استفاده از مدل ها، معادلات انتقالی، شبکه عصبی
مصطفی یعقوب زاده؛ فرهاد آذرمی آتاجان؛ مهدی عربی آیسک؛ امیرحسین قدیریان
چکیده
استفاده صحیح و بهینه از منابع آب و مدیریت علمی آنها امری بسیار حیاتی بوده و ازاینرو انتخاب روش مناسب آبیاری میتواند در صرفهجویی آب در بخش کشاورزی کمک شایانی نماید. در این پژوهش تأثیر انتخاب روش آبیاری مناسب بر شبیهسازی عملکرد محصول چغندرقند با استفاده از مدل AquaCrop بررسی شد. بهاین منظور، تأثیر دو روش آبیاری قطرهای ...
بیشتر
استفاده صحیح و بهینه از منابع آب و مدیریت علمی آنها امری بسیار حیاتی بوده و ازاینرو انتخاب روش مناسب آبیاری میتواند در صرفهجویی آب در بخش کشاورزی کمک شایانی نماید. در این پژوهش تأثیر انتخاب روش آبیاری مناسب بر شبیهسازی عملکرد محصول چغندرقند با استفاده از مدل AquaCrop بررسی شد. بهاین منظور، تأثیر دو روش آبیاری قطرهای (تیپ) و شیاری و سه سطح آبیاری (50%، 75% و 100% نیاز آبی گیاه) بر عملکرد گیاه چغندرقند در منطقه سرایان-آیسک بررسی شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401-1400 انجام شد. نتایج نشان داد که اثر روش آبیاری بر روی قطر برگ، طول برگ، وزن برگها، قطر غده، طول غده و وزن غده چغندرقند معنیدار بود. برای هر صفت، تأثیر آبیاری قطرهای نسبت به آبیاری شیاری افزایش معنیداری داشت و در نهایت برتری روش آبیاری قطرهای نسبت به شیاری مشاهده شد. سپس عملکرد دانه و بیوماس با استفاده از مدل AquaCrop شبیهسازی شد و مقادیر شبیهسازیشده با استفاده از دادههای مشاهداتی واسنجی و صحتسنجی شد. واسنجی با استفاده از تکرارهای دو سطح تنش 100% و 50% و صحتسنجی با استفاده از تعداد تکرار سطح تنش 75% و همچنین سطح تنش 100% در سال زراعی 1401 انجام شد. ضرایب انحراف جذر میانگین مربعات (RMSE)، NRMSE، RD و R2 حاصل از مقادیر واسنجی مدل نشان داد که مقادیر شبیهسازیشده و مقادیرصحتسنجی به یکدیگر نزدیک میباشند و این مقادیر در آبیاری قطرهای نسبت به آبیاری شیاری دقت بیشتری دارد. همچنین مقادیر صحتسنجی دو روش آبیاری نیز نشاندهنده توانایی مدل AquaCrop در شبیهسازی عملکرد دانه و زیتوده(بیوماس) است.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
منصور اسمعیلی؛ محمد رضا داداشی؛ محمد تقی فیض بخش؛ کامی کابوسی؛ فاطمه شیخ
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین رطوبت و آبیاری با روش قطرهای (نوار تیپ) انجام شد و عامل فرعی چهار رقم ذرت (SC703،SC704، ZP548،BK50 ) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عامل کمآبیاری بر صفات مورد بررسی بهجز تعداد ردیف در بلال در سطح یک درصد معنیدار بود. نیز، اثر ارقام روی همه صفات (تعداد ردیف در بلال، روز تا بلالدهی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، طول بلال، وزن خشک ساقه و برگ، وزن خشک چوب بلال، عملکرد دانه، بهرهوری مصرف آب و پرولین برگ) در سطح یک درصد معنیدار شد. همچنین، برهمکنش کم آبیاری و ارقام بر صفات