حامد نوذری؛ آذین پورصدری؛ سعید آزادی؛ عبدالمجید لیاقت
چکیده
پس از نصب سیستم زهکشی زیرزمینی، از شروع بهره‌برداری از شبکه‌آبیاری و زهکشی تا پیش از رسیدن به حالت کم و بیش پایدار، کیفیت زهاب اراضی شور پیوسته در حال تغییر میباشد. زمان رسیدن به حالت تعادل در مناطق با آب زیرزمینی شور ممکن است چندین سال به طول بیانجامد. در این راستا آزمایشهای مزرعهای بهمنظور شناخت شرایط موجود حاکم بر سامانههای ...
بیشتر
پس از نصب سیستم زهکشی زیرزمینی، از شروع بهره‌برداری از شبکه‌آبیاری و زهکشی تا پیش از رسیدن به حالت کم و بیش پایدار، کیفیت زهاب اراضی شور پیوسته در حال تغییر میباشد. زمان رسیدن به حالت تعادل در مناطق با آب زیرزمینی شور ممکن است چندین سال به طول بیانجامد. در این راستا آزمایشهای مزرعهای بهمنظور شناخت شرایط موجود حاکم بر سامانههای آبی مفید میباشند، لیکن محدودیتهای قابل توجهی نیز دارند. در این شرایط مدلهای شبیهسازی از جمله روشهایی میباشند که این محدودیتها را تا حدود زیادی مرتفع میسازند. در این تحقیق عملکرد مدل DRAINMOD-Sدر شبیهسازی حجم زهاب تولیدی، شوری زهاب خروجی و نوسانات سطح ایستابی، مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اعتباریابی نتایج مدل از دادههای جمعآوری شده در سال زراعی 87-1386 مزرعه ARC1-18واقع در اراضی تحقیقاتی مرکز تحقیقات نیشکر (واحد توسعه کشت نیشکر و صنایع جانبی امیرکبیر، استان خوزستان) استفاده گردید. این اطلاعات شامل داده های هواشناسی و خاک، دبی خروجی زهکشها، شوری آب آبیاری، شوری آب درون پیزومترها و شوری زهاب بودند. پس از تجزیه و تحلیل آماری و محاسبه ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و خطای استاندارد (SE)، میزان برازش میان مقادیر واقعی و شبیهسازی شده شوری زهاب خروجی، شوری آب زیرزمینی، نوسانات سطح ایستابی و دبی خروجی زهکش بررسی شد. از این نظر، شاخص آماری RMSEبرای شوری زهاب خروجی 76/4 دسیزیمنس بر متر، شوری آب زیرزمینی 82/0 دسیزیمنس بر متر، تراز سطح ایستابی 2/21 سانتیمتر و دبی خروجی زهکش 2/1 لیتر بر ثانیه برآورد گردید که دقت نسبتاً خوبی را نسبت به شرایط واقعی نشان میداد. بر پایه نتایج، مدل حاضر می تواند نوسانات سطح ایستابی، دبی زهاب خروجی از لولههای زهکش و شوری آن را در خوزستان (با سطح ایستابی کم عمق و شور) شبیهسازی کند.
حامد نوذری؛ مجید حیدری؛ سعید آزادی
چکیده
یکی از راهکارهای توسعه کشاورزی، استفاده از شبکههای آبیاری و زهکشی است که منجر به بهرهوری بالاتر و سود اقتصادی بیشتری خواهد شد. در تحقیق حاضر به کمک روش تحلیل پویایی سیستم مدل کامپیوتری بسط داده شد که بتواند عملکرد محصولات کشاورزی یک شبکه آبیاری را با توجه به کمیت و کیفیت آب آبیاری، شبیهسازی و سود خالص ناشی از محصولات را برآورد ...
بیشتر
یکی از راهکارهای توسعه کشاورزی، استفاده از شبکههای آبیاری و زهکشی است که منجر به بهرهوری بالاتر و سود اقتصادی بیشتری خواهد شد. در تحقیق حاضر به کمک روش تحلیل پویایی سیستم مدل کامپیوتری بسط داده شد که بتواند عملکرد محصولات کشاورزی یک شبکه آبیاری را با توجه به کمیت و کیفیت آب آبیاری، شبیهسازی و سود خالص ناشی از محصولات را برآورد نماید. به منظور واسنجی و اعتباریابی نتایج مدل از دادههای جمعآوری شده اراضی تحقیقاتی شبکه آبیاری سمت راست آبشار استفاده گردید. پس از تجزیه و تحلیل آماری و محاسبه RMSE، خطای نسبی، خطای استاندارد و ضریب همبستگی میزان برازش میان مقادیر واقعی و شبیهسازی شده عملکرد محصولات شبکه محاسبه شد. مقدار این شاخصها با توجه به شرایط موجود در شبکه به ترتیب 209/98 کیلوگرم بر هکتار، 1/36 درصد، 0/007 و 0/99 برآورد گردید. نتایج نشان داد مدل حاضر در شبیهسازی شبکه آبیاری، الگوی کشت آن و تعریف سایر سناریوها از دقت خوبی برخوردار است. اما بررسیهای اولیه نشان داد میزان برداشت آب زیرزمینی در منطقه مذکور بیشتر از حد مجاز میباشد. لذا با توجه به اهمیت منابع آب، دو سناریوی آبیاری به میزان نیاز آبی محصولات و آبیاری با توجه به محدودیت میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی تعریف شد و نتایج آنها تحلیل گردید. نتایج نشان داد که متوسط نسبت درآمد به هزینه محصولات برای شرایط آبیاری شبکه در سال زراعی 86-1385،برای شبیه سازی سناریو اول و در سناریو دوم به ترتیب 2/58، 2/88 و 2/75 میباشد.