دوره 34، شماره 3 ، مهر 1399
دوره 34، شماره 4 ، بهمن 1399
دوره 37، شماره 2 ، شهریور 1402
دوره 37، شماره 3 ، آذر 1402
دوره 37، شماره 4 ، بهمن 1402
فاطمه کیخایی؛ ناصر گنجی خرم دل
چکیده
به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی گندم هامون، تحقیقی دو ساله با دو تیمار اصلی شامل آبیاری نواری با انتهای بسته و شیاری درکرت های اصلی و سه تیمار فرعی میزان آب آبیاری شامل آبیاری کامل (T1 )،75 درصد آبیاری کامل (T2 ) و 55 درصد آبیاری کامل (T3 )در کرت های فرعی انجام شد. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی گندم هامون، تحقیقی دو ساله با دو تیمار اصلی شامل آبیاری نواری با انتهای بسته و شیاری درکرت های اصلی و سه تیمار فرعی میزان آب آبیاری شامل آبیاری کامل (T1 )،75 درصد آبیاری کامل (T2 ) و 55 درصد آبیاری کامل (T3 )در کرت های فرعی انجام شد. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک زابل در طی دو سال متوالی اجرا گردید و پارامترهایی نظیر ارتفاع بوته، ارتفاع سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و کارایی مصرف آب اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر روش آبیاری بر صفات مورد بررسی معنیدار نبود. اما تیمار میزان آب آبیاری، کلیه فاکتورهای رشد گیاه را به صورت معنیدار تحت تأثیر قرار داد. میانگین آب مصرفی در تیمار آبیاری کامل، 75 درصد آبیاری کامل و 55 درصد آبیاری کامل به ترتیب برابر با 4473، 3505 و 2730 مترمکعب در هکتار و کارائی مصرف در محدوده 95/0 و 17/1 بدست آمد. به عنوان توصیه کلی، تیمار 75 درصد آبیاری کامل در روش آبیاری نواری با کارائی مصرف آب 15/1 و عملکرد 4040 کیلوگرم در هکتار بهترین گزینه جهت اعمال کم آبیاری در منطقه سیستان می باشد.
مهری سعیدی نیا؛ سعید برومند‌نسب؛ سید بهرام اندرزیان
چکیده
در این تحقیق، میزان عملکرد ذرت (رقم مبین)، در شرایط آبیاری با آب شور در منطقه اهواز، تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم شبیهسازی گردید. با در نظر گرفتن دوره مبنا (2010- 1981)، برای تولید سناریوها در دو دورۀ آتی 2050- 2021 و 2100- 2071، از مدلCSIRO-MK3.5در ترکیب با سه سناریوی انتشار A2 و B1 و A1Bاستفاده شد و برای بررسی اثر سناریوهای مختلف بر روی عملکرد، تحت پنج ...
بیشتر
در این تحقیق، میزان عملکرد ذرت (رقم مبین)، در شرایط آبیاری با آب شور در منطقه اهواز، تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم شبیهسازی گردید. با در نظر گرفتن دوره مبنا (2010- 1981)، برای تولید سناریوها در دو دورۀ آتی 2050- 2021 و 2100- 2071، از مدلCSIRO-MK3.5در ترکیب با سه سناریوی انتشار A2 و B1 و A1Bاستفاده شد و برای بررسی اثر سناریوهای مختلف بر روی عملکرد، تحت پنج تیمار شوری آبیاری (S0: آب کارون (شوری dS/m 3/2)، S1 شوریdS/m 5/3، S2 شوریdS/m 5/4، S3شوریdS/m 5/5 و S4شوریdS/m 5/6 ) مدل Aqua Crop انتخابگردید. برای نشان دادن اثر تغییر اقلیم به تنهایی، میزان عملکرد هر تیمار تحت هر سناریو با میزان عملکرد همان تیمار در سناریوی مبنا مقایسه گردید و نتایج نشان داد در دوره آتی اول اثر تغییر اقلیم بر روی عملکرد ناچیز بود. در دوره دوم آتی، به صورت میانگین در همه تیمارها، کاهش عملکرد تحت سناریویA1B ، 15% ، تحت سناریویB1، 24% و در سناریویA2، 35% مشاهده گردید. نتایج اثر توام تغییر اقلیم و شوری بر میزان عملکرد نشان داد که در دوره آتی اول، بیشترین کاهش عملکرد در سناریویS4B1N1 (37% )، و در دوره دوم آتی در سناریویS4A2N2 ( 58% )، رخ خواهد داد. در نهایت مشخص گردید که روند تغییرات عملکرد نسبت به شوری، تحت هر یک از سناریوها به صورت خطی بود.