تعداد ردیف طولی دانه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اثر معنیدار داشت. بالاترین عملکرد دانه (7722 کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد مشاهده شد و عملکرد دانه تیمارهای 75%، 50% و 25% نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/8%، 52/4% و 82% کاهش داشت. هیبرید ZP548 بیشترین عملکرد دانه (5576 کیلوگرم در هکتار) را داشت و بیشترین میزان پرولین از تیمار 25% نیاز آبی (9/91 میکرومول بر گرم) به دست آمد. بیشترین بهره وری مصرف آب در تیمار 75% نیاز آبی (1/07 کیلوگرم بر متر مکعب) مشاهده شد. با توجه به میانگین کاهش آب مصرفی (2258 متر مکعب در هکتار) در این تیمار، آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی و کشت رقم ZP548 در منطقه گرگان توصیه میگردد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
صابر جمالی؛ حسین انصاری؛ عباس صفریزاده ثانی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و کمآبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل چهار سطح آبیاری (100 %، 85 %، 70% و 55 % ظرفیت زراعی) و دو نوع آب (آب معمولی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و کمآبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه بهار، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل چهار سطح آبیاری (100 %، 85 %، 70% و 55 % ظرفیت زراعی) و دو نوع آب (آب معمولی و آب مغناطیسی) بود. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف آبیاری بر تمامی صفات (بهجز بهرهوری فیزیکی آب که در سطح 5% معنیدار بود) در سطح احتمال 1 % معنیدار شد و اثر آب مغناطیسی نیز بر روی وزن خشک شاخه جانبی و گل، تعداد گل و بهرهوری فیزیکی آب در سطح احتمال 1 % و بر وزن خشک ساقه گلدار و برگ؛ تعداد برگ و شاخه جانبی در سطح احتمال 5% معنیدار شد. اثر متقابل تیمارها نیز بر تعداد برگ در سطح احتمال 1 % و بر وزن خشک ریشه، گل و ساقه گلدار در سطح احتمال 5% معنیدار شد. بیشترین میزان وزن خشک برگ و ساقه گلدار، تعداد گل، تعداد برگ و شاخه جانبی، ارتفاع و بهرهوری فیزیکی مصرف آب در تیمار آبیاری به میزان 100 % ظرفیت زراعی و به ترتیب با1/77 و 0/37 گرم در بوته، هفت و شش عدد، 18/4 سانتیمتر و 0/186 کیلوگرم در مترمکعب مشاهده شد. همچنین کاهش 15%، 30% و 45% میزان آب آبیاری سبب کاهش صفت تعداد گل (25/7%، 32/8%، و 54/3%) و بهرهوری فیزیکی مصرف آب (18/8%، 21/5% و 24/2%) شد. بیشترین میزان وزن خشک گل، ریشه و شاخه جانبی به ترتیب با 0/29، 0/5 و 0/74 گرم در بوته در تیمار آبیاری مغناطیسی به میزان ظرفیت زراعی مشاهده شد. با توجه به نتایج بهدستآمده، اعمال میدان مغناطیسی 0/6 تسلا در شرایط تنش آبی، سبب بهبود عملکرد گل و بهرهوری مصرف آب شده و تیمار آبیاری بهینه این گیاه در شرایط گلدانی آبیاری مغناطیسی به میزان ظرفیت زراعی است. بههرحال برای کاربرد این تنشها در سطح مزرعه، نیاز به پژوهشهای بیشتری است.
