طراحی آب، آبیاری تحت فشار، شبکه های آبیاری زهکشی
مهران محمدی؛ جوانشیر عزیزی مبصر؛ مجید رئوف
چکیده
به منظور آگاهی از وضعیت فنی سامانههای آبیاری و تعیین مقدار دستیابی به اهداف مرحله طراحی، نیاز به ارزیابی این سامانهها میباشد. در این پژوهش، تعداد 18 سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک اجرا شده در نقاط مختلف دشت اردبیل، در تابستان سال 98 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور از شاخصهای، ضریب یکنواختی کریستیانسن(CU)، ...
بیشتر
به منظور آگاهی از وضعیت فنی سامانههای آبیاری و تعیین مقدار دستیابی به اهداف مرحله طراحی، نیاز به ارزیابی این سامانهها میباشد. در این پژوهش، تعداد 18 سامانه آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک اجرا شده در نقاط مختلف دشت اردبیل، در تابستان سال 98 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور از شاخصهای، ضریب یکنواختی کریستیانسن(CU)، یکنواختی توزیع(DU)، بازده پتانسیل کاربرد در ربع پایین(PELQ)، بازده واقعی کاربرد در ربع پایین (AELQ)، در دو مقیاس بلوک آزمایش و کل سامانه، استفاده شد. پس از اندازهگیریها و برداشت اطلاعات مورد نیاز،این شاخصها محاسبه شد. مقادیر متوسط شاخصها، برای بلوکها به ترتیب 46/83%، 96/74%، 93/68%و94/67% ، و برای سامانه به ترتیب32/82%،43/73%،71/65%و70/66% به دست آمد. علاوه بر آن، از شاخصهای تلفات تبخیر و بادبردگی(WDEL)، تلفات نفوذ عمقی (DP)و کفایت آبیاری(ADirr) نیز استفاده شد که مقدار شاخصها به ترتیب، 95/7%، 97/6% و 08/27% به دست آمد. نتایج بدست آمده و بررسیهای میدانی نشان دادند که مقادیر کم شاخصهای PELQ و AELQ متأثر از فاصله نامناسب آبپاشها، فشار کم اجرا نسبت به فشار طراحی، تغییرات فشار زیاد در سامانه و استفاده همزمان از تعداد زیاد آبپاش است. همچنین مدیریت نادرست در بهرهبرداری، توپوگرافیزمین و طول زیاد لولهها از عوامل تاثیرگذار در کاهش شاخصهای تعیین عملکرد واقعی سامانهها در دشت اردبیل هستند.از جمله راهکارهای پیشنهادی، بازنگری در طراحیها، در نظر گرفتن شیب زمین، تغییر در نوع آبپاشها و یا حتی تغییر روزنه آبپاشها، است.
حمید زارع ابیانه؛ سجاد زیوری عارف
چکیده
برای ارزیابی عملکرد سامانههای آبیاری بارانی ثابت با آبپاش متحرک، تعداد 10 سامانه تحت مدیریت زارعین با کشتهای گندم (یک مزرعه)، سیبزمینی (شش مزرعه) و یونجه (سه مزرعه) انتخاب شدند. میانگین شاخصهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع، راندمان پتانسیلکاربرد آب و راندمانواقعیآب، برای تمامی مزارع بهترتیب 26/75%، 76/56%، 4/45% ...
بیشتر
برای ارزیابی عملکرد سامانههای آبیاری بارانی ثابت با آبپاش متحرک، تعداد 10 سامانه تحت مدیریت زارعین با کشتهای گندم (یک مزرعه)، سیبزمینی (شش مزرعه) و یونجه (سه مزرعه) انتخاب شدند. میانگین شاخصهای ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع، راندمان پتانسیلکاربرد آب و راندمانواقعیآب، برای تمامی مزارع بهترتیب 26/75%، 76/56%، 4/45% و 65/34 درصدبهدستآمدند. دامنه تغییرات راندمان پتانسیل کاربرد آب بین 47/23-19/74 درصد، راندامان واقعی آب بین 52/28%-21/48، %یکنواختی توزیع بین 1/38% - 79/72% و ضریب یکنواختی کریستیانسن بین 49/65 - 13/85 درصد بودند. میانگین تلفات تبخیر و بادبردگی در سامانههای آبیاری 9/28 درصد، میانگین تلفات عمقی آب آبیاری 31 درصد و میانگین درصد کفایت آبیاری 5/90 درصد محاسبه شدند.مقدار دو شاخص ضریب یکنواختی پخشکریستیانسن و یکنواختی توزیع در 90 درصد از سامانهها، کمتر از مقادیر توصیه شده بودند. در 30 درصد از سامانهها بهعلت آبیاری کمتر از نیاز آبی واقعی گیاه، راندمان واقعی با راندمان پتانسیل کاربرد برابر بود. طراحی نامناسب سامانهها، استفاده همزمان بیش از یک آبپاش، ضعف مدیریت بهرهبرداران و استفاده از لوازم فرسوده و غیراستاندارد، از مهمترین دلایل پایین بودن یکنواختی توزیع آب و راندمان پتانسیل کاربرد آب است. نتایج بررسیها نشان داد که در اکثر طرحهای مورد مطالعه، راندمان عملکرد سامانهها کمتر از حد انتظار است. نتایج این پژوهش نشان داد طراحی و اجرای صحیح سامانههای آبیاری بارانی کلاسیک ثابت زمانی مفید است که بهرهبرداری از این سامانهها نیز مناسب و کارآمد باشد.