مریم علیزاده؛ پیمان افراسیاب؛ محمد رضا یزدانی؛ عبدالمجید لیاقت؛ معصومه دلبری
چکیده
زهکشی میانفصل و پایانفصل در مرحله برداشت برنج دو عملیات مهم مدیریت آبیاری در شالیزار است که بهترتیبسببافزایشعملکردمحصولوشرایط مناسبتربرایبرداشتبرنجمیشوند. بهدلیل شرایط منحصربهفرد اراضی شالیزاری استان گیلان، تصمیمگیری در مورد فاصله (L) و عمق (D) مناسب زهکشهای زیرزمینی و معادله مناسب برای تعیین فاصله زهکشها ...
بیشتر
زهکشی میانفصل و پایانفصل در مرحله برداشت برنج دو عملیات مهم مدیریت آبیاری در شالیزار است که بهترتیبسببافزایشعملکردمحصولوشرایط مناسبتربرایبرداشتبرنجمیشوند. بهدلیل شرایط منحصربهفرد اراضی شالیزاری استان گیلان، تصمیمگیری در مورد فاصله (L) و عمق (D) مناسب زهکشهای زیرزمینی و معادله مناسب برای تعیین فاصله زهکشها در اراضی شالیزاری در مرحله زهکشی میانفصل و پایانفصل نیازمند تحقیقات میباشد. بنابراین، در این پژوهش، کارایی فاصله و عمق‌های مختلف زهکشهای زیرزمینی در کنترل سطح ایستابی و همچنین دقت معادلات ماندگار و غیرماندگار در دو مرحله زهکشی میانفصل و پایانفصل در اراضی شالیزاری گیلان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. تیمارهای مورد مطالعه شامل شش سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی (L7.5D0.8، L10D0.8، L15D0.8، L7.5D1، L10D1، L15D1،زهکش سطحی و شاهد (بدون سیستم زهکشی زیرزمینی و سطحی)) بودند. طول کلیه زهکشهای زیرزمینی 40 متر و جنس لوله‌ها پی‌وی‌سی موج‌دار با قطر 125 میلیمتر بود. از پوسته برنج بهعنوان پوشش اطراف لولههای زهکش استفاده شد. نتایج نشان داد که زهکش زیرزمینی با فاصله 15 متر و عمق 80 سانتیمتر (بهدلیل ایجاد عمق سطح ایستابی مناسب و عملکرد بیشتر) در مرحله زهکشی میانفصل و در زمان برداشت برنج زهکشهای با فاصله 10 متر و عمق 80 سانتیمتر (به دلیل بیشترین مقاومت به نفوذ پنترومتر و کمترین رطوبت وزنی خاک) بهعنوان بهترین تیمار زهکشی در مرحله زهکشی پایان فصل قابل پیشنهاد هستند. معادله داگان، هوخهات و معادله ترکیبی باور و ونشیلفگارد با معادله هوخهات به عنوان معادلات مناسب برای تعیین فاصله زهکشها در مرحله زهکشی میانفصل بهدست آمد. همچنین، برای زهکشی در زمان برداشت برنج، معادله هوخهات، کرکهام، داگان، گلوور- دام و معادله ترکیبی باور و ونشیلفگارد با معادله هوخهات به عنوان فرمول مناسب برای تعیین فاصله زهکشهای زیرزمینی انتخاب شدند.
علی رضا واعظی؛ یونس مظلوم علی آبادی؛ آرمان ذبیحی
چکیده
زراعت دیم یکی از پایههای اساسی تولید محصول بهویژه در مناطق نیمهخشک است. در مناطق دیمکاری، تولید محصول به شدت وابسته به مقدار و توزیع بارندگی طی دوره رشد است. آبیاری تکمیلی یکی از راهکارها برای کاهش تنش رطوبتی و در نتیجه بهبود عملکرد محصول در کشاورزی دیم است. این پژوهش به منظور برآورد زمان مناسب آبیاری تکمیلی در اراضی دیم ...
