رضا اسدی؛ امین علیزاده؛ حسین انصاری؛ مسعود کاوسی؛ ابراهیم امیری
چکیده
کشت برنج در ایران بیشتر بهصورت غرقاب با استفاده از ارقام برنج آبی بوده که در این روش کشت، آب و کود نیتروژن به مقدار زیادی مصرف میشود. از سوی دیگر، سختی کار، همراه با هزینههای بسیار زیاد آمادهسازی زمین، از معضلات کشت برنج در کشور به شمار میرود. بنابراین برای ارزیابی روشهای مختلف کشت و با هدف صرفهجویی در مصرف آب، کود ...
بیشتر
کشت برنج در ایران بیشتر بهصورت غرقاب با استفاده از ارقام برنج آبی بوده که در این روش کشت، آب و کود نیتروژن به مقدار زیادی مصرف میشود. از سوی دیگر، سختی کار، همراه با هزینههای بسیار زیاد آمادهسازی زمین، از معضلات کشت برنج در کشور به شمار میرود. بنابراین برای ارزیابی روشهای مختلف کشت و با هدف صرفهجویی در مصرف آب، کود نیتروژن و ارتقای بهرهوری آب در کشت برنج، آزمایشی به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با استفاده از رقم جدید برنج به نام کشوری، در سال زراعی 1393 در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور (آمل) انجام شد. در این تحقیق فاکتور اصلی شامل دو روش کشت نشایی در بستر سنتی (گلخراب شده) و هوازی (بدون گلخرابی)، و فاکتور فرعی شامل چهار سطح آبیاری (70، 100، 130 درصد تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و آبیاری غرقابی) و فاکتور فرعی فرعی با چهار سطح نیتروژن (صفر، 80، 120 و 160 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج نشان داد که اثر روش کشت بر آب مصرفی و بهرهوری آب و اثر فاکتور آبیاری و نیتروژن بر آب مصرفی، بهرهوری آب، عملکرد و صفات مرتبط با عملکرد، از نظر آماری در سطح یک درصد معنیدار بود. روش کشت هوازی موجب صرفهجویی در مقدار آب مصرفی و افزایش بهرهوری آب به ترتیب به مقدار 95/27 و 11/29 درصد شد. بهعلاوه عملکرد و بهرهوری آب، با افزایش مقدار مصرف کود نیتروژن، بهصورت معادله خطی افزایش یافت. با توجه به اثرات متقابل تیمارها، مصرف آب آبیاری معادل130 درصد تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A و میزان کود مصرفی برابر با 120 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره با داشتن عملکرد مطلوب و صرفهجویی در مصرف آب و نیتروژن به ترتیب به مقدار 9/8 درصد و 33 درصد، بهترین تیمار در این پژوهش شناخته شد.
ادریس مرسلی؛ نادر حیدری؛ عباس زارع؛ حمیدرضا حاتمی
چکیده
زیرساخت‌ها که بستر اصلی برای فعالیت و تولید کشاورزی از منابع محدود آب را فراهم می‌کنند، از الزامات راهبردی توسعه این بخش محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر شناسایی، تعیین اهمیت، میزان تأثیر و بررسی روابط مؤلفه‌ها و شاخصهای زیرساختی در ارتقاء بهرهوری آب کشاورزی بود. روش این تحقیق میدانی و پیمایشی بود که در آن پس از مطالعات اسنادی ...
بیشتر
زیرساخت‌ها که بستر اصلی برای فعالیت و تولید کشاورزی از منابع محدود آب را فراهم می‌کنند، از الزامات راهبردی توسعه این بخش محسوب می‌شوند. هدف پژوهش حاضر شناسایی، تعیین اهمیت، میزان تأثیر و بررسی روابط مؤلفه‌ها و شاخصهای زیرساختی در ارتقاء بهرهوری آب کشاورزی بود. روش این تحقیق میدانی و پیمایشی بود که در آن پس از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و مصاحبه با خبرگان، به کمک ابزار پرسشنامه محقق ساخته، میزان اهمیت شاخصها را در یک طیف لیکرت 5 گزینه‌ای دریافت کرده و به بررسی سؤالات و فرضیات پرداخته است. این تحقیق با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLSروابط و میزان تأثیر متغیرها را مشخص کرده است. طبق نتایج حاصله، تمرکز زیرساخت‌ها روی عرضه آب کشاورزی بود و ضعف رویکرد تقاضا محوری، جامع‌نگری، سیستمی، و فرایندی را به عنوان مسائل اصلی این زیرساخت‌ها نشان می داد. همچنین مؤلفه «مجهز کردن اراضی پایاب چاه‌ها به تجهیزات اندازهگیری و کاربرد آب آبیاری» و شاخص «سهم اراضی پایاب چاههای مجهز به سامانه‌های کم مصرف آب از کل این اراضی»، از مؤثرترین آنها بود و مشخص گردید که (با فرض ثابت بودن سایر متغیرها)، «زیرساخت‌های آب کشاورزی» حدود 6/87 درصد در «ارتقاء بهرهوری آب کشاورزی» تأثیر داشته و بین هر یک از مؤلفه‌ها و شاخصهای مربوطه نیز رابطه مثبت و معنیداری برقرار میباشد.
مهدی فلاح؛ محمد شایان نژاد؛ محمدحسن رحیمیان
چکیده
پسته مهمترین محصول صادراتی بخش کشاورزی ایران است. این محصول، به دلیل ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و همچنین تحمل در مقابل شوری و خشکی،بسیار با اهمیت است. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی پسته (ETc و ETa)، نیاز آبی ناخالص (IWR)و عمق یا حجم آب مصرفی پسته (AW)در چندین باغ منتخب واقع در منطقه بهادران در استان ...
بیشتر
پسته مهمترین محصول صادراتی بخش کشاورزی ایران است. این محصول، به دلیل ارزآوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و همچنین تحمل در مقابل شوری و خشکی،بسیار با اهمیت است. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل تبخیر و تعرق پتانسیل و واقعی پسته (ETc و ETa)، نیاز آبی ناخالص (IWR)و عمق یا حجم آب مصرفی پسته (AW)در چندین باغ منتخب واقع در منطقه بهادران در استان یزد بود. منطقه مطالعاتی یکی از محل‌های پسته‌کاری استان یزد است. نتایج حاصله نشان داد که مجموع عمق ناخالص آب آبیاری سالانه در باغات انتخابی بین 823 تا 1600 میلیمتر متغیر (برابر با هیدرومدول 30/0 تا 57/0 لیتر بر ثانیه بر هکتار) است. این در حالی است که با توجه به شوری آب آبیاری و برای غلبه بر مشکلات تجمع املاح در خاک، هیدرومدول لازم برای تامین آب مورد نیاز پسته بین 6/0 تا بیشتر از 1 لیتر بر ثانیه بر هکتار متغیر خواهد بود که با توجه به وضعیت بحرانی منابع آبی دشت، امکان تامین آن عملاً غیرممکن است. همچنین با استفاده از الگوریتم توازن انرژی برای سطح (سبالSEBAL)، تبخیر و تعرق واقعی پسته در طول فصل رشد برابر با 556 میلیمتر برای کل منطقه مطالعاتی و 672 میلیمتر برای باغات منتخب برآورد شد. با توجه به مقایسه‌های صورت گرفته بین نیاز آبی پسته، تبخیر و تعرق واقعی و حجم آب مصرفی باغات منتخب، میتوان استراتژی کمآبیاری مدیریت شده درختان پسته برای منطقه مطالعاتی را توصیه کرد. بهینه‌سازی سیستم‌های آبیاری سنتی، تغییر در نظام بهره‌برداری آب با هدف کاهش دور آبیاری، توجه به تغییرات مکانی نیاز آبی پسته در منطقه، آبشوئی املاح خاک در خارج از فصل و مدیریت زراعی درست در سطح باغ از راهکارهایی است که میتواند در غلبه بر مشکلات شوری و کم‌آبی مفید واقع شده و از افت محصول جلوگیری نماید.