امیر حسین یداللهی؛ مجتبی خوش روش؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی
چکیده
هدف از این پژوهش تاثیر کمآبیاری تنظیمشده با آب مغناطیسی بر خصوصیات کمی و کیفی نخودفرنگی (Pisum sativum L.) میباشد. پژوهش حاضر در مزرعهای واقع در روستای آغوزبن شهرستان بابل استان مازندران انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار شاهد شامل آبیاری کامل در تمام مراحل رشد گیاه ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تاثیر کمآبیاری تنظیمشده با آب مغناطیسی بر خصوصیات کمی و کیفی نخودفرنگی (Pisum sativum L.) میباشد. پژوهش حاضر در مزرعهای واقع در روستای آغوزبن شهرستان بابل استان مازندران انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار شاهد شامل آبیاری کامل در تمام مراحل رشد گیاه و با آب معمولی (غیر مغناطیسی) بود. فاکتور اصلی شامل نوع آب (آب غیر مغناطیسی (W1) و آب مغناطیسی (W2)) و فاکتور فرعی شامل سطح آبیاری (100% =I1)، (80%=I2) و (60%=I3) آب موردنیاز گیاه) بود. برای آبیاری از سیستم آبیاری قطرهای با لولههای تیپ استفاده شد. نتایج نشان داد که اثر نوع آب آبیاری و سطح آبیاری و همچنین اثر متقابل آنها بر پارامترهای غلاف در بوته، دانه در غلاف، عملکرد دانه و بهرهوری مصرف آب در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. بیشترین میزان غلاف در بوته، دانه در غلاف و عملکرد دانه در تیمار W2I1 بهترتیب به میزان 13/2 عدد، 7/5 عدد و 8/472 تن در هکتار و بیشترین میزان بهرهوری مصرف آب در تیمار W2I3 به میزان 3/7 کیلوگرم بر متر مکعب مشاهده شد. آبیاری با آب مغناطیسی بهطور متوسط باعث افزایش عملکرد دانه و بهرهوری مصرف آب بهترتیب بهمیزان 8/6% و 8/7% نسبت به تیمار آب غیرمغناطیسی شد. همچنین اثر نوع آب آبیاری و سطح آبیاری تاثیر معنیداری در سطح احتمال 1% بر روغن، عملکرد روغن، پروتئین، عملکرد پروتئین و زمان جوانهزنی داشت اما بر روی زمان رسیدن اثر معنیداری نداشت. افزایش 20% سطح آبیاری از I3 به I2 و از I2 به I1 در تیمار آب غیر مغناطیسی بهترتیب باعث افزایش 14/5% و 18% و در تیمار آب مغناطیسی باعث افزایش 14/2% و 13/6% عملکرد دانه شد. سریعترین زمان جوانهزنی نیز مربوط به تیمار W2I2 با 10/3 روز بعد از کاشت رخ داد. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که آبیاری با آب مغناطیسی میتواند یک راهکار مناسب برای افزایش عملکرد، بهبود خصوصیات کیفی و افزایش بهرهوری مصرف آب گیاه نخودفرنگی باشد.
معصومه عامریان؛ علیرضا زبرجدی؛ جوانه السادات محرابی
چکیده
خشکی یکی از مهمترین محدودیتهای تولید کشاورزی در سراسر جهان است. سلنیوم از طریق افزایش میزان ترکیبات و آنزیمهای آنتیاکسیدانی نقش مهمی در تحمل گیاهان به تنشهای محیطی دارد. بهمنظور بررسی اثر سلنیوم بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی بالنگوی شهری تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی ...
بیشتر
خشکی یکی از مهمترین محدودیتهای تولید کشاورزی در سراسر جهان است. سلنیوم از طریق افزایش میزان ترکیبات و آنزیمهای آنتیاکسیدانی نقش مهمی در تحمل گیاهان به تنشهای محیطی دارد. بهمنظور بررسی اثر سلنیوم بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی بالنگوی شهری تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف تنش خشکی (100%، 75%، 50% و 25% ظرفیت زراعی) و فاکتور دوم شامل غلظتهای مختلف سلنیوم (صفر، 5 و 10 میلیگرم بر لیتر سلنات سدیم) بود. براساس نتایج بهدست آمده، خشکی اثر منفی بر میزان وزن تر گیاه، وزن تر و خشک برگ، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد بذر بالنگوی شهری داشت. اما، تحت تنش خشکی، محلولپاشی سلنیوم سبب افزایش معنیدار ارتفاع گیاه (2/32 سانتیمتر)، میزان پرولین (92/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و فنول کل (82/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) شد. با افزایش غلظت سلنیوم ویژگیهای فیزیولوژیکی مورد مطالعهی (محتوی نسبی آب برگ (10/65 %) قند محلول کل (55/2 میلیگرم بر گرم وزن خشک)، پروتئین کل (289/0 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و ظرفیت آنتیاکسیدانی (21/0 %) برگ بالنگوی شهری افزایش یافت. میزان غلظت 10 میلیگرم بر لیتر سلنات سدیم تأثیر مثبتی بر وزن تر گیاه و عملکرد بیولوژیکی بالنگوی شهری داشت که احتمالاً با نقش آنتیاکسیدانی سلنیوم همراه است. تحت شرایط تنش خشکی، سلنیوم میزان پرولین و فنول کل را افزایش داد که افزایش این اسمولیتهای سازگار نقش مهمی در تحمل بالنگوی شهری به خشکی داشت.