بیشتر
زراعت دیم یکی از پایههای اساسی تولید محصول بهویژه در مناطق نیمهخشک است. در مناطق دیمکاری، تولید محصول به شدت وابسته به مقدار و توزیع بارندگی طی دوره رشد است. آبیاری تکمیلی یکی از راهکارها برای کاهش تنش رطوبتی و در نتیجه بهبود عملکرد محصول در کشاورزی دیم است. این پژوهش به منظور برآورد زمان مناسب آبیاری تکمیلی در اراضی دیم با استفاده از اندازهگیری تغییرات رطوبت خاک طی دوره رشد در سال زراعی 1396-1395 انجام شد. برای این منظور آزمایش در کشتزاری با شیب 10 درصد در دو جهت شخم (موازی شیب و روی خطوط تراز) در کرتهای به ابعاد پنج متر در دو متر انجام شد. رطوبت حجمی خاک در فواصل زمانی 10 روز در عمق گسترش ریشه به وسیله دستگاه TDR طی دوره رشد از آذر 1395 تا تیر 1396 اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که رطوبت حجمی خاک در کشت روی خطوط تراز بهطور میانگین شش درصد بیشتر از کشت موازی است و این تفاوت از نظر آماری معنیدار بود (05/0>p). میانگین مقدار آب سهلالوصول طی دوره رشد در روش کشت روی خطوط تراز ( 07/6 میلیمتر)، حدود 5/2 برابر بیشتر از روش کشت موازی شیب (25/2 میلیمتر) بود و این تفاوت از نظر آماری معنیدار بود (05/0>p). بیشترین مقدار آب سهلالوصول طی دوره رشد در مرحله ساقهروی و کمترین آن در مرحله جوانهزنی مشاهده شد. در مرحله جوانهزنی گندم، گیاه به مقدار 7/6 میلیمتر دچار کمبود آب بود. براین اساس، در این منطقه نیمهخشک، انجام آبیاری تکمیلی در مرحله جوانهزنی میتواند موجب کاهش تنش رطوبتی و افزایش عملکرد دانه گندم شود.
علی مومن پور؛ مریم دهستانی اردکانی؛ ولی سلطانی گردفرامرزی؛ محمد هادی راد؛ محمدرضا وظیفه شناس؛ امین آناقلی؛ فاطمه احمدی؛ زهرا جماعتی اردکانی
چکیده
بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی انار، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپانار در 12 سطح (شیشهکپ فردوس، ملس یزدی، ملس ساوه، رباب نیریز، گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان، گلنار زینتی شهداد، نرک لاسجرد سمنان، وحشی بابلسر، پوست ...
بیشتر
بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی انار، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپانار در 12 سطح (شیشهکپ فردوس، ملس یزدی، ملس ساوه، رباب نیریز، گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان، گلنار زینتی شهداد، نرک لاسجرد سمنان، وحشی بابلسر، پوست سیاه اردکان، چاه افضل و وشیک ترش سراوان) و میانگین شوریخاکدر پنجسطح (5/1، 8/3، 2/6، 3/9 و 6/12 دسیزیمنس برمتر)و با چهار تکرار (مجموعا 240 گلدان)، انجامشد.بر اساسنتایج،کمترین میزان آستانه تحمل به شوری در ژنوتیپ وشیک ترش سراوان (02/3 دسیزیمنس برمتر) و پس از آن در رقم ملس ساوه (25/3 دسیزیمنس برمتر) و گلنار زینتی ساوه (40/3 دسیزیمنس برمتر)، مشاهده شد. بیشترین آستانه تحمل به شوری در ژنوتیپهای گلنار زینتی شهداد، چاه افضل، پوست سیاه اردکان و رقم ملس یزدی، بهترتیب به میزان (90/4، 70/4، 38/4 و 17/4 دسیزیمنسبرمتر) و بیشترین مقدار شیب کاهش عملکرد به ازای افزایش هر واحد شوری (بر حسب دسیزیمنس برمتر)، در ژنوتیپ گلنار زینتی ساوه (89/7 درصد)و پس از آن در ژنوتیپهای گلنار زینتی سروستان (39/7%)، وشیک ترش سراوان (69/6%) و رقم ملس ساوه (33/6%)، مشاهده شد. کمترین مقدار شیب کاهش عملکرد در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان بهترتیب به میزان (83/2%، 88/2% و 89/2%)، مشاهده شد. در مجموع نتایج نشان داد که میزان شوری که موجب کاهش عملکرد 50% در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان شد، در حدود دو برابر میزان شوری بود که موجب کاهش عملکرد 50% در ژنوتیپهای گلنار زینتی ساوه، گلنار زینتی سروستان و وشیک ترش سراوان و رقم ملس ساوه شده بود. کاهش 50% عملکرد در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان به ترتیب در شوریهای 37/22، 74/21 و 10/21 دسیزیمنس برمتر، مشاهده شد. در پژوهشهای قبلی گزارش شده است کهدر شوری 4/8 دسیزیمنسبرمتر تا میزان 50% از عملکرد (بیوماس) درختان انارکاسته میشود، در حالیکه نتایج این پژوهش نشان داد که در ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنان در شوری 4/8 دسیزیمنس بر متر تنها به ترتیب 47/10، 58/11 و 30/13 درصد از عملکرد کاسته شد.بر این اساس، ژنوتیپهای چاه افضل، پوست سیاه اردکان و نرک لاسجرد سمنانبرای انجام آزمایش ها و مطالعات تکمیلی و کاشت به عنوان پایه در ایستگاه چاه افضل مرکز ملی تحقیقات شوری انتخاب شدند.
