مشارکت کشاورزان، ترویجی، نظرخواهی از تولیدکنندگان
لیلا واحدی؛ لیلا زلیخایی سیار؛ مهرداد پویا
چکیده
خشکسالی و سیل از پیامدهای تغییر اقلیم بوده و بسترسازی مشارکت مردمی از طریق تعاونیهای آببران از مهمترین تمهیدات اخیر در مواجهه با تغییر اقلیم است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل برخی سازوکارهای مؤثر بر توسعه پایدار تعاونیهای آببران مطالعه موردی دهستان سطر شهرستان سنقروکلیایی بود. ابزار تحقیق، پرسشنامهای محقق ساخته است که بر اساس ...
بیشتر
خشکسالی و سیل از پیامدهای تغییر اقلیم بوده و بسترسازی مشارکت مردمی از طریق تعاونیهای آببران از مهمترین تمهیدات اخیر در مواجهه با تغییر اقلیم است. هدف تحقیق حاضر، تحلیل برخی سازوکارهای مؤثر بر توسعه پایدار تعاونیهای آببران مطالعه موردی دهستان سطر شهرستان سنقروکلیایی بود. ابزار تحقیق، پرسشنامهای محقق ساخته است که بر اساس مطالعه ادبیات تحقیق تدوین شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه و اعضای هیات مدیره تعاونیهای آببران و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده ها، از مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS3 استفاده شد. اعضای تعاونیهای آببران در دهستان سطر در شهرستان سنقر و کلیایی جامعه آماری تحقیق را تشکیل داد که جمعیت کل آنان 472 نفر بود، افراد نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای و فرمول کوکران به تعداد 211 نفر انتخاب شدند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که سازوکارهای قانونی با ضریب مسیر (0/257=β) بر توسعه پایدار تعاونی های آببران دهستان مزبور تأثیر مثبت و معناداری داشت. همچنین سازوکارهای آموزشی (0/233=β)، سازوکارهای حمایتی (0/214=β)، سازوکارهای رابط هایی (0/203=β) و سازوکارهای سیاست‌گذاری (0/147=β) تأثیر مثبت و معناداری بر توسعه پایدار تعاونی آببران دهستان سطر نشان داد.
استفاده از مدل ها، معادلات انتقالی، شبکه عصبی
فرانک برادران هزاوه؛ حسین بابازاده؛ ابراهیم امیری؛ حسین ابراهیمی
چکیده
حبوبات بعد از گندم و برنج سهم عمدهای در رژیم غذایی در کشور دارند. رشد این گیاهان خیلی سریع بوده و تنش خشکی نقش مهمی در عملکرد آن دارد. هدف از این بررسی، ارزیابی مدل DSSAT در شبیهسازی رشد و عملکرد لوبیای چشم بلبلی در شرایط سطوح مختلف آب کاربردی است. بدین منظور، طرح آزمایشی اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان ...
بیشتر
حبوبات بعد از گندم و برنج سهم عمدهای در رژیم غذایی در کشور دارند. رشد این گیاهان خیلی سریع بوده و تنش خشکی نقش مهمی در عملکرد آن دارد. هدف از این بررسی، ارزیابی مدل DSSAT در شبیهسازی رشد و عملکرد لوبیای چشم بلبلی در شرایط سطوح مختلف آب کاربردی است. بدین منظور، طرح آزمایشی اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان کیاشهر و در دو سال 1396 و 1397 انجام شد. تیمارهای اصلی شامل آبیاری با سطوح کاربردی 40% ،60% ،80%، 100% و120% نیاز آبی گیاه و تیمار فرعی شامل آبیاری در مرحله رویشی، آبیاری در مرحله زایشی و آبیاری کامل بود. مقادیر شبیهسازی و اندازهگیری شده عملکرد دانه با استفاده از آماره‌های ضریب تبیین، آزمون t، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده(nRMSE)، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تفاوت عملکرد دانه برآورد شده با عملکرد مشاهده شده (RMSE = 92 و nRMSE = 12.62%) قابل قبول بود. در مورد زیست‌توده نیز با توجه به شاخص‌های آماری ارزیابی، تفاوت مزبور در حد خوبی تبیین گردید. (RMSE = 130 وnRMSE = 5.91%). با استفاده از عملکرد دانه اندازهگیری شده و اجزای بیلان آب شبیهسازی شده از مدل DSSAT، مقدار بهرهوری آب مبتنی بر تبخیر و تعرق (WPET) حدود 33% کمتر از بهرهوری مبتنی بر تعرق (WPT) محاسبه شد. با توجه به نتایج تحقیق، تیمار آبیاری در هر دو مرحله رویشی و زایشی برابر 100% نیاز آبی بیشترین میزان تعرق (383 میلیمتر) را داشت و به عنوان مدیریت بهینه آبیاری در مراحل رشد انتخاب شد.
