Water status