مهدی مکاری؛ میثم عابدین پور؛ هادی دهقان
چکیده
در شرایط حاضر، مهمترین چالش بخش کشاورزی، افزایش کارایی مصرف آب است. این پژوهش با هدف بررسی اثر کمآبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، کارایی مصرف آب و اجزای عملکرد گندم رقم پیشگام، بهصورت کرتهای یک بار خرد شده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاشمر به اجرا درآمد. آبیاری در ...
بیشتر
در شرایط حاضر، مهمترین چالش بخش کشاورزی، افزایش کارایی مصرف آب است. این پژوهش با هدف بررسی اثر کمآبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، کارایی مصرف آب و اجزای عملکرد گندم رقم پیشگام، بهصورت کرتهای یک بار خرد شده بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کاشمر به اجرا درآمد. آبیاری در چهار سطح شامل: آبیاری بر اساس 100%، 80%، 60% و 40% نیاز آبی گیاه به عنوان عامل اصلی و سه تاریخ کاشت شامل یک مهر، یک آبان و یک آذر به عنوان عامل فرعی، تیمارهای مورد استفاده در این پژوهش بودند. نتایج نشان داد که کمآبیاری بر عملکرد دانه، کارایی مصرف آب و شاخص برداشت در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود بهطوری که با افزایش تنش رطوبتی عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب کاهش یافت. نتایج همچنین نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب بهترتیب با مقادیر 33/7227 کیلوگرم در هکتار، 77/32% و 51/2 کیلوگرم بر مترمکعب متعلق به تاریخ کاشت یک آبان و تیمار 100% نیاز آبی و کمترین آنها بهترتیب با مقادیر 2000 کیلوگرم در هکتار، 3/15% و 14/1 کیلوگرم بر مترمکعب متعلق به تاریخ کاشت یک آذر و تیمار 40% نیاز آبی بود. اثر متقابل تنش رطوبتی و تاریخ کاشت نیز بر تمام صفات زراعی گندم به جز تعداد دانه در سنبله و کارایی مصرف آب معنیدار بود. بر اساس یافتههای این پژوهش میتوان تیمار آبیاری 100% نیاز آبی و تاریخ کاشت یک آبان را برای کاشت گندم پاییزه رقم پیشگام در منطقه خشک و نیمهخشک کاشمر مناسب دانست.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد رضا یزدانی؛ ابراهیم اسعدی اسکویی؛ اصغر رحمانی؛ ناصر دوات گر؛ بهاره دلسوز خاکی
چکیده
بهمنظور تحلیل تغییرات زمانی و مکانی مقدار آب موردنیاز برای گلخرابی (خاکورزی خاک اشباع) در سطح اراضی شبکه آبیاری سپیدرود، دادههای روزانه رطوبت خاک ماهواره SMAP در دوره هفت ساله (2015 تا 2021) استفاده شد. مرحله گلخرابی اراضی شالیزار از 20 فروردین تا 10 خرداد در نظر گرفته شد و پساز دستهبندی براساس احتمال وقوع مختلف (1، 10، 25، 50، ...
بیشتر
بهمنظور تحلیل تغییرات زمانی و مکانی مقدار آب موردنیاز برای گلخرابی (خاکورزی خاک اشباع) در سطح اراضی شبکه آبیاری سپیدرود، دادههای روزانه رطوبت خاک ماهواره SMAP در دوره هفت ساله (2015 تا 2021) استفاده شد. مرحله گلخرابی اراضی شالیزار از 20 فروردین تا 10 خرداد در نظر گرفته شد و پساز دستهبندی براساس احتمال وقوع مختلف (1، 10، 25، 50، 75، 90 و 99 درصد) بررسی گردید و با استفاده از محاسبات رستری مورد تحلیل قرار گرفت. بهمنظور صحتسنجی محاسبات، مقادیر پیشبینی شده با استفاده از آماره های ارزیابی میانگین خطای مطلق (MAE)، میانگین اریب خطا (MBE) و ریشه میانگین نرمال شده مربعات خطا (NRMSE)، با مقادیر رطوبت اشباع خاک 321 نمونه با مختصات جغرافیایی معین، که قبلا اندازه گیری شده بود، مقایسه شد. نتایج نشان داد که در تمام سناریوهای رطوبتی (از مرطوبترین تا خشک ترین)، مناطق کوهپای های، رطوبت کمتری نسبت به اراضی جلگه ای و خصوصا مناطق پست داشتند و رطوبت خاک در طول دوره رشد روندی کاهشی نشان میداد. سرعت این کاهش به تدریج بیشتر شده و در مناطقی مشاهده شد که در انتهای فصل گِلخرابی (دهه اول خرداد) به 2% در روز رسید. حجم آب ناخالص موردنیاز گلخرابی از مرطوبترین به خشک ترین سال روند افزایشی داشت و در میانه فصل (13 تا 15 اردیبهشت) بهترتیب از 1693 تا 2983 مترمکعب در هکتار و در انتهای فصل گِلخرابی بهترتیب از 2496 تا 3602 مترمکعب در هکتار به دست آمد. نتایج صحت سنجی نشان داد که مقادیر MAE، MBE و NRMSE بهترتیب 4/26%، 1/59%، و 15% بود که برآوردی مناسب را نشان میداد. یافته ها نشان داد که تاخیر در انجام گلخرابی، میزان آب مصرفی موردنیاز گلخرابی را افزایش میدهد (34/1 متر مکعب بر هکتار به ازای هر روز تاخیر در سال نرمال). بنابراین، در تمامی شرایط به ویژه در سالهای خشک، برای صرفه جویی درآب برای عملیات گلخرابی در شالیزارهای این شبکه بهتر است رهاسازی و تامین آب موردنیاز از منابع آبی محلی (آببندان و چاه) یا از سد سپیدرود در اوایل اردیبهشت انجام شود.
غلامحسن رنجبر؛ محمد جواد روستا؛ سید علی محمد چراغی
چکیده
به منظور تعیین تاثیر آب شور با تیمار مغناطیس و بدون آن بر سبزشدن، عملکرد و اجزای عملکرد گندم، دو آزمایش جداگانه در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. آزمایش اول در شرایط کنترل شده و با درجه حرارت های روزانه و شبانه 25 و 15 درجه سانتی گراد انجام گرفت. میزان سبز شدن بذور گندم با چهار کیفیت آب 5/2، 0/6، 0/10 و 7/12 دسی زیمنس بر ...