محمد خرمیان؛ سعید برومند نسب؛ سید رضا اشرفی زاده
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی امکان کاشت ذرت در بقایای گندم و اثر تنش آب و کود اوره بر روند حرکت نیترات در خاک، عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت در روش بی خاک ورزی صورت گرفت. برای این منظور آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و 2 سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد انجام شد. آب در سه سطح 50 ، 75 و 100 درصد نیاز آبیاری (با ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی امکان کاشت ذرت در بقایای گندم و اثر تنش آب و کود اوره بر روند حرکت نیترات در خاک، عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت در روش بی خاک ورزی صورت گرفت. برای این منظور آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار و 2 سال در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد انجام شد. آب در سه سطح 50 ، 75 و 100 درصد نیاز آبیاری (با علامت I1 ، I2 و I3) به عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن نیز در سه سطح Kg ha-1150، 225 و 300 (با علامت N150، N225 و N300) اعمال شد. متوسط عملکرد دانه ذرت 5تن در هکتار نشان داد که کاشت مستقیم ذرت تابستانه در بقایای گندم بدون عملیات خاک ورزی در شرایط اقلیمی خوزستان امکان پذیر است. اثر تیمار آبیاری بر عملکرد در سطح 1% معنی دار بود. به طوری که بیشترین عملکرد دانه ( 6/5 تن در هکتار) مربوط به تیمار I3، با مقدار آب مصرفیmm1037 و کمترین آن (2/4 تن در هکتار) مربوط به تیمار I1 با مقدار آب مصرفی mm786 بود. اثر کود نیتروژن بر عملکرد و درصد پروتئین دانه به ترتیب در سطح 5% و 1% معنی دار بوده و تیمار N300 با عملکرد دانه 4/5 تن در هکتار و پروتئین 1/10% برتر از دو تیمار دیگر بود. مقدار نیترات باقیمانده تا عمق cm30 نفوذ نموده به طوری که غلظت نیترات در اعماق پایین تر به 50 – 30 درصد آن رسید. حال آنکه تغییرات غلظت نیترات در همان تیمار در اعماق پایین تر ناچیز بود.
مهدی طاهری؛ محمد عباسی؛ نایب دانشی؛ نیاز علی ابراهیمی پاک
چکیده
به منظور بررسی تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و روش های کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفاتمورفولوژیکی و خصوصیات انبارداری توده محلی پیاز قولی قصه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات خیرآباد زنجاناجرا گردید. در این آزمایش دورهای آبیاری در کرت های اصلی ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر رژیم های مختلف آبیاری و روش های کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، صفاتمورفولوژیکی و خصوصیات انبارداری توده محلی پیاز قولی قصه، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات خیرآباد زنجاناجرا گردید. در این آزمایش دورهای آبیاری در کرت های اصلی و روش کاشت در کرت های فرعی قرارمیلیمتر (E4) و 130 (E3)100 ،(E2)70 ،(E1) گرفت.تیمارهای آبیاری در چهار سطح شامل آبیاری از هر 40تبخیر تجمعی در کرت های اصلی و روش های کاشت شامل 1- کاشت مستقیم بذر و 2- کاشت نشایی، درکرت های فرعی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس سالیانه و مرکب عملکرد کمی و کیفی محصول انجامشد و میانگین ها با استفاده از آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان دادکه اختلاف معنی داری بین تیمارهای آزمایشی در سطح پنج درصد وجود داشت. بررسی اثر دور آبیاری بر45 تن در هکتار بود که نسبت به / میانگین عملکرد نشان داد، عملکرد سوخ در روش کاشت مستقیم بذر 540 تن در هکتار بیشتر بود این افزایش عملکرد معنی دار نشد. همچنین نتایج نشان داد / کاشت به روش نشایی 660 تن در هکتار حاصل شد و در مقایسه / که حداکثر محصول از دور آبیاری 40 میلی متر تبخیر به مقدار 8100 و 130 میلی متر نیز به ترتیب با میانگین ، قرار گرفت. دورهای آبیاری 70 a میانگین عملکرد ها در گروهقرار گرفتند. نتایج نشان داد، که اثر d و c ،b 32 تن در هکتار در گروه های / 40 و 21 /23 ،48/ عملکرد 88روش های کاشت بر کارایی مصرف آب در سطح پنج درسطح معنی دار بوده و بیشترین کارایی مصرف آب با10/295 کیلوگرم بر متر مکعب آب مصرفی با روش کاشت نشایی به دست آمد. کارایی مصرف آب، با توجهبه کمبود منابع آب در منطقه، دور 70 میلی متر تبخیر تجمعی به دلیل کاهش در میزان مصرف آب مناسب تر ازتیمار آبیاری با دور 40 میلی متر تبخیر تجمعی می باشد. بنابراین تیمار آبیاری با دور 70 میلی متر تبخیر و کشتنشایی برای منطقه زنجان و شرایط مشابه از لحاظ اقلیم و خاک توصیه می گردد.