هادی دهقان؛ مهدی مکاری؛ میثم عابدین پور
چکیده
با توجه به افت کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی، بهینهسازی مصرف آب در کشاورزی ضروری است. یکی از روشهای بهینهسازی مصرف آب در کشاورزی بخصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، استفاده از توابع تولید آب- شوری- عملکرد میباشد. لذا این مطالعه بهمنظور پیشبینی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه اسفناج و تعیین تابع تولید بهینه در شرایط تنش شوری و ...
بیشتر
با توجه به افت کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی، بهینهسازی مصرف آب در کشاورزی ضروری است. یکی از روشهای بهینهسازی مصرف آب در کشاورزی بخصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، استفاده از توابع تولید آب- شوری- عملکرد میباشد. لذا این مطالعه بهمنظور پیشبینی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه اسفناج و تعیین تابع تولید بهینه در شرایط تنش شوری و خشکی در منطقه کاشمر اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار شامل سه فاکتور شوری (آب شرب 75/0=S1، 4=S2، 8=S3دسیزیمنس بر متر) و سه سطح آبیاری (شامل آبیاری کامل (100% نیاز آبی)=I1، I175%= I2و I150%= I3) اجرا گردید. دادههای عملکرد و اجزای عملکرد اسفناج (شامل سطح برگ، ارتفاع گیاه، ارتفاع ساقه، طول ریشه، وزن خشک گیاه و وزن خشک ریشه) بر مدلهای مختلف توابع تولید شامل خطی ساده، کاب داگلاس، درجه دوم و متعالی برازش داده شد و پس از تعیین ضرایب توابع مختلف، تابع تولید بهینه اسفناج تعیین گردید. برای ارزیابی توابع مختلف از شاخصهای آماری میانگین مجذور مربعات خطای نرمال شده، میانگین مطلق خطا، کارایی مدلسازی، شاخص توافق و ضریب تعیین استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب تعیین (R2) برآورد وزن کل زیتوده توسط توابع درجه دوم، متعالی، خطی ساده و کابداگلاسبه ترتیب 93/0، 89/0، 88/0 و 86/0 بود. همچنین، بیشترین مقدار شاخصهای میانگین مجذور مربعات خطای نرمال شده و میانگین مطلق خطا مربوط به توابع خطی ساده و کاب داگلاس میباشد. بنابراین بر اساس نتایج این تحقیق، تابع تولید درجه دوم به عنوان تابع تولید بهینه برای عملکرد و اجزای عملکرد گیاه اسفناج، در منطقه قابل توصیه میباشد.
علی اشرف صدرالدینی؛ محمدامین پرندین؛ امیرحسین ناظمی
چکیده
به منظور تعیین واکنش گیاه ذرتدانهای نسبت به استراتژی کمآبیاری و تأثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب تحت آبیاری جویچهای و همچنین تعیین بهرهوری آب، پژوهشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلامآبادغرب انجام شد. طرح آماری پژوهش، بلوک کامل تصادفی (طرح آماری ...