صادق رحمانی؛ مسعود یزدان پناه؛ معصومه فروزانی؛ عباس عبدشاهی
چکیده
کمیابی آب و افزایش آلودگی منابع آب از یک طرف و افزایش سریع تقاضای آب به دلیل افزایش جمعیت و بهبود سطح زندگی در کنار تغییرات اقلیمی، دامنهای گسترده برای بحران آب در سراسر جهان و ایران ایجاد نموده و در تولید محصولات کشاورزی آب به عامل محدود کنندهای تبدیل شده است. از این رو کشاورزان راهبردهای سازگاری گوناگونی را برای کاهش اثرات ...
بیشتر
کمیابی آب و افزایش آلودگی منابع آب از یک طرف و افزایش سریع تقاضای آب به دلیل افزایش جمعیت و بهبود سطح زندگی در کنار تغییرات اقلیمی، دامنهای گسترده برای بحران آب در سراسر جهان و ایران ایجاد نموده و در تولید محصولات کشاورزی آب به عامل محدود کنندهای تبدیل شده است. از این رو کشاورزان راهبردهای سازگاری گوناگونی را برای کاهش اثرات کمبود آب در شیوههای مبتنی بر کشاورزی خود بکار گرفتهاند. هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی باور کشاورزان و راهبردهای سازگاری برای مدیریت آب کشاورزی تحت شرایط کمبود آب و عوامل موثر بر آنها در شهرستان ممسنی در استان فارس بود. جامعه آماری این پژوهش کشاورزان آبیکار به تعداد 4033 نفر بودند. به منظور انتخاب افراد برای مطالعه از روش نمونه‌گیری تصادفی متناسب بهره گرفته شد که بر اساس جدول کرسی و مورگان، نمونه‌ای 351 نفری از کشاورزان برای تحقیق انتخاب شد.نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای فاصله مزرعه تا مرکز شهر، تجربه کار کشاورزی، آگاهی از عواقب خطر، احساس تعهد، ریسکپذیری و دسترسی به اعتبارات، 2/42% از تغییرات متغیر باور کشاورزان نسبت به کمبود آب را تبیین می نمایند. همچنین نتایج رگرسیون عوامل موثر بر انتخاب راهبردهای سازگاری با کمبود آب نشان داد که متغیرهای اندازه مزرعه، تمایل به حفاظت آب، اهمیت خطر و سرمایه اجتماعی می تواند ۲۷% تغییرات متغیر راهبردهای سازگاری با کمبود آب را پیشبینی نمایند.
غلامحسین عبدالله زاده؛ لیلا جهانگیر؛ محمد رضا محبوبی؛ عبدالوهاب قزل
چکیده
یکی از عناصر اصلی مدیریت پایدار آب جلب مشارکت بهره‌برداران در مدیریت و نگه‌داری شبکه‌های آبی میباشد. از طرفی، بهره‌گیری از مشارکت مردم در تمامی مراحل برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری پروژه‌ها(در قالب تشکل‌ها و سازمان‌های مردمی) می‌تواند در مدیریت بهینه آب تأثیرگذار باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر الگوی مدیریت مشارکتی ...
بیشتر
یکی از عناصر اصلی مدیریت پایدار آب جلب مشارکت بهره‌برداران در مدیریت و نگه‌داری شبکه‌های آبی میباشد. از طرفی، بهره‌گیری از مشارکت مردم در تمامی مراحل برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت و بهره‌برداری پروژه‌ها(در قالب تشکل‌ها و سازمان‌های مردمی) می‌تواند در مدیریت بهینه آب تأثیرگذار باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر الگوی مدیریت مشارکتی در مدیریت بهینه آب است که به صورت موردی در تعاونی تولید پیوند شهرستان آق‌قلا، استان گلستان انجام شده است. روش تحقیق از نوع پیمایشی و از پرسشنامه برای جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز استفاده شد. جامعه آماری شامل ۴۰۰ نفر از کشاورزان عضو تعاونی در هفت روستای تحت پوشش طرح مدیریت مشارکتی آب در شهرستان آق‌قلا بود. تعداد نمونه از طریق فرمول کوکران 196 نفر تعیین شد و بهره‌برداران به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. روایی پرسشنامه‌های تحقیق بر مبنای دیدگاه متخصصان و پایایی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس مدیریت بهینه (8/0)، رضایت از پروژه (77/0)، مدیریت مشارکتی پروژه (83/0) و آگاهی از وضعیت موجود (73/0) تأیید شد. مقایسه وضعیت مدیریت بهینه آب قبل و پس از اجرای پروژه با استفاده از آزمون ویلکاکسون نشان داد که میانگین رتبه‌ای وضعیت مدیریت بهینه آب پس از اجرای پروژه تفاوت معنی‌داری با وضعیت قبل از پروژه داشت. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که بیشترین تأثیر بر متغیر وابسته نهایی مدیریت بهینه آب مربوط به متغیر مستقل آگاهی از وضعیت موجود سامانه آبیاری است. متغیرهای سطح مشارکت و رضایت از اجرای پروژه، سابقه عضویت در تعاونی، جاده دسترسی به مزارع، نوع روش آبیاری و تحصیلات به ترتیب در رتبههای بعدی قرار داشتند. در حالی که برخورداری از شغل جانبی تأثیر کاهشی بر مدیریت بهینه آب داشته باشد.