بیشتر
به منظور تعیین تاثیر آب شور با تیمار مغناطیس و بدون آن بر سبزشدن، عملکرد و اجزای عملکرد گندم، دو آزمایش جداگانه در مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. آزمایش اول در شرایط کنترل شده و با درجه حرارت های روزانه و شبانه 25 و 15 درجه سانتی گراد انجام گرفت. میزان سبز شدن بذور گندم با چهار کیفیت آب 5/2، 0/6، 0/10 و 7/12 دسی زیمنس بر متر و با دستگاه مغناطیس کننده و بدون دستگاه اندازه گیری شد. همچنین به منظور مطالعه تاثیر آب مغناطیسی بر میزان عملکرد گندم در شرایط شور آزمایش دیگری در 18 جعبه فایبر گلاس (به ابعاد 5/0× 4/0 و به عمق 5/0 متر) طی دو سال در شرایط طبیعی انجام گرفت. تیمار های آزمایشی شامل استفاده از دستگاه مغناطیسی (مدل MAG 4000) و بدون استفاده از آن و سه کیفیت آب آبیاری (0/2، 0/6 و 0/10 دسی زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد که تیمار شوری تاثیری بر تعداد نهایی بوته های سبز شده و درصد سبز نداشت. اگرچه شوری باعث کاهش معنی دار سرعت سبز شدن، طول کلئوپتیل، عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله گردید. تیمار مغناطیس و برهمکنش شوری و تیمار مغناطیس تاثیری بر تعداد بوته های سبز شده، سرعت سبز شدن، درصد سبز، طول کلئوپتیل، عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول سنبله و تعداد دانه در سنبله نداشت. این نتایج تنها با استفاده از یک مدل دستگاه مغناطیس بدست آمد. بطور احتمالی استفاده از مدل های مختلف دستگاههای مغناطیس با ترکیبات متفاوت آب مصرفی بر گونه های مختلف زراعی به نتایج متفاوتی منجر گردد.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
منصور اسمعیلی؛ محمد رضا داداشی؛ محمد تقی فیض بخش؛ کامی کابوسی؛ فاطمه شیخ
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثرات کمآبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت دانه ای در شرایط آب و هوایی گرگان، آزمایشی بهصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه عراقی محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلی کمآبیاری در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نیاز آبی) بر اساس نمونهبرداری خاک برای تعیین رطوبت و آبیاری با روش قطرهای (نوار تیپ) انجام شد و عامل فرعی چهار رقم ذرت (SC703،SC704، ZP548،BK50 ) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که عامل کمآبیاری بر صفات مورد بررسی به‌جز تعداد ردیف در بلال در سطح یک درصد معنیدار بود. نیز، اثر ارقام روی همه صفات (تعداد ردیف در بلال، روز تا بلالدهی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، طول بلال، وزن خشک ساقه و برگ، وزن خشک چوب بلال، عملکرد دانه، بهرهوری مصرف آب و پرولین برگ) در سطح یک درصد معنیدار شد. همچنین، برهمکنش کم آبیاری و ارقام بر صفات تعداد ردیف طولی دانه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اثر معنیدار داشت. بالاترین عملکرد دانه (7722 کیلوگرم در هکتار) در تیمار شاهد مشاهده شد و عملکرد دانه تیمارهای 75%، 50% و 25% نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/8%، 52/4% و 82% کاهش داشت. هیبرید ZP548 بیشترین عملکرد دانه (5576 کیلوگرم در هکتار) را داشت و بیشترین میزان پرولین از تیمار 25% نیاز آبی (9/91 میکرومول بر گرم) به دست آمد. بیشترین بهره وری مصرف آب در تیمار 75% نیاز آبی (1/07 کیلوگرم بر متر مکعب) مشاهده شد. با توجه به میانگین کاهش آب مصرفی (2258 متر مکعب در هکتار) در این تیمار، آبیاری بر اساس 75% نیاز آبی و کشت رقم ZP548 در منطقه گرگان توصیه می‌گردد.
چکیده
اندازه‌گیریاجزایبیلانآبدر فاصله‌هایزمانیکوتاهبه دلیلوقت گیربودنوپرهزینهبودن،مشکلاست. لذا، میتوان از مدل‌های آب، خاک و گیاه برای برآورد این مولفه‌ها استفاده نمود. در این پژوهش، به منظور برآورد عملکرد دانه و ارزیابی کارآیی مصرف آبازمدلاگروهیدرولوژیکSWAPاستفادهشد. اینپژوهشدریک دوره 10 ساله از 1379-1389 وبخشی از محدوده شبکهآبیاری ...
بیشتر
اندازه‌گیریاجزایبیلانآبدر فاصله‌هایزمانیکوتاهبه دلیلوقت گیربودنوپرهزینهبودن،مشکلاست. لذا، میتوان از مدل‌های آب، خاک و گیاه برای برآورد این مولفه‌ها استفاده نمود. در این پژوهش، به منظور برآورد عملکرد دانه و ارزیابی کارآیی مصرف آبازمدلاگروهیدرولوژیکSWAPاستفادهشد. اینپژوهشدریک دوره 10 ساله از 1379-1389 وبخشی از محدوده شبکهآبیاری و زهکشی سد درودزن به نام اراضی پایاب کانال اردیبهشتانجامو مدل برای سالهای1379 تا 1382 براساس دادههای اندازهگیری شده در مزرعه واسنجی و برای سالهای 1385 تا 1389 صحت سنجی شد. نتایج شبیهسازی مولفه‌های بیلان با استفاده از مدل SWAPو همچنین ارزیابی شاخصهای آماری و مقایسه بین نتایج حاصل از شبیهسازی عملکرد دانه گندم نشان میدهد،که مدل SWAPعملکرد محصول را به خوبی برآورد نموده، بهطوریکه مقدار R2حدود 98/0 و براساس آزمون مقایسه میانگین t-testدر سطح پنج درصد، تفاوت معنی دار نبود(05/0P>) و مقدار جذر مربعات خطا و جذر مربعات خطای نرمال شده به ترتیب 234 کیلوگرم در هکتار و پنج درصد بدست آمد. با استفاده از نتایج شبیهسازی پس از اعتبارسنجی، مقدار شاخص بهرهوری آب آبیاری، بهرهوری تعرق، بهرهوری تبخیر-تعرق و بهرهوری بارندگی+آبیاری به ترتیب بین 77/0تا08/2، 15/1تا 10/2، 68/0تا 26/1 و 6/0 تا 37/1 کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. ارزیابی نتایج، بررسی روش آبیاری و اقلیم منطقه نشان میدهد، تبخیر مستقیم از سطح خاک و اجرای روش آبیاری سطحی سبب کاهش WPET در مقابل WPIشده است.
مولود حیدری نیا؛ عبدعلی ناصری؛ سعید برومند نسب
چکیده
تجمع بیش از حد نمک در منطقه ریشه و افت شدید عملکرد یکی از مشکلات اصلی استفاده از آبهای شور در مناطق گرم و خشک میباشد. از اینرو این تحقیق با هدف بررسی اثر مدیریتهای مختلف استفاده از بقایای گندم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای بهاره (رقم مبین) و شوری خاک در شرایط آبیاری با آب شور اجرا گردید. برای این منظور آزمایشی به صورت ...
بیشتر
تجمع بیش از حد نمک در منطقه ریشه و افت شدید عملکرد یکی از مشکلات اصلی استفاده از آبهای شور در مناطق گرم و خشک میباشد. از اینرو این تحقیق با هدف بررسی اثر مدیریتهای مختلف استفاده از بقایای گندم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانهای بهاره (رقم مبین) و شوری خاک در شرایط آبیاری با آب شور اجرا گردید. برای این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در لایسیمترهایی به قطر 8/0 متر و ارتفاع 2/1 متر حاوی خاک لومیسیلتی به مدت یک سال زراعی انجام شد. عامل اول مدیریتهای مختلف استفاده از بقایای گندم شامل M1: بدون استفاده از بقایای گیاهی،M2: استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاکپوشوM3: اختلاط بقایای گیاهی با لایه سطحی خاک تا عمق 30 سانتیمتر و عامل دوم شوری آب آبیاری شامل S1: شوری آب رودخانه کارون (بهطور متوسط دو دسیزیمنس بر متر)، S2: شوری 5/4دسیزیمنس بر متر و S3: شوری هفت دسیزیمنس بر متر بود. مدیریتهای استفاده از بقایا به صورت خاکپوش و اختلاط با خاک در مقایسه با عدم استفاده از بقایا، سبب کاهش شوریلایه سطحی بهطور متوسط بهترتیب حدود 1/16% و 8/7 % و انتقال املاح به لایههای پایینتر شدند. اثر صفات شوری آب آبیاری و مدیریت استفاده از کلش گندم بر تبخیر- تعرق، عملکرد و اجزای آن معنیدار بود اما اثر متقابل این صفات فقط بر تبخیر-تعرق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و طول بلال معنیدار شد. بهطوری که بیشترین تأثیر بقایای گیاهی بر تعدیل کاهش عملکرد دانه (6/14 %) و عملکرد بیولوژیکی (8/19 %) نسبت به شاهد، در مدیریت M2 و سطح شوری S2 بهدست آمد. از اینرو استفاده از بقایای گیاهی بهعنوان خاکپوش را میتوان راهکاری مؤثر برای کاهش آثار منفی استفاده از آبهای شور در کشاورزی توصیه نمود.
