آب زیرزمینی
علی مختاران؛ عبدالعلی ناصری؛ حیدرعلی کشکولی
چکیده
در شرایط جدید زهکشی در مرکز و جنوب غرب استان خوزستان، با کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها و زهکشی کنترل شده، مطالعه دینامیک منطقه اختلاط آب شور و شیرین در بالای سفره آب زیرزمینی، شناخت مشخصات این منطقه و تاثیر آن بر دبی و شوری زه‌آب اهمیت دارد. در این پژوهش هفت گروه پیزومتر در فواصل مختلف از جمع کننده زه‌آب نصب شد. هرگروه شامل ...
بیشتر
در شرایط جدید زهکشی در مرکز و جنوب غرب استان خوزستان، با کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها و زهکشی کنترل شده، مطالعه دینامیک منطقه اختلاط آب شور و شیرین در بالای سفره آب زیرزمینی، شناخت مشخصات این منطقه و تاثیر آن بر دبی و شوری زه‌آب اهمیت دارد. در این پژوهش هفت گروه پیزومتر در فواصل مختلف از جمع کننده زه‌آب نصب شد. هرگروه شامل هشت پیزومتر کارگذاری شده در اعماق مختلف سطح خاک (8/0تا 5 متری) بود. این تحقیق در دو مزرعهR9-11 شرکت کشت و صنعت دعبل خزاعی با عمق متوسط زهکشی دو متر و فواصل لاترال‌های 65 متری و مزرعهR8-7 شرکت کشت و صنعت سلمان فارسی با عمق متوسط زهکشی 4/1متر و فواصل لاترال‌های 42 متری انجام شد. تراز سطح آب در پیزومترها، شوری آب در لایههای مختلف خاک و دبی و شوری زه‌آب در سه دوره آبیاری سنگین کشت نیشکر(فروردین تا مهرماه سال‌های 1393،1392و1396) به‌صورت روزانه پایش شد. نتایج نشان داد که با شروع آبیاری سنگین، بار هیدرولیکی افزایش یافته و اختلاف بارهیدرولیکی بین لایههای پایین(چهار وپنج متری) نسبت به لایههای سطحی، جریان عمودی و هجوم آب شور به‌سمت بالا را برقرار می‌سازد. کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها تا60 سانتی‌متر از مزرعهR9-11نسبت به مزرعه R8-7و فاصله گرفتن ازجمع‌کننده تا 400 متر در هر مزرعه که کاهش عمق کارگذاری زهکش‌ها تا 40 سانتی‌متر را به‌همراه داشت، باعث افزایش بار هیدرولیکی به میزان متوسط12-8 سانتی‌متر، افزایش ضخامت منطقه اختلاط تا یک متر و کاهش خط میانگین شوری در ناحیه اختلاط به میزان هشت درصد بود. در این تحقیق مشخص شد که شوری زه‌آب تحت تاثیر شوری آب آبیاری و شوری آب زیرزمینی بوده و تفاوت درعمق زهکشی، موقعیت لایه محدودکننده و وجود عدسی‌های ماسه‌ای بر این شوری موثر است. با کاهش عمق زهکشی، دبی زه‌آب به‌شدت کاهش یافت. به‌طوری‌که میانگین زه‌آب از هر لاترال در مزرعهR9-11، 10 میلی‌متر در روز و در مزرعهR8-7به 3/3 میلی‌متر در روز بود. نتایج این پژوهش نشان داد که با افزایش ضخامت منطقه اختلاط آب شور و شیرین ناشی از کاهش بهینه عمق زهکشی، به‌دلیل استفاده گیاه از این منطقه، حجم آب مصرفی در هر دور آبیاری کاهش می‌یابد و می‌تواند عاملی موثر در جهت حفاظت منابع خاک و آب باشد.
درسا نامداریان؛ عبدالعلی ناصری؛ سعید برومند نسب؛ مسعود پرویزی آلمانی
چکیده
در این مطالعه اثر مدیریت آبیاری قطره‌ای زیرسطحی روی شاخص سطح برگ، توزیع ریشه، کیفیت و عملکرد محصول نیشکر، برای بازرویی اول مورد بررسی قرار گرفت. به‌همین منظور در مزرعه‌ای با مدیریت آبیاری قطره‌ای زیرسطحی سه ایستگاه اندازهگیری پارامترهای رشد انتخاب شد. مقدار کل آب مصرفی برای این مزرعه در سال زراعی 97- 1396، 1/1953 میلی‌متر اندازهگیری ...
