جواد بهمنش؛ نسرین آزاد طلاتپه؛ مجید منتصری؛ سینا بشارت
چکیده
پیشبینی تبخیر-تعرق گیاه مرجع یکیاز مهمترین عناصردر بهینه سازی مصرف آب کشاورزی است. یکیازروشهایپیشبینی مقادیرتبخیر-تعرق گیاه مرجعاستفاده از مدلهای استوکاستیکسری زمانیاست. دراینپژوهشمدلهای خطی AR(p) و ARMA(p,q) به همراه مدل غیر خطی بیلینییر درپیشبینی مقادیر ماهانهتبخیر-تعرق گیاه مرجع درایستگاهسینوپتیک ارومیهمورد ...
بیشتر
پیشبینی تبخیر-تعرق گیاه مرجع یکیاز مهمترین عناصردر بهینه سازی مصرف آب کشاورزی است. یکیازروشهایپیشبینی مقادیرتبخیر-تعرق گیاه مرجعاستفاده از مدلهای استوکاستیکسری زمانیاست. دراینپژوهشمدلهای خطی AR(p) و ARMA(p,q) به همراه مدل غیر خطی بیلینییر درپیشبینی مقادیر ماهانهتبخیر-تعرق گیاه مرجع درایستگاهسینوپتیک ارومیهمورد مقایسه قرار گرفت. برای انجام پژوهش، مقادیر ماهانه تبخیر-تعرق گیاه مرجع از سال 1350 تا 1389 محاسبه شده و دادههای یاد شده در طول سالهای 1350-1384 و 1385-1389 به ترتیب برای واسنجی و صحتسنجی مدلها بکار گرفته شد. در مرحله بعد، مدل خطی مناسبانتخاب شد و سپس نتایج این مدل و نتایج مدل غیر خطی بیلینییر با مقادیر استاندارد فائو-پنمن-مونتیث مورد مقایسه قرار گرفت. نتایجنشاندادمدلسریزمانی AR(11)نتایجبهتریدر مقایسه با مدلهای خطی دیگر داشت. مقایسه نتایج مدلAR(11) و نتایج مدل BL(11,0,1,1)نسبت به مقادیر ماهانه فائو-پنمن-مونتیث نیز نشان داد که ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و درصد خطای نسبی (VE) در مدل AR(11)به ترتیب 85/1 میلیمتر و 8/3 درصد و در مدل BL(11,0,1,1) نیز به ترتیب 76/1 میلیمتر و 6/3 درصد است. بنابراین، مدل غیر خطی بیلینییر توانایی بیشتری در مدلسازی و پیشبینی مقادیر ماهانه تبخیر-تعرق گیاه مرجع در مقایسه با مدل خطی داشت. در مرحله بعد مقادیر ماهانه تبخیر-تعرق گیاه مرجع برای پنج سال آینده با استفاده از مدل غیرخطی بیلینییر پیشبینی گردید.