اژدر عُنّابی میلانی؛ محمدرضا نیشابوری؛ محمدرضا مصدقی؛ داود زارع حقی
چکیده
اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به‌دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته میشود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگی‌های آبی[1] آن ناگزیر می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش همزمان ...
بیشتر
اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به‌دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته میشود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگی‌های آبی[1] آن ناگزیر می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش همزمان خشکی و شوری بر ویژگی‌های آبی درخت بادام در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار شوری آب، شامل آب چاه با شوری dS/m2 (T1)، و آبهای شور شده با نمک‌هائی با همان ترکیب آب چاه dS/m4 (T2) و dS/m5 (T3)در سه تکرار و در ایستگاه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان شرقی در خاکی با بافت شن لومی اجرا شد. درخت‌ها با آب تهیه شده براساس تیمارهای موجود به روش تشتکی به شعاع 85 سانتیمتر آبیاری شدند. در طول فصل رشد دمای تاج درخت، دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، پتانسیل آب برگ، هدایت روزنه‌ای و رطوبت خاک تا عمق 70 سانتیمتر در وسط روز (12 تا 14) اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنیداری (P<0.0001) بر هدایت روزنه‌ای (gs)، پتانسیل آب برگ (LWP)، دمای پوشش سبز (Tc) و تخلیه آب قابل استفاده خاک (AWD) دارد. متوسط فصلی gs برای تیمارهای T1 تا T3 بهترتیب 86/0، 59/0 و 44/0 سانتیمتر بر ثانیه و پتانسیل آب برگ برای همان تیمارها بهترتیب 90/1-، 93/1- و 16/2- مگاپاسکال بدست آمد. ارتباط معنیداری بین gs ، LWP، Tcو AWD حاصل شد. براساس معادلات بدست آمده، حد آستانه‌ای gs برای شروع تنش، در 73/0 سانتیمتر بر ثانیه اتفاق افتاد. LWP و AWD معادل برای این هدایت روزنه‌ای بهترتیب 85/1- مگاپاسکال و 64 درصد بود.Tcبهینه برای وقوع بیشترین مقدار gs، 2/28 درجه سلسیوس تعیین شد. وجود همبستگی قوی بین Tc با دیگر شاخصهای تنش نشان داد که میتوان ازTcبهعنوان ابزاری کارآمد برای پایش وضعیت آبی درخت بادام برای برنامهریزی آبیاری استفاده کرد. [1]- Water status
ابوالفضل ناصری؛ طاهره مسعودی؛ محمدباقر خورشیدی؛ اکبر عبدی قاضی جهانی
چکیده
برای بررسی تأثیر کیفیت آب آبیاری بر عملکرد گلرنگ بهمنظور تولید بهینه این محصول در حاشیه شرقی دریاچه ارومیه، آزمایشی با سطوح مختلف شوری آب آبیاری با قابلیت هدایت الکتریکی (ECw) 8/1 و 8/5 دسیزیمنس بر متر بر روی ژنوتیپهای بومی آذربایجان شامل دیزج‌حسین‌بیگ مرند، کشک‌سرای مرند و آق‌کند میانه در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک ...
بیشتر
برای بررسی تأثیر کیفیت آب آبیاری بر عملکرد گلرنگ بهمنظور تولید بهینه این محصول در حاشیه شرقی دریاچه ارومیه، آزمایشی با سطوح مختلف شوری آب آبیاری با قابلیت هدایت الکتریکی (ECw) 8/1 و 8/5 دسیزیمنس بر متر بر روی ژنوتیپهای بومی آذربایجان شامل دیزج‌حسین‌بیگ مرند، کشک‌سرای مرند و آق‌کند میانه در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد اثر متقابل سطوح مختلف شوری و ژنوتیپ بر عملکرد دانه، وزن هزاردانه و وزن طبق اصلی معنیدار بود. ژنوتیپهای گلرنگ در صفت شاخص برداشت باهم فرق داشتند که نشان‌دهنده وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپهای مورد بررسی از نظر این صفت بود. همچنین، سطوح مختلف شوری، عملکرد بیولوژیک و تعداد دانه در طبق را تحت تأثیر قرار دادند. ولی، تیمارهای آزمایش تأثیر معنیداری در صفات تعداد برگ، تعداد شاخه فرعی، قطر طبق و تعداد طبق در بوته نداشت. با افزایش شوری آب آبیاری از 8/1 به 8/5 دسی زیمنس بر متر، تعداد دانه در طبق 45 درصد، عملکرد بیولوژیک 56 درصد، و عملکرد دانه 44 درصد کاهش یافت. بیشترین و کمترین وزن هزاردانه به ترتیب برابر 38 و 26 گرم و بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در سطح اول و دوم شوری آب و با مقادیر 1207 و 568 کیلوگرم در هکتار را ژنوتیپ کشک‌سرای مرند تولید نمود. کمترین عملکرد دانه 426 کیلوگرم در هکتار در سطح شوری آب 8/5 دسی زیمنس بر متر و با ژنوتیپ دیزج‌حسین‌بیگ مرند به دست آمد. بنابراین، با توجه به تفاوت معنیدار عملکرد دانه ژنوتیپ کشک‌سرای مرند نسبت به سایر ژنوتیپهای بومی آذربایجان در هر دو سطح شوری آب آبیاری، ژنوتیپ یادشده بهعنوان مناسبترین ژنوتیپ برای تولید بهینه این محصول در حاشیه شرقی دریاچه ارومیه معرفی می‌گردد.
محمدعلی شاهرخ نیا؛ حمید زارع
چکیده
سطح وسیعی از باغهای استهبان فارس اختصاص به انجیر دیم دارد. بهدلیلخشکی سالهای اخیر،باغدارانبه آبیاریکه اغلب بیرویه بودهاقدام نمودهاند. در تحقیق حاضر با اندازهگیری دمای پوشش سبز گیاه، در تنشهای آبی مختلف اقدام به آبیاری گردید.تیمارهای مورد نظر در اینتحقیق عبارت بودند از انجام آبیاری در مقادیر مختلف شاخص تنش ...
بیشتر
سطح وسیعی از باغهای استهبان فارس اختصاص به انجیر دیم دارد. بهدلیلخشکی سالهای اخیر،باغدارانبه آبیاریکه اغلب بیرویه بودهاقدام نمودهاند. در تحقیق حاضر با اندازهگیری دمای پوشش سبز گیاه، در تنشهای آبی مختلف اقدام به آبیاری گردید.تیمارهای مورد نظر در اینتحقیق عبارت بودند از انجام آبیاری در مقادیر مختلف شاخص تنش آبی 0، 2/0، 4/0، 6/0 ، 8/0. یک تیمار بدون آبیاری (دیم) نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. آبیاری بهصورت دستیبا تانکرانجام گردید. تعداد دفعات آبیاری، میزان محصول و بهره وری مصرف آب تیمارهای مختلف اندازهگیری گردید. طرح آزمایشی در قالب بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام و مقایسهمیانگین دادههای بدست آمده با به کارگیریآزمون دانکن انجام شد. تجزیه و تحلیلهای اقتصادی نیز بر اساس تفاوت و نسبت درآمد به هزینه در دو سال 1396 و 1397 انجام گردید. نتایج آزمایش نشان داد که شاخص تنش آبی گیاه از6/0 بیشتر نگردید. با افزایش تعداد دفعات آبیاری تا آبیاری کامل، میزان محصول از 1/3 به 8/9 کیلوگرم درهر درخت افزایش نشان داد ولی بهرهوری مصرف آب آبیاری کاهش و از مقدار نامعلوم زیاد در تیمار دیم، به 65/0 کیلوگرم بر متر مکعب در تیمار بدون تنش رسید.در سالهای مورد بررسی با انجام یک مرتبه آبیاری میزان محصول و در نتیجه میزان سود خالص نسبت به تیمار دیم بهشدت افزایش داشت که در دو سال بهترتیب بهحدود 740000 ریال و 1190000 ریال بهازای هر درخت رسید. میزان سود بهدست آمده با انجام یک مرتبه آبیاری در دو سال مورد بررسی بهترتیب حدود 530000 و 990000 ریال بهازای هر مترمکعب آب بود که با افزایش تعداد دفعات آبیاری این سود کاهش یافت. نسبت درآمد به هزینه نیز در سالهای مورد بررسی از 10/1 و 46/1 در شرایط دیم به 21/2 و 89/2 در شرایط اعمال یک مرتبه آبیاری رسید. بنابراین با انجام یک نوبت آبیاری در اوایل مرداد ماه میتوان علاوه بر حفظ درختان انجیر دیم استهبان از خطر خشکیدگی، به سود اقتصادی قابل توجهی دست یافت و از آبیاری بیرویه نیز جلوگیری نمود.