بیشتر
در این مطالعه اثر مدیریت آبیاری قطره‌ای زیرسطحی روی شاخص سطح برگ، توزیع ریشه، کیفیت و عملکرد محصول نیشکر، برای بازرویی اول مورد بررسی قرار گرفت. به‌همین منظور در مزرعه‌ای با مدیریت آبیاری قطره‌ای زیرسطحی سه ایستگاه اندازهگیری پارامترهای رشد انتخاب شد. مقدار کل آب مصرفی برای این مزرعه در سال زراعی 97- 1396، 1/1953 میلی‌متر اندازهگیری شد. در این سال زراعی، 117 میلی‌متر بارندگی نیز اتفاق افتاد. تعداد ساقه‌ها، تعداد برگ‌های سبز، طول و عرض برگ در طول یک متر از ردیف کاشت، در شش نوبت بهترتیب 91، 99، 105، 112، 119 و 128 روز پس از برداشت شمارش و اندازهگیری شد. تعداد، طول و عرض برگ‌ها به‌صورت میانگین و بهترتیب 2/7، 101 و 9/2 سانتی‌متر بود. مقدار شاخص سطح برگ، تحت تاثیر تعداد ساقه‌ها قرار داشت. وزن 20 ساقه 8/15 کیلوگرم، بریکس %2/22، پل %8/19، خلوص شربت %1/89، نسبت کیفیت شربت 7/6، عملکرد شکر زرد 3/21 و عملکرد شکر سفید 9/14 تن در هکتار اندازهگیری شد. همچنین ویژگی‌های مختلف ریشه اندازهگیری شد. وزن، طول، سطح، حجم و قطر ریشه بهترتیب 5/79 گرم، 55/707 سانتی‌متر، 3/793 سانتی‌متر مربع، 8/70 میلی‌لیتر و 05/1 میلی‌متر تعیین شد. نسبت شاخه به ریشه نیز 73/5 گرم بر گرم بود. علاوه‌بر آن %20 افزایش قطر ریشه در لایههای عمیق‌تر خاک نسبت به لایههای سطحی خاک مشاهده شد.
علی شینی دشتگل؛ سعید برومند نسب؛ عبد علی ناصری
چکیده
برای اطمینان از کارکرد بهینه‌ی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای، باید به‌صورت دوره‌ای عملکرد آن‌ها را مورد ارزیابی قرار داد. این پژوهش،باهدفارزیابیفنی و هیدرولیکیسامانهآبیاریقطرهایزیرسطحی روی گیاه نیشکردرایستگاه پژوهشی مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر خوزستان،درسالهای زراعی96-1395 و 97-1396،انجامشد.بدینمنظور،چهارلترال(ابتدایی،یکسوم،دوسوموانتهایی)، ...
بیشتر
برای اطمینان از کارکرد بهینه‌ی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای، باید به‌صورت دوره‌ای عملکرد آن‌ها را مورد ارزیابی قرار داد. این پژوهش،باهدفارزیابیفنی و هیدرولیکیسامانهآبیاریقطرهایزیرسطحی روی گیاه نیشکردرایستگاه پژوهشی مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر خوزستان،درسالهای زراعی96-1395 و 97-1396،انجامشد.بدینمنظور،چهارلترال(ابتدایی،یکسوم،دوسوموانتهایی)، انتخابو رویهرلترالچهارقسمتابتدایی،یکسوم،دوسوموانتهاییمشخصشد. سپس،بهمدتسهدقیقه،حجمآبخروجیدرهرنقطهاندازهگیری و پارامترهای ارزیابی سامانه محاسبه شد.نتایج ارزیابی قطرهچکانها در آزمایشگاه نشاندادکه ضریبتغییرات ساخت (Cv)،ضریبیکنواختی (Cu)ویکنواختی پخش(Eu)، بهترتیب 15% ، 90% و 84 درصد و مقادیر توان x و ضریب k در معادله دبی- فشار بهطور میانگین بهترتیب 043/0- و 41/2 بود. میانگین مقادیر ضریب یکنواختی (Cu)،یکنواختی پخش(Eu)، ضریب تغییرات دبی (Vqs) و ضریب یکنواختی آماری (Uqs)، طی دو فصل زراعی، بهترتیب 2/89%، 8/87%، 3/10% و 7/89 درصد بود که بر اساس این نتایج، عملکرد سامانه بهطور کلی در محدوده خوب قرار میگیرد. همچنین، با اندازهگیری فشار در نقاط مختلف سامانه در اواسط فصل زراعی دوم، شاخصهای ارزیابی ASAEشامل Vqs، Uqs، ضریب تغییرات فشارVhs)) و عملکرد کلی قطرهچکانها (Vpf)، بهترتیب 9%، 91%، 25% و 13 درصد بودند. به این ترتیب، سامانه آبیاری مورد مطالعه از نظر عملکرد کلی قطرهچکانها و یکنواختی توزیع، در محدوده نسبتاً خوب و خوب قرار گرفت.