حمید زارع ابیانه؛ سجاد زیوری عارف
چکیده
برای ارزیابی عملکرد سامانههای آبیاری بارانی ثابت با آبپاش متحرک، تعداد 10 سامانه تحت مدیریت زارعین با کشتهای گندم (یک مزرعه)، سیبزمینی (شش مزرعه) و یونجه (سه مزرعه) انتخاب شدند. میانگین شاخصهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع، راندمان پتانسیلکاربرد آب و راندمانواقعیآب، برای تمامی مزارع بهترتیب 26/75%، 76/56%، 4/45% ...
بیشتر
برای ارزیابی عملکرد سامانههای آبیاری بارانی ثابت با آبپاش متحرک، تعداد 10 سامانه تحت مدیریت زارعین با کشتهای گندم (یک مزرعه)، سیبزمینی (شش مزرعه) و یونجه (سه مزرعه) انتخاب شدند. میانگین شاخصهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع، راندمان پتانسیلکاربرد آب و راندمانواقعیآب، برای تمامی مزارع بهترتیب 26/75%، 76/56%، 4/45% و 65/34 درصدبهدستآمدند. دامنه تغییرات راندمان پتانسیل کاربرد آب بین 47/23-19/74 درصد، راندامان واقعی آب بین 52/28%-21/48، %یکنواختی توزیع بین 1/38% - 79/72% و ضریب یکنواختی کریستیانسن بین 49/65 - 13/85 درصد بودند. میانگین تلفات تبخیر و بادبردگی در سامانههای آبیاری 9/28 درصد، میانگین تلفات عمقی آب آبیاری 31 درصد و میانگین درصد کفایت آبیاری 5/90 درصد محاسبه شدند.مقدار دو شاخص ضریب یکنواختی پخشکریستیانسن و یکنواختی توزیع در 90 درصد از سامانهها، کمتر از مقادیر توصیه شده بودند. در 30 درصد از سامانهها بهعلت آبیاری کمتر از نیاز آبی واقعی گیاه، راندمان واقعی با راندمان پتانسیل کاربرد برابر بود. طراحی نامناسب سامانهها، استفاده همزمان بیش از یک آبپاش، ضعف مدیریت بهرهبرداران و استفاده از لوازم فرسوده و غیراستاندارد، از مهمترین دلایل پایین بودن یکنواختی توزیع آب و راندمان پتانسیل کاربرد آب است. نتایج بررسیها نشان داد که در اکثر طرحهای مورد مطالعه، راندمان عملکرد سامانهها کمتر از حد انتظار است. نتایج این پژوهش نشان داد طراحی و اجرای صحیح سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت زمانی مفید است که بهرهبرداری از این سامانهها نیز مناسب و کارآمد باشد.