استفاده از مدل ها، معادلات انتقالی، شبکه عصبی
مصطفی یعقوب زاده؛ فرهاد آذرمی آتاجان؛ مهدی عربی آیسک؛ امیرحسین قدیریان
چکیده
استفاده صحیح و بهینه از منابع آب و مدیریت علمی آنها امری بسیار حیاتی بوده و ازاین‌رو انتخاب روش مناسب آبیاری میتواند در صرفهجویی آب در بخش کشاورزی کمک شایانی نماید. در این پژوهش تأثیر انتخاب روش آبیاری مناسب بر شبیهسازی عملکرد محصول چغندرقند با استفاده از مدل AquaCrop بررسی شد. بهاین منظور، تأثیر دو روش آبیاری قطرهای ...
بیشتر
استفاده صحیح و بهینه از منابع آب و مدیریت علمی آنها امری بسیار حیاتی بوده و ازاین‌رو انتخاب روش مناسب آبیاری میتواند در صرفهجویی آب در بخش کشاورزی کمک شایانی نماید. در این پژوهش تأثیر انتخاب روش آبیاری مناسب بر شبیهسازی عملکرد محصول چغندرقند با استفاده از مدل AquaCrop بررسی شد. بهاین منظور، تأثیر دو روش آبیاری قطرهای (تیپ) و شیاری و سه سطح آبیاری (50%، 75% و 100% نیاز آبی گیاه) بر عملکرد گیاه چغندرقند در منطقه سرایان-آیسک بررسی شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1401-1400 انجام شد. نتایج نشان داد که اثر روش آبیاری بر روی قطر برگ، طول برگ، وزن برگ‌ها، قطر غده، طول غده و وزن غده چغندرقند معنیدار بود. برای هر صفت، تأثیر آبیاری قطرهای نسبت به آبیاری شیاری افزایش معنیداری داشت و در نهایت برتری روش آبیاری قطرهای نسبت به شیاری مشاهده شد. سپس عملکرد دانه و بیوماس با استفاده از مدل AquaCrop شبیهسازی شد و مقادیر شبیه‌سازی‌شده با استفاده از دادههای مشاهداتی واسنجی و صحتسنجی شد. واسنجی با استفاده از تکرارهای دو سطح تنش 100% و 50% و صحتسنجی با استفاده از تعداد تکرار سطح تنش 75% و همچنین سطح تنش 100% در سال زراعی 1401 انجام شد. ضرایب انحراف جذر میانگین مربعات (RMSE)، NRMSE، RD و R2 حاصل از مقادیر واسنجی مدل نشان داد که مقادیر شبیه‌سازی‌شده و مقادیرصحت‌سنجی به یکدیگر نزدیک میباشند و این مقادیر در آبیاری قطرهای نسبت به آبیاری شیاری دقت بیشتری دارد. همچنین مقادیر صحتسنجی دو روش آبیاری نیز نشان‌دهنده توانایی مدل AquaCrop در شبیهسازی عملکرد دانه و زیتوده(بیوماس) است.
صابر جمالی؛ حسین انصاری
چکیده
به منظوربررسی اثر آبیاری با روش تلفیق آب شور و آب چاه بر عملکرد و خواص رشدی و بیوشیمیایی گیاه کینوا، آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی با شش تیمار (آب چاه با هدایت الکتریکی 2/1 دسیزیمنس بر متر (شاهد)، آب شور با هدایت الکتریکی 15 دسیزیمنس بر متر، اختلاط 50:50 آب شور با آب چاه با هدایت الکتریکی 2/7 دسیزیمنس بر متر، آبیاری یک در میان با آب ...
بیشتر
به منظوربررسی اثر آبیاری با روش تلفیق آب شور و آب چاه بر عملکرد و خواص رشدی و بیوشیمیایی گیاه کینوا، آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی با شش تیمار (آب چاه با هدایت الکتریکی 2/1 دسیزیمنس بر متر (شاهد)، آب شور با هدایت الکتریکی 15 دسیزیمنس بر متر، اختلاط 50:50 آب شور با آب چاه با هدایت الکتریکی 2/7 دسیزیمنس بر متر، آبیاری یک در میان با آب شور و آب چاه، آبیاری زیر سطحی آب شور، آبیاری زیر سطحی آب چاه) تحت شرایط گلخانه‌ای در دانشگاه فردوسی مشهد با سه تکرار در زمستان سال 1396 اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر رژیمهای مختلف آبیاری بر طول و وزن تر ریشه، کل کربوهیدرات محلول در برگ و ساقه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بوده ولی بر وزن تر برگ و ساقه در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. آبیاری زیر سطحی با آب شور منجر به کاهش وزن تر برگ، ساقه و ریشه؛ عملکرد دانه و وزن هزار دانه به میزان 0/14%، 1/12%، 9/47%، 5/6 % و 6/5 درصدی شد. آبیاری زیر سطحی با آب شور منجر به افزایش کربوهیدرات محلول برگ و ساقه نسبت به تیمار شاهد به میزان 3/55 % و 1/70 درصدی شد. آبیاری یک در میان با آب شور و چاه نیز منجر به کاهش وزن تر برگ، ساقه و ریشه؛ عملکرد دانه و وزن هزار دانه به میزان 8/22%، 7/23%، 1/34% ، 1/8% و 7/7 درصدی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از تیمار آب شور با شوری 15 دسیزیمنس بر متر در کل دوره رشد بهترتیب منجر به کاهش 8/20% و 0/20 درصدی عملکرد دانه و وزن هزار دانه شد. در این پژوهش تیمار آبیاری زیر سطحی با آب چاه عملکرد بیشتری داشت و تیمار بهینه بود. در صورت استفاده از آب شور تیمار آبیاری یک در میان نسبت به دیگر تیمارها توصیه میشود.