علی قدمی فیروزآبادی؛ محمد رضا میرزایی؛ سید محسن سیدان
چکیده
در این تحقیق، اثر دو روش آبیاری قطرهای( نواری) و جویچهای و سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر عملکرد، کارایی مصرف آب، درصد بذر استاندارد و درصد جوانه زنی بذر چغندرقند بررسی شد. آزمایش به صورت کرتهای یک‌بار خردشده (اسپیلت فاکتوریل) که روش آبیاری (آبیاری جویچهای وآبیاری قطرهای نواری) در کرتهای اصلی و چهار سطح نیتروژن (kg/ha 180 و 120، 60، ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر دو روش آبیاری قطرهای( نواری) و جویچهای و سطوح مختلف نیتروژن و فسفر بر عملکرد، کارایی مصرف آب، درصد بذر استاندارد و درصد جوانه زنی بذر چغندرقند بررسی شد. آزمایش به صورت کرتهای یک‌بار خردشده (اسپیلت فاکتوریل) که روش آبیاری (آبیاری جویچهای وآبیاری قطرهای نواری) در کرتهای اصلی و چهار سطح نیتروژن (kg/ha 180 و 120، 60، 0) و سه سطح فسفر (kg/ha 60 و 30، 0) به صورت ترکیب فاکتوریل در کرتهای فرعی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار طی سالهای 83، 84 در ایستگاه اکباتان مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان انجام شد. نتایج نشان داد که اثر نیتروژن بر عملکرد کمی بذر در سطح یک درصد معنیدار بود. اثر تیمار آبیاری، نیتروژن و فسفر بر درصد بذور استاندارد، معنیدار نبود. اثر متقابل روش آبیاری در نیتروژن و اثر متقابل روش آبیاری در فسفر و محیط روی جوانهزنی بذور، معنیدار بود. نتایج نشان داد که با افزایش میزان ازت مصرفی به میزان 5/88 کیلوگرم در هکتار مقدار بذر استاندارد افزایش یافته و با مصرف بیشتر ازت، میزان بذر استاندارد کاهش می‌یابد. همچنین، با افزایش میزان ازت مصرفی تا حدود 120 کیلوگرم در هکتار، میزان درصد جوانه زنی افزایش و از آن به بعد کاهش می‌یابد. میانگین عملکرد تولیدی در دو روش آبیاری قطرهای (نواری) و نشتی، 2360 و 2210 کیلوگرم بر هکتار بود که در یک گروه آماری قرار گرفته‌اند. اما، با افزایش مقدار فسفر، تغییرات درصد جوانهزنی در هر دو روش آبیاری معنیدار نبود. با افزایش مقدار نیتروژن مصرفی، مقدار کارآیی مصرف آب افزایش و از لحاظ آماری در سطح یک درصد معنیدار شد. حجم کل آب مصرفی در آبیاری قطرهای نسبت به جویچهای، حدود 50 درصد کاهش یافت. مقدار کارایی مصرف آب در روش آبیاری قطرهای 59/0 کیلوگرم در مترمکعب و بیش از دو برابر کارایی مصرف آب در روش جویچهای بود. تغییرات شیوه آبیاری از نشتی به قطرهای باعث شد که درآمد خالص به میزان 18601041 ریال در هکتار افزایش یابد. ارزش خالص457288752 ریال (طی 15 سال)، نسبت منفعت به هزینه 6/1 و نرخ بازده داخلی 5/43 درصد تعیین شد. در مجموع می توان مطرح نمود که به کار بردن آبیاری قطره ای در زراعت چغندر بذری از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
رضا سعیدی
چکیده
تعیین حساسیت درون فصلی تبخیر-تعرق ذرت نسبت به تنش‌های محیطی، اثر مهمی بر مدلسازی دقیق‌تر عملکرد محصول می‌گذارد. در این پژوهش، اثر تنش‌های خشکی و شوری بر تبخیر-تعرق نسبی (در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد) و عملکرد نسبی ذرت در مزرعهای با خاک لومی شنی بررسی شد. تیمارهای شوری از طریق آب دارای هدایت الکتریکی 0/5، 2/1، 3/5 و ...