بیشتر
به منظور تعیین واکنش گیاه ذرتدانهای نسبت به استراتژی کمآبیاری و تأثیر آن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرتدانهای در منطقه اسلامآبادغرب تحت آبیاری جویچهای و همچنین تعیین بهرهوری آب، پژوهشی در اطراف ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان اسلامآبادغرب انجام شد. طرح آماری پژوهش، بلوک کامل تصادفی (طرح آماری تجزیه ساده سالانه و تجزیه مرکب دوساله) بود و برای دو سال زراعی 1395 و 1396 اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به میزان 100% ، 75% ، 50% و 25% نیاز آبی به روش آبیاری جویچهای و در سه تکرار بود. برای کاشت ذرت از رقم سینگل کراس704 استفاده شد. مقایسه تیمارهای مختلف با درنظر گرفتن هفت پارامتر اجزای عملکرد با استفاده از تجزیه واریانس (ANOVA) انجام شد نتایج نشان داد که صفت وزن دانه بلال ها در تیمار 100 % نیازآبی نسبت به سایر تیمارها برتری معنیداری داشت و برای صفات وزن کل بلالها، طول بلالها، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف بلالها، وزن چوب و وزن هزار دانه بلالها بین تیمارهای 100% نیازآبی و 75%نیازآبی تفاوت معنیداری وجود ندارد درحالی که دو تیمار دیگر در کلیه صفات با تیمارهای اول و دوم تفاوت معنیداری داشتند. در خصوص بهرهوری آب برای وزن کل و وزن دانه های بلال ها، تیمار 75% نیاز آبی نسبت به سایر تیمارهای برتر بود و با سایر تیمارها تفاوت معنیداری داشت. در تیمار آبیاری به میزان 75% نیازآبی، بهرهوری آب بر اساس وزن کل بلالها 8/0 کیلوگرم در مترمکعب و بر اساس وزن دانه بلالها 62/0کیلوگرم در مترمکعب بود و به ترتیب 17% و 13% نسبت به آبیاری کامل افزایش داشت. نتایج نشان داد بیشترین بهرهوری آب زمانی روی میدهد که آبیاری به میزان 71% تا 72% نیازآبی انجام شود و لذا برای افزایش بهرهوری آب بهتر است حدود30% از نیازآبی محاسبه شده را کاهش داد. لازم به ذکر است که کمآبیاری میتواند منجر به افزایش شوری (انباشت املاح آب) در خاک منطقه ریشه دوانی گیاه شود.
فاطمه عباس پور؛ حمیدرضا اصغری؛ پرویز رضوانی مقدم؛ حمید عباسدخت؛ جواد شباهنگ؛ عادل بیگ بابایی
چکیده
بهمنظور بررسی تاثیر بیوچار بر برخی ویژگیهای خاک، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب سیاهدانه (.Nigella sativa L) درشرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح %100=I1 ،70%=I2و40%=I3نیاز آبی و کرتهای فرعی شامل فاکتور بیوچار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تاثیر بیوچار بر برخی ویژگیهای خاک، عملکرد دانه، درصد روغن و اسیدهای چرب سیاهدانه (.Nigella sativa L) درشرایط کمبود آب، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح %100=I1 ،70%=I2و40%=I3نیاز آبی و کرتهای فرعی شامل فاکتور بیوچار در سه سطح شامل بدون کاربرد بیوچار چوب گردو (B1)، 10 تن در هکتار بیوچار(B2)و 20 تن در هکتار بیوچار(B3)؛و کود شیمیایی در دو سطح شامل بدون مصرف کود (F1) و مصرف کود (F2)بود که شامل مصرف کودشیمیایی بر حسب کیلوگرم در هکتار: فسفر(P2O5) =75 ، پتاسیم (K2SO4) =100 و نیتروژنN= 150 از منبع اوره بود. نتایج نشان داد که آبیاری بر ویژگیهای خاک موثر نبود ولی کاربرد 20 تن در هکتار بیوچار موجب افزایش درصد کربن آلی، رطوبت اشباع خاک و درصد نیتروژن کل خاک شد. عملکرد دانه، عملکرد روغن، درصد روغن و اسیدهای چرب بهجز اسیداولئیک تحت تاثیر تیمار تنش آبیاری قرار گرفتند. آبیاری بر اساس 70 % نیاز آبی موجب افزایش میزان اسیدهای چرب بجز اسید استئاریک شد. بیوچار نیز بر عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن و اسیدهای چرب مریستک، پالمیتیک و لینولئیک تاثیر معنیداری داشت و کاربرد 10 تن در هکتار بیوچار کارایی بهتری نسبت به سایر تیمارها داشت. کاربرد تلفیقی بیوچار بههمراه کودشیمیایی از تاثیر بهتری نسبت به کاربرد هر یک از آنها به تنهایی برخوردار بود. در استفاده همزمان 10 تن در هکتار بیوچار بههمراه کودشیمیایی و آبیاری بر اساس 70% نیاز آبی (I2B2F2)، بیشترین عملکرد دانه (1158 کیلوگرم در هکتار) بهدست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش بهنظر میرسد استفاده از 10 تن در هکتار بیوچار در شرایطی که گیاه تحت تاثیر محدودیت رطوبتی است یا برای کاهش میزان آب مصرفی مفید باشد.