مصطفی یوسفیان؛ علی شاهنظری؛ میرخالق ضیاء تباراحمدی؛ محمود راینی؛ بهروز عرب زاده
چکیده
با توجه به بروز بحران خشکسالی طی سالهای اخیر در سطح جهان، استفاده از روشهای کشت جایگزین که ضمن حفظ میزان عملکرد، موجب صرفهجویی در مصرف آب شود، رو به افزایش است. لذا بهمنظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان بهرهوری آب در برنج هاشمی تحت رژیمهای مختلفآبیاری و مقایسه آن با روش غرقاب، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
با توجه به بروز بحران خشکسالی طی سالهای اخیر در سطح جهان، استفاده از روشهای کشت جایگزین که ضمن حفظ میزان عملکرد، موجب صرفهجویی در مصرف آب شود، رو به افزایش است. لذا بهمنظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان بهرهوری آب در برنج هاشمی تحت رژیمهای مختلفآبیاری و مقایسه آن با روش غرقاب، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران طی دو سال زراعی 1394و 1395 انجام گردید. تیمارها شامل دو روش کمآبیاری تنظیم شده (آبیاری همه جویچه ها) و خشکی بخشی ریشه(آبیاری یک در میان جویچه ها)، هر کدام با سه سطح تنش خشکی10، 30، و 60 کیلوپاسکال (RDI10، PRD10، RDI30، PRD30،RDI60 و PRD60) در کشت جویو پشته و تیمارآبیاری کرتی با مدیریت غرقاب دایم در زمین گلخراب به روش سنتی بهعنوان تیمار شاهد(FI)و در سه تکرار انتخاب گردید. در هر تیمار میزان عملکرد، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، طول خوشه، تعداد دانه پر، وزن هزار دانه، آب مصرفی و میزان بهرهوری آب بر اساس میزان محصول تولید شده در ازای حجم آب مصرف شده(kg/m3) اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که عملکرد دانه، ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد دانه پر، وزن هزار دانه، آب مصرفی و میزان بهرهوری در تیمارهای مختلف اختلاف معنیدار از لحاظ آماری داشته است. طبق نتایج این آزمایش، اگرچه بیشترین عملکرد در تیمار غرقاب دائم آبیاری بدست آمد، اما کاهش عملکرد در تیمارهای با تنش جزیی (RDI10 وPRD10) ناچیز میباشد، همچنین استفاده از روش خشکی بخشی ریشه(PRD)موجب کاهش چشمگیر مصرف آب و افزایش بهرهوری میشود، بهطوریکه تیمارPRD10موجب 32درصد صرفهجویی در مصرف آب نسبت به تیمار شاهد شده و بیشترین میزان بهرهوری آب براساس شاخصCPDدر تیمارPRD30 به‌مقدار724/0کیلوگرم شلتوک بر مترمکعب آب مصرفی محاسبه گردید. براساس نتایج، اعمال خشکی بخشی ریشه در مقایسه با کمآبیاری تنظیم‌شده با تنش مشابه ضمن اینکه مصرف آب کمتری داشت، عملکرد و بهرهوری آب بالاتری را نشان میداد، بهطوریکه متوسط مصرف آب تیمارPRD10 در دو سال نسبت به تیمارRDI10حدود 15درصد کاهش داشت درحالی‌که عملکرد آن بیش از یک درصد و بهرهوری آن بیش از 18درصد(متوسط دو سال) بیشتر بود.
سید اکبر موسوی؛ محمدرضا خالدیان؛ افشین اشرف‌زاده؛ پریسا شاهین‌رخسار
چکیده
بهمنظور بررسی اثر آبیاری محدود بر افزایش عملکرد و بهرهوری آب سویا، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 1392 و 1393 در رشت اجرا شد. فاکتورها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح شامل: دو نوبت آبیاری (I2): آبیاری در زمان گلدهی و تشکیل غلاف،سه نوبت آبیاری (I3): آبیاری در زمان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر آبیاری محدود بر افزایش عملکرد و بهرهوری آب سویا، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی 1392 و 1393 در رشت اجرا شد. فاکتورها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح شامل: دو نوبت آبیاری (I2): آبیاری در زمان گلدهی و تشکیل غلاف،سه نوبت آبیاری (I3): آبیاری در زمان گلدهی، تشکیل غلاف و در زمان پر شدن دانه‌ها و کشت دیم (I0) بهعنوان شاهد، وسه تیمار ژنوتیپ شامل ویلیامز (V1)، L17 (V2)و هابیت (V3)بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. در طول مراحل حساس رشد گیاه طبق اعمال تیمارهای آبیاری با توجه به بارش باران و رسیدن رطوبت خاک به حد کافی در منطقه ریشه در سال زراعی 1392 فقط یک نوبت آبیاری (I1) صورت گرفت که ارقام ویلیامز و هابیت در مرحله غلاف و ژنوتیپ L17 در مرحله گلدهی بود، اما در سال زراعی 1393 با توجه به بارندگی کمتر تمامی تیمارهای آبیاری اعمال شدند. در زمان رسیدگی کامل، صفات مورد بررسی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که آبیاری محدود در دو سال زراعی باعث افزایش عملکرد و اجزا عملکرد در ژنوتیپهای سویا شد. بیشترین عملکرد دانه در سال 1392 مربوط به تیمار I1V2و در 1393 مربوط به تیمار I3V2به ترتیب برابر 4616 و 4198 کیلوگرم در هکتار بود. در سال زراعی 1392 و 1393 ژنوتیپ L17 نسبت به دو ژنوتیپ دیگر دارای بیشترین میانگین عملکرد دانه بهترتیب با وزن 3932 و 3000 کیلوگرم بر هکتار بود و برای کشت در منطقه رشت مناسب تشخیص داده شد. در دو سال زراعی1392 و 1393 بالاترین بهرهوری آب آبیاری بهترتیب مربوط به تیمار I1V2 و I3V2 به میزان 72/1 و 97/0 کیلوگرم بر متر مکعب بود.
حمزه علی علیزاده؛ فریبرز عباسی
چکیده
بهینه‌سازی مصرف آب و کود،علاوه بر کاهش هزینههای تولید و حفظ منابع، باعث کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از مصرف بیرویه این منابع می شود. در این مطالعه به منظور بهینه‌سازی مصرف آب و کود اوره ذرت دانهای رقم دابل کراس 370، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار طی سالهای زراعی 87- 1386 و 89-1388روی ...
بیشتر
بهینه‌سازی مصرف آب و کود،علاوه بر کاهش هزینههای تولید و حفظ منابع، باعث کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از مصرف بیرویه این منابع می شود. در این مطالعه به منظور بهینه‌سازی مصرف آب و کود اوره ذرت دانهای رقم دابل کراس 370، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار طی سالهای زراعی 87- 1386 و 89-1388روی جویچههای انتها باز با طول 165 متر در مزرعه 400 هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذرکرج انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح آب (W): 60%، 80%، 100%، و120% آبیاری کامل و فاکتور دوم شامل چهار سطح کود (N): شاهد بدون کود، 60%، 80% و 100% توصیه کودی به روش کودآبیاری بود. کود اوره در چهار تقسیط مساوی (قبل از کاشت، مرحله هفت برگی، مرحله ساقه رفتن و مرحله سنبلهدهی) به خاک داده شد. برای انتخاب بهترین ترکیب آب و کود، ابتدا توابع تولید عملکرد، هزینه و درآمد خالص بر حسب آب و کود مصرفی در شرایط محدودیت آب و محدودیت زمین با استفاده از آزمون رگرسیون چندگانه استخراج شد. سپس با استفاده از تابع هدف حداکثر درآمد خالص سطوح بهینه آب و کود محاسبه شد. نتایج آزمون رگرسیون چندگانه در سطح پنج درصد نشان داد که بهترین رابطه بین عملکرد ذرت دانهای و مقدار مصرف هر یک از نهاده‌های آب و کود تابع درجه دوم میباشد (مقدار R2=0.83 وME=15.53%). سطح بهینه کود مصرفی به عمق آب آبیاری وابسته است به طوری که با افزایش مقدار آب آبیاری، سطح بهینه کود مصرفی افزایش می‌یابد. نتایج بهینه‌سازی توابع تولید نشان داد که در شرایط محدودیت زمین، سطوح بهینه آب و کود اوره مصرفی برای دستیابی به حداکثر سود خالص به ترتیب 940 میلیمتر و 375 کیلوگرم در هکتار میباشد. لیکن در شرایط محدودیت آب، مصرف 774 میلیمتر (77 درصد آب مصرفی) و 357 کیلوگرم کود اوره در هکتار(90 درصد نیاز کودی) سطوح بهینه مصرف آب و کود میباشند.
علی اصغر آقابیگی؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ محمود راینی؛ محمدرضا یزدانی
چکیده
مدیریت منابع آب و خاک از طریق افزایش عملکرد و بهرهوری آب در شالیزارهادارای اهمیت ویژهای میباشد. تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری یکی از اقداماتی است که با هدف افزایش بهرهوری آب اجرا میشود. بهمنظور بررسی و ارزیابی اثر اجرای طرح تجهیز و نوسازی بر میزان عملکرد و بهرهوری آب، پژوهشی در شالیزارهای شهرستان آستانه اشرفیه، ...