بیشتر
تعیین حساسیت درون فصلی تبخیر-تعرق ذرت نسبت به تنش‌های محیطی، اثر مهمی بر مدلسازی دقیق‌تر عملکرد محصول می‌گذارد. در این پژوهش، اثر تنش‌های خشکی و شوری بر تبخیر-تعرق نسبی (در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد) و عملکرد نسبی ذرت در مزرعهای با خاک لومی شنی بررسی شد. تیمارهای شوری از طریق آب دارای هدایت الکتریکی 0/5، 2/1، 3/5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر اِعمال شد. تیمارهای خشکی نیز شامل چهار سطح آبیاری بر اساس (I0) 100%، (I1) 80%، (I2) 60% و (I3) 40% نیاز آبی گیاه ذرت در نظر گرفته شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و با سه تکرار انجام شد. مقدار تبخیر-تعرق نسبی ذرت در مراحل اولیه، توسعه، میانی و پایانی رشد به ترتیب بین 100- 63/5%، 100- 62/6%، 100- 55/2% و 100- 66/4% برآورد شد. مقدار عملکرد نسبی ذرت نیز در تیمارهای I0S0 تا I3S3 بین 100- 42/6% محاسبه شد. نتایج نشان داد تنش‌های شوری و خشکی باعث کاهش تبخیر-تعرق و عملکرد ذرت شد و همچنین در مراحل حساس رشد، تبخیر-تعرق با شیب بیشتری کاهش یافت. اعمال تنش‌های مذکور در مراحل حساس رشد باعث اختلال در گل‌دهی و میوه دهی ذرت شد. در این پژوهش با استفاده از مدل‌های جمع‌پذیر بلنک، استوارت، سینگ و مدل‌های ضرب‌پذیر جنسن، رائو و مینهاس، عملکرد نسبی ذرت مدلسازی شد. نتایج نشان داد، مدل استوارت با ضرایب حساسیت (در چهار مرحله رشد) برابر با 0/227، 0/416، 0/604، 0/14 و مدل جنسن با ضرایب حساسیت 0/301، 0/41، 0/608، 0/147 بهعنوان مدل‌های بهینه انتخاب شدند. اما مدل‌های رائو، بلنک، سینگ و مینهاس در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. بنابراین در شرایط تنش‌های شوری و خشکی، عملکرد نسبی ذرت بر اساس مقدار تبخیر-تعرق آن در مراحل رشد مدلسازی شد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
مهدی اکبری؛ فریبرز عباسی؛ ابوالفضل ناصری؛ افشین یوسف گمرکچی؛ مصطفی گودرزی؛ امیر اسلامی؛ مسعود فرزام نیا؛ رحیم علیمحمدی؛ نادر کوهی چله کران؛ رضا بهراملو؛ علی قدمی فیروزآبادی؛ سید ابوالقاسم حقایقی مقدم؛ اردلان ذوالفقاران؛ جمال احمدآلی؛ محمد عباسی؛ حمید ریاحی؛ محمد مهدی نخجوانی مقدم
چکیده
در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در 300 مزرعه در قطب‌های تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی98-1397 اندازهگیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب ...