حسن ابراهیمی راد؛ حسین بابازاده؛ ابراهیم امیری؛ حسین صدقی
چکیده
کمبود منابع آب و کم بودن راندمان آبیاری در مزارع برنج، استفاده بهینه و افزایش بهرهوری از منابع موجود را ضروری میسازد. این پژوهش به منظور بررسی اثر متقابل مدیریتآبیاری و تراکم کشت بر عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هاشمی، در منطقه کوشال- لاهیجان، واقع در شمال ایران، به اجرا در آمد. طرح به صورت کرتهای خرد شده، بر پایه طرح بلوکهای ...
بیشتر
کمبود منابع آب و کم بودن راندمان آبیاری در مزارع برنج، استفاده بهینه و افزایش بهرهوری از منابع موجود را ضروری میسازد. این پژوهش به منظور بررسی اثر متقابل مدیریتآبیاری و تراکم کشت بر عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هاشمی، در منطقه کوشال- لاهیجان، واقع در شمال ایران، به اجرا در آمد. طرح به صورت کرتهای خرد شده، بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار،طی فصلهای زراعی 1393 و 1394 انجام شد. تیمارهایآبیاری در پنج سطح(غرقابI1=، اشباعI2=، آبیاری با دور هشت روز تا گلدهیI3= ، آبیاری با دور هشت روز بعد از گلدهیI4= ، آبیاری با دور هشت روز در کل دوره رشدI5= ) و تراکم در سه سطح(15×15D1=، 20 ×20D2= و 25×25D3= سانتیمتر) بودند. براساس نتایج، تأثیر تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات مورد مطالعه معنیدار بود(01/0P <). از نظر عملکرد محصول، تیمار I1 با 4151 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان را داشت و تیمارهای I2، I3، I4و I5با مقادیر 4054، 3949، 3244 و 2787 کیلوگرم در هکتار در ردههای بعدی قرار داشتند. بر پایه عملکرد زیست توده، تیمارهای I3 و I5 به ترتیب بیشترین و کمترین بهرهوری آب (آبیاری + بارش) را داشتند که برابر 90/1 و 45/1 کیلوگرم به ازای مصرف یک مترمکعب آب بود. آبیاری با دور هشت روز تا گلدهی تنها با 4% کاهش عملکرد نسبت به روش معمول غرقاب باعث کمتر شدن مصرف آب و صرفهجویی معادل 16% در آب مصرفی شد. در بررسی تراکم کشتهای مختلف، در تراکم زیاد(D1) اجزای عملکرد در بوته کاهش یافت و با افزایش فاصله یا کاهش تراکم(D3) عملکرد در واحد سطح و کارآیی کاهش یافت. بنابراین، تراکم D2 بهینه و مطلوب بود.
سینا فلاح؛ راضیه کاکولوند؛ علی عباسی
چکیده
افزایش کارایی مصرف آب یکی از مهمترین راهکارهایی است که در کاهش بحران کمبود آب مؤثر است. در این راستا اثر رقابت گیاهی بر کارایی آب مصرفی شنبلیله و سیاه دانه تحت رژیمهای مختلف رطوبتی مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش سه رژیم مختلف رطوبتی شامل W1؛ بدون تنش (آبیاری کامل)، W2؛ تنش ملایم (آبیاری بر اساس ۷۵ درصد W1)، W3؛ تنش شدید (آبیاری ...
