مجید حیدری زاده؛ حمیدرضا سالمی
چکیده
برای سنجش بهره وری آب دربخش کشاورزی از طریق تاثیر کانال های گسترشی پخش سیلاب و یا تغذیه سفره های آب زیرزمینی از طریق بستر رودخانه ها و یا کانال های مصنوعی تغذیه، دانستن میزان نشت آب از کانالهای خاکی مهم است و برای آن روابط تجربی زیادی در دنیا توسعه داده شده است. پژوهشهای انجام شده در ایران نشان می دهد ضرایب این معادلات تجربی با ...
بیشتر
برای سنجش بهره وری آب دربخش کشاورزی از طریق تاثیر کانال های گسترشی پخش سیلاب و یا تغذیه سفره های آب زیرزمینی از طریق بستر رودخانه ها و یا کانال های مصنوعی تغذیه، دانستن میزان نشت آب از کانالهای خاکی مهم است و برای آن روابط تجربی زیادی در دنیا توسعه داده شده است. پژوهشهای انجام شده در ایران نشان می دهد ضرایب این معادلات تجربی با توجه به شرایط کشور بسیار متفاوت است و حتی از منطقه ای نسبت به منطقه دیگر در یک دشت، نوع روابط تغییر می کند. به نظر میرسد روابط تئوری واسنجی شده که حالت جامعی از شرایط هیدرولیکی جریان را در بر می گیرد، بتواند در مناطق وسیعی بکار رود. به همین منظور، در این پژوهش از داده های اندازه‌گیری شده نشت و بهترین معادله تجربی اصلاح شده (واسنجی شده) کانالهای خاکی منطقه رودشت اصفهان، معادله اینگهام برای مقایسه با نتایج معادله تئوری ودرنیکو در برآورد نشت آب از کانال استفاده شد. اندازه‌گیری کلیه خصوصیات هندسی و هیدرولیکی مورد نیاز از نه کانال خاکی منطقه در ماههای خرداد، تیر و مرداد انجام شد. در مرحله واسنجی از داده های ماه خرداد ضریب C معادله تجربی اینگهام و مقدار ضریب نفوذ‌پذیری Kمعادله تئوری ودرنیکوف بدست آمد و این معادلات واسنجی شده در مرحله اعتبار سنجی برای برآورد مقدار نشت آب از کانال در ماه های تیر و مرداد ماه استفاده شد. اختلاف مقادیر اندازه گیری و برآورد شده نشت در ماههای تیر و مرداد نشان می دهد متوسط آماره RRMSE و MAE برای روش اینگهام برابر 275/0 و 01/0 ولی برای روش تئوری ودرنیکوو برابر 145/0 و 005/0 و تقریبا نصف می باشد. بنابر ایناستفاده از معادله ودرنیکوو واسنجی شده بهتر از معادلات تجربی اصلاح شده قادر به برآورد نشت آب از کانال های منطقه رودشت می‌باشد. مزیت دیگر معادله ریاضی ودرنیکوو، قابل توسعه بودن در مناطق مختلف است.