بیشتر
در این پژوهش، حجم آب آبیاری، عملکرد و بهرهوری آب یونجه در شرایط مدیریت کشاورزان در 300 مزرعه در قطب‌های تولید یونجه کشور شامل زنجان، فارس، چهارمحال و بختیاری، همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان غربی، مرکزی، قزوین و کرمان در سال زراعی98-1397 اندازهگیری شد. تفاوت میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهرهوری آب آبیاری و بهرهوری آب کاربردی در استانهای مزبور در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود و میانگین حجم آب آبیاری بهترتیب برابر 8502، 8901، 9226، 9459، 11481، 12796، 14311، 14821، 15198، 15916، 18351 و23920 با میانگین وزنی 13614مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد یونجه نیز بین 2500 تا 30000 با میانگین وزنی 13692کیلوگرم بر هکتار بود. بهرهوری آب آبیاری در مزارع مزبور بین 0/2 تا 4/5 با میانگین وزنی 1/28 کیلوگرم بر مترمکعب به دست آمد. میانگین وزنی بهرهوری آب کاربردی نیز 1/19 کیلوگرم بر مترمکعب تعیین شد. میانگین حجم آب مزارع یونجه در دو روش آبیاری سطحی و بارانی بهترتیب برابر 15076 و 10653 مترمکعب در هکتار تعیین شد( 1%>p). بنابراین با تغییر روش آبیاری از سطحی به بارانی، میانگین حجم آب آبیاری 30% کاهش و بهرهوری آب کاربردی یونجه 41% افزایش داشت. با توجه به این نتایج، برای کاهش حجم آب آبیاری و بهبود بهرهوری آب در تولید یونجه، در شرایط اقلیمی مناسب که آب آبیاری از کیفیت خوبی برخوردار باشد، در صورت رعایت ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهره‌برداری و ملاحظات اقتصادی، استفاده از آبیاری بارانی پیشنهاد میشود.
علی قدمی فیروزآبادی؛ مهرداد چایچی؛ سید محسن سیدان
چکیده
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل ...
بیشتر
استفاده بهینه از آب با توجه به شرایط اقلیمی کشور و خشکسالیهای اخیر امری ضروری بهنظر میرسد. یکی از راهکارهای مهم و تاثیرگذار، بهرهگیری از سامانههای نوین آبیاری است. لذا این آزمایش در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، با بهرهگیری از سیستمهای آبیاری تحت فشار، بصورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال 87-1386 و 88-1387 اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه نوع سامانه آبیاری، بارانی، قطرهای( تیپ) و جویچهای بود و کرتهای فرعی را ارقام گندم ( الوند، توس و دو لاین C-81-4و CD-5009 ) تشکیل دادند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در ژنوتیپهای مورد بررسی در سیستمهای متفاوت آبیاری علیرغم میزان متفاوت آب آبیاری مصرفی تفاوت معنی‌داری نداشتند. این در حالیست که اختلاف عملکرد بین روش تیپ و جویچهای حدود 1000 کیلوگرم در هکتار تعیین شد.تفاوت بین ژنوتیپها نیز از نظر عملکرد معنیدار نبود. مقدار بهرهوری مصرف آب آبیاری در روش آبیاری تیپ، بارانی و جویچهای ( بدون در نظر گرفتن بارندگی مؤثر ) بهترتیب 6/1، 1/1 و 69/0 کیلوگرم به ازای واحد آب مصرفی بود. بهعبارت دیگر، آبیاری تیپ باعث افزایش 132 و 45 درصدی کارآیی مصرف آب نسبت به روش جویچهای و بارانی گردید. ارزیابی اقتصادی نشان داد که استفاده از هر دو روش آبیاری بارانی و تیپ بجای روش جویچهای برای تمامی ارقام گندم مورد استفاده دارای توجیه اقتصادی است و روش آبیاری بارانی نسبت به تیپ از لحاظ اقتصادی ارجح بود.