بیشتر
افزایش کارایی مصرف آب یکی از مهمترین راهکارهایی است که در کاهش بحران کمبود آب مؤثر است. در این راستا اثر رقابت گیاهی بر کارایی آب مصرفی شنبلیله و سیاه دانه تحت رژیمهای مختلف رطوبتی مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش سه رژیم مختلف رطوبتی شامل W1؛ بدون تنش (آبیاری کامل)، W2؛ تنش ملایم (آبیاری بر اساس ۷۵ درصد W1)، W3؛ تنش شدید (آبیاری بر اساس ۵۰ درصد W1) به عنوان عامل اصلی و پنج آرایش کشت شامل کشت خالص شنبلیله، کشت خالص سیاه دانه و سه نسبت مخلوط (2:1، 1:1، 1:2 شنبلیله و سیاهدانه) به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان کارایی مصرف آب در تولید دانه مربوط به ترکیب شنبلیله با سیاه دانه (با نسبت 1:2) است. در شرایط تنش ملایم، میزان کارایی مصرف آب مربوط به ترکیب شنبلیله با سیاه دانه (1:2) از کشت خالص تحت شرایط بدون تنش بیشتر بود. در شرایط بدون تنش، بیشترین مقدار کارایی مصرف آب در تولید زیست توده در تیمارهای شنبلیله: سیاه دانه (1:2) و (2:1) و کمترین مقدار آن در کشت خالص سیاه دانه نشان داده شد. نسبت برابری آب در تیمارهای مخلوط در مقایسه با کشت خالص دو گیاه شنبلیله و سیاه دانه از برتری بیشتری برخوردار بود به گونهای که در شرایط تنش ملایم بیشترین نسبت برابری آب در تیمارهای شنبلیله: سیاه دانه (1:2) و (2:1) به ترتیب با میانگین 47/1 و44/1 مشاهده شد. به طور کلی نتیجهگیری میشود که ایجاد رقابت بین گونهای در گیاهان رهیافت مهمی برای افزایش راندمان مصرف آب و تولید محصول در شرایط تنش خشکی است.
ادریس گویلی؛ سید علیاکبر موسوی؛ علیاکبر کامگارحقیقی
چکیده
خشکسالی و تنش حاصل از آن یکی از مهمترین و رایجترین تنشهای محیطی است که تولیدات کشاورزی را با محدودیت روبرو میسازد. با هدف بررسی اثر بیوچار حاصل از کود گاوی بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه اسفناج در سطوح مختلف رطوبتی خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل ودرقالبطرحکاملاًتصادفی با سه تکرار در آبان تا دی ماه ...
بیشتر
خشکسالی و تنش حاصل از آن یکی از مهمترین و رایجترین تنشهای محیطی است که تولیدات کشاورزی را با محدودیت روبرو میسازد. با هدف بررسی اثر بیوچار حاصل از کود گاوی بر رشد، عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه اسفناج در سطوح مختلف رطوبتی خاک، آزمایشی در شرایط گلخانه بهصورت فاکتوریل ودرقالبطرحکاملاًتصادفی با سه تکرار در آبان تا دی ماه 1393 انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح بیوچار (صفر، 25/1، 5/2 و 5 درصد وزنی خاک اولیه) و سه سطح رطوبتی (100 درصد ظرفیت مزرعه (بدون تنش)، 70 و 55 درصد ظرفیت مزرعه بود. سطوح تنش رطوبتی در طول فصل رشد با توزین روزانه گلدانها و جبران کمبود آب خاک در زمان آبیاری با افزودن مقدار آب لازم به آنها اعمال شد و میزان آب اضافه شده به هر گلدان نیز در طول فصل رشد اندازهگیری شد. اعمال سطوح تنش رطوبتی سبب کاهش معنیدار سطح برگ، هدایت روزنهای، آب مصرفی، وزن تر و وزن خشک اندام هوایی