هادی رمضانی اعتدالی؛ بهنام آبابایی
چکیده
امنیت غذا، خشکسالی، حفظ محیط زیست و توسعة صنعتی، مدیریت کارآمدتر منابع آبی را ضروری کرده است. مفهوم ردپای آب مجازی از پتانسیل قابل‌توجهی برای کمک به بهبود مدیریت آب، به خصوص در بخش کشاورزی، برخوردار است. در این پژوهش، اجزاء ردپای آب در تولید جو در 15 استان منتخب که بیشترین تولید جو را در کشور به خود اختصاص می‌دهند، مورد بررسی قرار گرفت. ...
بیشتر
امنیت غذا، خشکسالی، حفظ محیط زیست و توسعة صنعتی، مدیریت کارآمدتر منابع آبی را ضروری کرده است. مفهوم ردپای آب مجازی از پتانسیل قابل‌توجهی برای کمک به بهبود مدیریت آب، به خصوص در بخش کشاورزی، برخوردار است. در این پژوهش، اجزاء ردپای آب در تولید جو در 15 استان منتخب که بیشترین تولید جو را در کشور به خود اختصاص می‌دهند، مورد بررسی قرار گرفت. این اجزاء شامل ردپای آب سبز (بارندگی مؤثر)، آبی (نیاز خالص آبیاری)، خاکستری (برای رقیق‌سازی آلاینده‌ها تا سطح حداکثر غلظت قابل قبول) و سفید (تلفات آبیاری) است. نتایج نشان می‌دهند مجموع ردپای آب در تولید محصول جو در سطح کشور برای دورة 1385-1390 (2005-2011)، در حدود 9172 میلیون مترمکعب در سال بوده که سهم آب سبز، آبی، خاکستری و سفید بهترتیب 37%، 19%، 17%و 27 درصد است. در حدود 44 درصد از مجموع ردپای آب در تولید جو، سهم آب خاکستری و سفید است که مقدار قابل‌توجهی محسوب می‌شود. در حدود 85 درصد از مجموع ردپای آب در تولید ملی جو، مربوط به 15 استان منتخب است. استانهای خراسان، اصفهان و فارس بهترتیب با 2364، 518 و 498 میلیون مترمکعب در سال بیشترین ردپای آب در تولید جو در اراضی فاریاب کشور را دارا هستند. در بین 15 استان منتخب، متوسط مجموع ردپای آب در اراضی فاریاب در حدود 3209 میلیون مترمکعب بر تن است که سهم آب سبز، آبی، خاکستری و سفید بهترتیب در حدود 20%، 26%، 18%و 36% از مجموع ردپای آب در این اراضی است. در اراضی دیم نیز متوسط مجموع ردپای آب در حدود 2594 میلیون مترمکعب بر تن برآورد می‌شود که سهم آب سبز و خاکستری به ترتیب 89% و 11 % است.