سید محسن صیادمنش شیاده؛ مهدی قاجار سپانلو؛ محمد علی بهمنیار
چکیده
به منظور بررسی اثر کاربرد پساب صنعتی، بر میزان تجمع عناصر سنگین در خاک و کلزا ، مزارعی که به مدت هشت سال تحت اثر پساب تصفیه شده شهرک صنعتی آمل بودند انتخاب، و از آب آبیاری، خاک و همچنین از ریشه، ساقه، برگ و دانه کلزا نمونهبرداری شد. سپس مقدار کروم، کادمیوم، نیکل و سرب در نمونههای آب، خاک و اندامهای کلزا تعیین گردید.داده ها بر ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کاربرد پساب صنعتی، بر میزان تجمع عناصر سنگین در خاک و کلزا ، مزارعی که به مدت هشت سال تحت اثر پساب تصفیه شده شهرک صنعتی آمل بودند انتخاب، و از آب آبیاری، خاک و همچنین از ریشه، ساقه، برگ و دانه کلزا نمونهبرداری شد. سپس مقدار کروم، کادمیوم، نیکل و سرب در نمونههای آب، خاک و اندامهای کلزا تعیین گردید.داده ها بر اساس طرح آماری آزمایش فاکتوریل درقالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اختلاط پساب صنعتی با آب آبیاری موجب افزایش غلظت عناصر کروم، کادمیوم، سرب و نیکل در آب شد. pH آب آبیاری تحت اثر پساب کاهش یافت در حالی که EC افزایش نشان داد. بافت خاک مزارع مورد مطالعه لوم رسی سیلتی بود. پساب صنعتی تجمع عناصر سنگین در خاک را نیز افزایش داد که این افزایش برای برخی عناصر معنیدار بود. تحت اثر پساب مقدار تجمع کروم قابل جذب در مکانهای یک، دو و سه به ترتیب به 11/0، 14/0 و 13/0 میلیگرم بر کیلوگرم افزایش یافت. تجمع عناصر سنگین مورد مطالعه در خاک سطحی(20-0) بیش از خاک تحتالارض(40-20) بود. مقدار کادمیوم کل و قابل جذب در بخش سطحی خاک شاهد به ترتیب به اندازه 07/1 و 1/0 میلیگرم برکیلوگرم بود و تحت اثر پساب در بیشترین افزایش در مکان سه به 48/1 و 16/0 میلیگرم برکیلوگرم رسید. نیکل و سرب نیز در اثر آبیاری با پساب افزایش یافتند. تجمع عناصر کروم، کادمیوم، نیکل و سرب در اندامهای کلزا تحت اثر پساب افزایش یافت. در مکان دو کروم موجود در اندام هوایی به 67/2 برابر و در برگ کلزا 45/57%[S1] نسبت به شاهد افزایش یافت. شاخص انتقال عناصر از خاک به اندام هوایی بیش از دیگر اندامها بود. در برگ کلزا تجمع کروم و نیکل از حد مجاز بیشتر گردید. شاخص خطر عناصر مورد بررسی در دانه کلزا در اثر آبیاری با پساب صنعتی افزایش یافت. تجمع کادمیوم در دانه کلزا به حد خطرناک رسید. [S1]این عدد در متن انگلیسی برعکس نوشته شده. کدام درست است.
رحیم علیمحمدی؛ سید اصغر موسوی؛ مریم تاتاری؛ احمدرضا فتاحی
چکیده
به منظور بررسی اثر کم آبیاری در مراحل مختلف رشد و توسعه میوه بر میزان عناصر و عملکرد بادام"رقم مامایی"، پژوهشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای 1382-1380 در بادامستان شرکت خیریه امامیه شوراب از توابع بخش ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کم آبیاری در مراحل مختلف رشد و توسعه میوه بر میزان عناصر و عملکرد بادام"رقم مامایی"، پژوهشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی سالهای 1382-1380 در بادامستان شرکت خیریه امامیه شوراب از توابع بخش سامان، استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. در این آزمایش، عوامل اصلی شامل: مرحله اول یا رشد میوه، مرحله دوم یا رشد مغز و مرحله سوم یا قبل از برداشت، بود و عوامل فرعی: T1، آبیاری کامل بر اساس نیاز آبی گیاه، T2 (80 درصد)،T3 (40 درصد) نیاز آبی گیاه وT4 (بدون آبیاری) انجام شد. صفات مورد مطالعه شامل اندازه میوه، وزن تر و خشک میوه، وزن تر و خشک مغز، درصد ریزش میوه، درصد مغز و عناصر معدنی در میوه و برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که تنش آبی و کم آبیاری در مرحله اول، باعث کاهش معنیدار اندازه میوه و وزن‌تر و خشک میوه شد. در مرحله دوم، وزن‌تر میوه و وزن‌تر و خشک مغز کاهش یافت، در مرحله دوم، بر میزان ازت در برگ و میزان بر (B) در میوه معنیدار بود. در مرحله سوم تفاوت معنی‌داری در پارامترهای اندازه گیری شده مشاهده نشد. نتایج نشان داد که کم‌آبیاری 80 درصد، 40 درصد و قطع آبیاری در مراحل اول و دوم رشد میوه باعث کاهش معنیدار عملکرد به ترتیب 5/17 درصد، 30 درصد و 46 درصد را داشت ولی در مرحله سوم افت عملکرد معنیدار نشد. بعلاوه این که بین مراحل رشد از نظر میزان ازت، پتاسیم، کلسیم و بر موجود در برگ وعناصر ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، روی، مس و بر موجود در میوه اختلاف معنی‌داری وجود داشت اما تاثیر آبیاری بر میزان این عناصر معنیدار نبود.