ادریس گویلی؛ سید علی‌اکبر موسوی؛ علی‌اکبر کامگار‌حقیقی
چکیده
خشکسالی و تنش حاصل از آن یکی از مهم‌ترین و رایجترین تنشهای محیطی است که تولیدات کشاورزی را با محدودیت روبرو میسازد. با هدف بررسی اثر بیوچار حاصل از کود گاوی بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه اسفناج در سطوح مختلف رطوبتی خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه به‌صورت فاکتوریل ودرقالبطرحکاملاًتصادفی با سه تکرار در آبان تا دی ماه ...
بیشتر
خشکسالی و تنش حاصل از آن یکی از مهم‌ترین و رایجترین تنشهای محیطی است که تولیدات کشاورزی را با محدودیت روبرو میسازد. با هدف بررسی اثر بیوچار حاصل از کود گاوی بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه اسفناج در سطوح مختلف رطوبتی خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه به‌صورت فاکتوریل ودرقالبطرحکاملاًتصادفی با سه تکرار در آبان تا دی ماه 1393 انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح بیوچار (صفر، 25/1، 5/2 و 5 درصد وزنی خاک اولیه) و سه سطح رطوبتی (100 درصد ظرفیت مزرعه (بدون تنش)، 70 و 55 درصد ظرفیت مزرعه بود. سطوح تنش رطوبتی در طول فصل رشد با توزین روزانه گلدانها و جبران کمبود آب خاک در زمان آبیاری با افزودن مقدار آب لازم به آنها اعمال شد و میزان آب اضافه شده به هر گلدان نیز در طول فصل رشد اندازهگیری شد. اعمال سطوح تنش رطوبتی سبب کاهش معنیدار سطح برگ، هدایت روزنهای، آب مصرفی، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی گیاه در مقایسه با شاهد (صفر درصد بیوچار و 100درصد رطوبت ظرفیت مزرعه) شد. اعمال تنش رطوبتی تا سطح 70 درصد ظرفیت مزرعه ضمن اینکه سبب کاهش معنیدار مصرف آب گیاه شد اثر معنیداری بر کارایی مصرف آب گیاه نداشت. لیکن تیمار رطوبتی 55 درصد ظرفیت مزرعه کارایی مصرف آب گیاه را کاهش داد. درحالی که شاخص سبزینگی گیاه بهطور معنیداری بهترتیب به میزان 14، 14 و 11 درصد در مراحل اول، دوم و سوم (بهترتیب در مراحل زمانی 40، 55 و 70 روز پس از کشت) تنها با اعمال سطح رطوبتی 55 درصد ظرفیت مزرعه افزایش یافت. بهطورکلی، کاربرد 25/1 درصد بیوچار (25 تن در هکتار) در سطوح مختلف تنش رطوبتی سبب کاهش اثرات منفی تنش رطوبتی (کاهش سطح برگ، کاهش وزن تر و خشک اندام هوایی و غیره)و بهبود شاخصهای رشد گیاه در مقایسه با شاهد شد. بنابراین کاربرد آن برای گیاه و بهویژه در شرایطی که گیاه تحت تنش خشکی است و یا در گلخانهها و خزانهها به منظور کاهش میزان آب مصرفی و بهبود رشد و عملکرد گیاه قابل توصیه میباشد، هرچند پیشنهاد میشود آزمایش در شرایط مزرعه نیز انجام شود.