بیشتر
مدیریت منابع آب و خاک از طریق افزایش عملکرد و بهرهوری آب در شالیزارهادارای اهمیت ویژهای میباشد. تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری یکی از اقداماتی است که با هدف افزایش بهرهوری آب اجرا میشود. بهمنظور بررسی و ارزیابی اثر اجرای طرح تجهیز و نوسازی بر میزان عملکرد و بهرهوری آب، پژوهشی در شالیزارهای شهرستان آستانه اشرفیه، در قالب طرح کرتهای دو بار خرد شده در سه سطح اصلی بالادست، میاندست و پاییندست و دو سطح فرعی تجهیز شده و سنتی، طی دو سال 1394 و 1395 انجام شد. دادههای عملکرد، میزان آب مصرف شده براساس نیازهای مختلف و میزان هزینه و درآمد از مزارع در مناطق مختلف جمعآوری شد. نتایج نشان داد میانگین عملکرد در شالیزارهای سنتی و تجهیز و نوسازی شده بهترتیب برابر 3958 و 3901 کیلوگرم بر هکتار بود و اختلاف معنیداری وجود نداشت. مقادیر بهرهوری ناخالص براساس تبخیر-تعرق و تبخیر-تعرق بعلاوه نفوذ در اراضی سنتی بهترتیب 3% و 3% بیشتر از مقادیر آن در اراضی تجهیز شده بود. نتایج نشان داد که علیرغم عدم وجود اختلاف معنی دار در عملکرد محصول در سطح اطمینان 95 درصد، بهرهوری خالص براساس تبخیر-تعرق، تبخیر-تعرق بعلاوه نفوذ، و مصرف آب در مزرعه در اراضی تجهیز شده بهترتیب 50%، 51% و 54% بیش از اراضی سنتی بود.یافته‌ها نشان میدهد که طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، با کاهش هزینههای کاشت، داشت و برداشت، موجب افزایش بهرهوری خالص میشود.
سعید سعادت؛ مهدی همایی
چکیده
واکنش گیاه به شوری طی مراحل مختلف رشد متفاوت است. از این موضوع میتوان برای مدیریت آبهای نامناسب در دوره زمانی که تحمل گیاه به شوری بیشتر است استفاده نمود، بدون اینکه کاهش عملکردی رخ دهد. به منظور کمّی کردن اثر شوری بر جوانه‌زنی گیاه سورگوم (Sorghum bicolor L. Moench) رقم اسپیدفید، آزمایشی در یک خاک شور با بافت لوم شنی و در گلدانهای پلاستیکی به ...
بیشتر
واکنش گیاه به شوری طی مراحل مختلف رشد متفاوت است. از این موضوع میتوان برای مدیریت آبهای نامناسب در دوره زمانی که تحمل گیاه به شوری بیشتر است استفاده نمود، بدون اینکه کاهش عملکردی رخ دهد. به منظور کمّی کردن اثر شوری بر جوانه‌زنی گیاه سورگوم (Sorghum bicolor L. Moench) رقم اسپیدفید، آزمایشی در یک خاک شور با بافت لوم شنی و در گلدانهای پلاستیکی به ارتفاع 15 و قطر دهانة هشت سانتیمتر انجام گرفت. تیمارهای شوری شامل یک آب غیر شور (هدایت الکتریکی برابر 3/0 دسیزیمنس بر متر) و 12 تیمار آب شور با هدایت‌های الکتریکی 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18، 20، 22 و 24 دسیزیمنس بر متر بود. به منظور کمّی کردن اثر شوری بر جوانه‌زنی، تعداد نسبی بذرهای جوانه‌زده در شوریهای مختـــلف خاک با اسـتـفاده از مـــدل‌های ماس و هوفمن ، وانگنوختنو هوفمن ، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران برآورد شد و پارامترهای مورد نیاز به دست آمد. نتایج نشان داد که آستانه کاهش شوری (EC*) گیاه سورگوم در مرحلة جوانه‌زنی 5/5 دسی زیمنس بر متر بود. در شوری نه دسی زیمنس بر متر، جوانه‌زنی 50 درصد کاهش یافت. مقدار EC*برآورد شده توسط مدل‌های مختلف، کمتر از مقدار اندازهگیری شده در این پژوهش و گزارش شده توسط ماس و هوفمن (8/6 دسی زیمنس بر متر) بود. ضرایب تبیین (R2) برآورد تعداد نسبی بذرهای جوانه‌زده در سطوح مختلف شوری خاک توسط مدل‌های غیرخطی وانگنوختن و هوفمن ، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران به ترتیب برابر 98/0، 99/0 و 98/0 بود که بیشتر از مدل خطی ماس و هوفمن (90/0) بود.
آب موردنیاز، نیاز آبی ، پن من مانتیث
محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ زهرا باقری خلیلی؛ محمد امین قلعه نوی
چکیده
به منظور مدیریت بهینه و مناسب بر منابع آبی استانهای شمالی کشور، اندازهگیری مقدار تبخیر-تعرق واقعی گیاه برنج از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری برای اندازهگیری تبخیر-تعرق واقعی و ضریب گیاهی دو رقم برنج (هاشمی و شیرودی) با استفاده از شش عدد لایسیمتر ...
بیشتر
به منظور مدیریت بهینه و مناسب بر منابع آبی استانهای شمالی کشور، اندازهگیری مقدار تبخیر-تعرق واقعی گیاه برنج از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش در سال زراعی 98-1397 در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری برای اندازهگیری تبخیر-تعرق واقعی و ضریب گیاهی دو رقم برنج (هاشمی و شیرودی) با استفاده از شش عدد لایسیمتر زهکشدار طراحی و احداث شد. پس از کشت برنج در درون لایسیمترها، ، مقادیر بارندگی، آب آبیاری و نشت عمقی در دورههای پنج روزه اندازهگیری شد. نتایج بدست آمده از لایسمترها نشان از تفاوت مقادیر نیاز آبی و نفوذ عمقی در دوره رشد (از مرحله نشا تا برداشت) در ارقام هاشمی و شیرودی داشت بهطوریکه میزان نیاز آبی این ارقام در طول دوره رشد بهترتیب 351 و 397 میلیمتر و نفوذ عمقی در این ارقام بهترتیب 48 و 97 میلیمتر بدست آمد. همچنین با مقایسه تبخیر-تعرق واقعی اندازهگیری شده در لایسیمتر و تبخیر-تعرق مرجع محاسباتی 14 روش غیرمستقیم، ضرایب گیاهی برای ارقام هاشمی و شیرودی حاصل شد. ضرایب گیاهی استخراج شده در این پژوهش با در نظر گرفتن رقم و روش برآورد تبخیرتعرق مرجع، بین 73/0 تا 12/1 برای مرحله ابتدایی، 83/0 تا 41/1 برای مرحله میانی و 64/0 تا 15/1 برای مرحله انتهایی متغیر بود. همچنین متوسط درصد خطای تخمین(PE) ضریب گیاهی در مقایسه با ضریب گیاهی توصیه شده توسط فائو به ترتیب طی مراحل ابتدایی، میانی و انتهایی 11%، 11% و 8% در رقم هاشمی و 15%، 23% و 16% در رقم شیرودی بدست آمد که ضرورت استخراج ضرایب گیاهی ارقام مختلف برنج را بر مبنای شرایط محلی، نشان می داد. ضرایب حاصل از این پژوهش میتواند برای برآورد نیاز آبی ارقام هاشمی و شیرودی بر پایه روشهای غیر مستقیم در طراحی پروژههای آبی و برنامهریزی تحویل آب در شبکه آبیاری و زهکشی در منطقه پژوهش استفاده شود.