گیاه در مقایسه با شاهد (صفر درصد بیوچار و 100درصد رطوبت ظرفیت مزرعه) شد. اعمال تنش رطوبتی تا سطح 70 درصد ظرفیت مزرعه ضمن اینکه سبب کاهش معنیدار مصرف آب گیاه شد اثر معنیداری بر کارایی مصرف آب گیاه نداشت. لیکن تیمار رطوبتی 55 درصد ظرفیت مزرعه کارایی مصرف آب گیاه را کاهش داد. درحالی که شاخص سبزینگی گیاه بهطور معنیداری بهترتیب به میزان 14، 14 و 11 درصد در مراحل اول، دوم و سوم (بهترتیب در مراحل زمانی 40، 55 و 70 روز پس از کشت) تنها با اعمال سطح رطوبتی 55 درصد ظرفیت مزرعه افزایش یافت. بهطورکلی، کاربرد 25/1 درصد بیوچار (25 تن در هکتار) در سطوح مختلف تنش رطوبتی سبب کاهش اثرات منفی تنش رطوبتی (کاهش سطح برگ، کاهش وزن تر و خشک اندام هوایی و غیره)و بهبود شاخصهای رشد گیاه در مقایسه با شاهد شد. بنابراین کاربرد آن برای گیاه و بهویژه در شرایطی که گیاه تحت تنش خشکی است و یا در گلخانهها و خزانهها به منظور کاهش میزان آب مصرفی و بهبود رشد و عملکرد گیاه قابل توصیه میباشد، هرچند پیشنهاد میشود آزمایش در شرایط مزرعه نیز انجام شود.
محمد کافی؛ فرزاد حسین پناهی
چکیده
این آزمایش به منظور ارزیابی ارقام مقاوم و حساس گندم به تنش خشکی، در قالب طرح کرت های خرد شده با هفت تیمار آبیاری به عنوان کرت اصلی، دو رقم گندم(در کرت فرعی) و سه تکرار در سال زراعی 1390-1389 در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری کامل شاهد(FI)، بدون آبیاری در فصل بهار (NI)، آبیاری در دو مرحلة ساقهدهی و گرده افشانی (SP)، ...
بیشتر
این آزمایش به منظور ارزیابی ارقام مقاوم و حساس گندم به تنش خشکی، در قالب طرح کرت های خرد شده با هفت تیمار آبیاری به عنوان کرت اصلی، دو رقم گندم(در کرت فرعی) و سه تکرار در سال زراعی 1390-1389 در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری کامل شاهد(FI)، بدون آبیاری در فصل بهار (NI)، آبیاری در دو مرحلة ساقهدهی و گرده افشانی (SP)، آبیاری در دو مرحلة ساقهدهی و اوایل پرشدن دانه (SG)، آبیاری در دو مرحلة گرده افشانی و اوایل پرشدن دانه (PG)، آبیاری در سه مرحلة ساقهدهی، گرده افشانی و اوایل پرشدن دانه (SPG) و آبیاری در چهار مرحلة ساقهدهی، گرده افشانی، اوایل و اواسط پرشدن دانه (SPGG) و ارقام مورد مطالعه نیز پیشگام (مقاوم به خشکی) و گاسکوژن (حساس به خشکی) بودند. نتایج نشان داد که عملکرد اقتصادی محصول در تیمارهای SP، SG، PG، SPG و SPGG در مقایسه با شاهد اول (FI) به ترتیب 36%، 40%، 47%، 31% و 17% کاهش یافت لیکن مصرف آب در تیمار به ترتیب 59%، 58%، 57%، %49 و 38% کاهش پیدا داشت. رقم متحمل به خشکی پیشتاز دارای عملکرد بیولوژیکی و اقتصادی بالاتری از رقم حساس گاسکوژن بود ولی اختلاف بین عملکرد بیولوژیکی آنها بیش از اختلاف عملکرد اقتصادی بود. نتایج بیانگر این بود که در دشت مشهد گندم بدون آبیاری در فصل بهار عملکرد رضایت بخشی ندارد و مراحل ساقهدهی و گلدهی حساسترین مراحل نموی گندم نسبت به تنش خشکی بود و آبیاری در هر دو مرحله مذکور برای حصول عملکرد بالا در شرایط محدودیت آب ضروری است.