علی قدمی فیروزآبادی؛ مجتبی خوش‌روش؛ پویا شیرازی؛ حمید زارع ابیانه
چکیده
افزایش بهرهوری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگترین چالش بخش کشاورزی در مناطق کم آب است. بهمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری و شوری با استفاده از آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی بر خصوصیات عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین سویا رقم DPX، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ...
بیشتر
افزایش بهرهوری آب، عامل کلیدی برای رفع بزرگترین چالش بخش کشاورزی در مناطق کم آب است. بهمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف آب آبیاری و شوری با استفاده از آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی بر خصوصیات عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین سویا رقم DPX، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در یک مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان علیآباد استان گلستان اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح 100 درصد، 75 درصد و 50 درصد آب مورد نیاز گیاه سویا و سه سطح شوری 7/0، 5 و 10 دسیزیمنس بر متر بودند. نتایج نشان داد که با مغناطیسی کردن آب آبیاری مقدار عملکرد، بیوماس، ارتفاع گیاه، درصد روغن و درصد پروتئین در تمامی تیمارهای خشکی و شوری، بهطور معنی‌داری افزایش یافت (001/0p <). متوسط مقدار کاهش عملکرد در تیمار شوری آب پنج دسیزیمنس بر متر برابر 44/8 درصد و در تیمار شوری آب 10 دسیزیمنس بر متر برابر 68/24 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. همچنین متوسط مقدار کاهش عملکرد در سطح 75 درصد آبیاری برابر 68/30 درصد و در سطح 50 درصد آبیاری برابر 40/44 درصد نسبت به تیمار شاهد بود. در مجموع، بالاترین میزان عملکرد دانه برابر 5/5 تن در هکتار از تیمار 100 درصد نیاز آبی مربوط به تیمار آب مغناطیسی بود.
عبداله درزی؛ سید مجید میرلطیفی؛ علی شاهنظری؛ فرید اجلالی؛ محمد‌حسین مهدیان
چکیده
مدیریت مناسب آب در شالیزارها، مهمترین اقداماتی است که نقش مهمی در میزان سودمندی سایر نهادههای تولید در کشت برنج دارد. یک عملیات مهم برای مدیریت آب، احداث سیستمهای زهکشی میباشد. در این تحقیق، اثر سیستمهای مختلف زهکشی شامل سه سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی، زهکشی زیرزمینی دوعمقی و زهکشی سطحی بهعنوان تیمار کنترل بر عملکرد ...
بیشتر
مدیریت مناسب آب در شالیزارها، مهمترین اقداماتی است که نقش مهمی در میزان سودمندی سایر نهادههای تولید در کشت برنج دارد. یک عملیات مهم برای مدیریت آب، احداث سیستمهای زهکشی میباشد. در این تحقیق، اثر سیستمهای مختلف زهکشی شامل سه سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی، زهکشی زیرزمینی دوعمقی و زهکشی سطحی بهعنوان تیمار کنترل بر عملکرد برنج طارم در مزرعه شالیزاری تجهیز و نوسازی شده دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری بررسی شد. آزمایشهای لازم در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج تیمار انجام شد. در زمان برداشت، برخی شاخص‌های گیاهی از قبیل ارتفاع بوته، طول برگ پرچم، طول خوشه اصلی، تعداد پنجه، تعداد شاخههای جانبی خوشه اصلی، عملکرد کاه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت تعیین شد. تجزیه و تحلیل آماری دادهها نشان داد که اغلب شاخص‌های مورد بررسی در تیمارهای زهکشی زیرزمینی اختلاف معنی‌داری با مقدار متناظر در تیمار کنترل داشت. عملکرد دانه در تیمارهای زهکشی زیرزمینی 92/0 تا 65/1 تن در هکتار بیشتر از مقدار متناظر در تیمار زهکشی سطحی بود. بیشترین تعداد پنجه، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و عملکرد کاه مربوط به زهکشی دوعمقی و کمترین مقدار پارامترهای فوق مربوط به تیمار زهکشی سطحی بود.