مهدی کلانکی؛ فاطمه کاراندیش؛ سید فرهاد صابرعلی
چکیده
در این پژوهش، پس از واسنجی و صحتسنجی مدل گیاهی DSSAT-CERES Maize، تاثیر توامانِ تغییر تقویم کشت و عمق آب آبیاری بر کارآیی مصرف آب گیاهِ ذرت در چهار ایستگاه قراخیل، بابلسر، رامسر و نوشهر از استان مازندران تحلیل شد. بدین منظور، ابتدا مدل بر اساس دادههای بدست آمده از کشت دوسالهی ذرت در یک تقویم کشت در شهرستان ساری، تحت سه تیمار آبیاری ...
بیشتر
در این پژوهش، پس از واسنجی و صحتسنجی مدل گیاهی DSSAT-CERES Maize، تاثیر توامانِ تغییر تقویم کشت و عمق آب آبیاری بر کارآیی مصرف آب گیاهِ ذرت در چهار ایستگاه قراخیل، بابلسر، رامسر و نوشهر از استان مازندران تحلیل شد. بدین منظور، ابتدا مدل بر اساس دادههای بدست آمده از کشت دوسالهی ذرت در یک تقویم کشت در شهرستان ساری، تحت سه تیمار آبیاری کامل و کمآبیاری در دو سطح 55 و 75 درصد، طی فصول زراعیِ 1389 و 1390 واسنجی و صحتسنجی شد. سپس، توابع آب-محصول برای تاریخ های کشت منتخب در حدفاصل 21 فروردین تا 8 تیر برای چهار شهرستان منتخب تعیین شد. پس از آن، عمق بهینهی آبیاری با هدف جلوگیری از کاهش معنیدارِ عملکرد محصول به دست آمد. بر اساس شاخصهای ارزیابی منتخب، مدل از دقت کافی در شبیهسازی پارامترهای شاخص سطح برگ، تاریخهای مورفولوژیکیِ مهم، ماده خشک کل، عملکرد دانه ذرت و کل جذب نیتروژن به وسیلهی گیاه برخوردار بود. به استثنای شهرستان قراخیل و صرفنظر از نوع تیمار آبیاری، تعویق کشت، با کاهش طول دورهی رشد گیاه، عمق بهینهی آبیاری را 14 تا 75 درصد کاهش میدهد. بر مبنای میانگین 30 سالهی داههای هواشناسی، کمترین عمق بهینهی آبیاری در شهرستانهای بابلسر، نوشهر و رامسر به ترتیب 366، 200 و 122 میلیمتر بوده که به ترتیب، تحت تاریخهای کشت 19 خرداد، 8 تیر و 8 تیر بدست میآید. این در حالی است که اختلاف بین عمق بهینهی آبیاری بین تیمارهای کمآبیاری با آبیاری کامل در کشتهای زودهنگام بیشتر بود. بر اساس نتایج، مدیریت عمق آب آبیاری و تعدیل تاریخ کشت منتج به 6/1 تا 8/22 درصد صرفهجویی در آب مصرفی در کشت ذرت در استان مازندران خواهد شد. با این وجود، راستیآزمایی نتایج این پژوهش، مستلزم انجام پژوهشهای مزرعهایِ دیگر در شهرستانهای منتخب و تحت تاریخ های کشت پیشنهادی خواهد بود.
علی اکبر عزیزی زهان؛ عبدالمجید لیاقت؛ مهدی شهابی‌فر
چکیده
به منظور تکمیل و تفکیک شاخصهای بهرهوری آب متناسب با شرایط واقعی، ارائه یک سنجه برای ارزیابی مطلوبیت شاخص بهرهوری و ایجاد امکان تعمیمپذیری نتایج ضروری است. لذا در این پژوهش با نگاه فرآیندی به نظام تولید محصولات کشاورزی و با لحاظ قابلیتها و محدودیتهای اقلیم، اراضی و گیاه در چرخه پیچیده آب- خاک- گیاه- اتمسفر و انسان، پژوهشهای ...
بیشتر
به منظور تکمیل و تفکیک شاخصهای بهرهوری آب متناسب با شرایط واقعی، ارائه یک سنجه برای ارزیابی مطلوبیت شاخص بهرهوری و ایجاد امکان تعمیمپذیری نتایج ضروری است. لذا در این پژوهش با نگاه فرآیندی به نظام تولید محصولات کشاورزی و با لحاظ قابلیتها و محدودیتهای اقلیم، اراضی و گیاه در چرخه پیچیده آب- خاک- گیاه- اتمسفر و انسان، پژوهشهای مختلف بهرهوری آب (Wp ) گروهبندی و تحلیل شد. شاخصهای پتانسیل بهرهوری آب اقلیمی (PCWp )، پتانسیل بهرهوری آب اراضی (PLWp )، بهرهوری آب واقعی (AWp )، شکاف بهرهوری آب (WPG)،شاخص مدیریت بهرهوری آب (WPMI) و سطح مدیریت بهرهوری آب (WPML) تعریف شد و روش تعیین آنها ارائه گردید. شاخصها برای سه مزرعه ذرت علوفهای در دشت مغان تعیین و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که تغییر در تقویم زراعی و شرایط خاک مزرعه، شاخصهای PCWp و PLWp را متاثر میسازد، بهطوریکه PCWp از 31 تا 46 در مزارع شماره 1 و 3 و PLWp از 26 تا 42 کیلوگرم بر متر مکعب در مزارع 2 و3 متغیر بود. AWp همواره کمتر از PLWp و متاثر از مدیریت مزرعه بر مقدار عملکرد و متناسب بودن تخصیص و مصرف آب با عملکرد واقعی بود و در بهترین شرایط برابر 27، 24 و 39 کیلوگرم بر متر مکعب برای مزارع 1، 2 و 3 بود. در شرایط تخصیص آب متناسب با تقویم زراعی و تولید واقعی و بهصورت ویژه مکان، WPGبه شدت کاهش یافت و برابر 2/0، 2/2 و 5/3 کیلوگرم بر متر مکعب برای مزارع 1، 2 و 3 بود. در عمل صرفا با شاخص AWp نمیتوان قضاوت، تحلیل و مقایسه درستی از وضعیت مدیریت بهرهوری آب در شرایط مختلف اراضی به دست آورد. شاخصهای بی بعد WPMIو WPMLکه در این مقاله معرفی شده برای این منظور مناسب است. [1] [1]- بخشی از اعتبارات این پژوهش از محل پروژه شماره 961738-096-10-10-2 موسسه تحقیقات خاک و آب تامین شده است.
مهدی سرائی‌تبریزی؛ حسین بابازاده؛ مهدی همائی؛ فریدون کاوه؛ مسعود پارسی نژاد
چکیده
مدل‌های ریاضی چندی برای پاسخ گیاهان به شوری وجود دارد که در همۀ آنها شوری عصاره اشباع خاک مبنای واکنش گیاه به شوری محیط ریشه در نظر گرفته میشود. چنانچه بتوان از شوری آب آبیاری به جای شوری عصاره اشباع خاک در این مدل‌ها استفاده کرد، گامی مؤثر در راستای کاربردی کردن این مدل‌ها برداشته میشود. هدف از این پژوهش، ارزیابی کمّی پاسخ ...
بیشتر
مدل‌های ریاضی چندی برای پاسخ گیاهان به شوری وجود دارد که در همۀ آنها شوری عصاره اشباع خاک مبنای واکنش گیاه به شوری محیط ریشه در نظر گرفته میشود. چنانچه بتوان از شوری آب آبیاری به جای شوری عصاره اشباع خاک در این مدل‌ها استفاده کرد، گامی مؤثر در راستای کاربردی کردن این مدل‌ها برداشته میشود. هدف از این پژوهش، ارزیابی کمّی پاسخ گیاه ریحان به شوری آب آبیاری و برآورد آستانۀ کاهش عملکرد آن و نیز بررسی کارآیی مدل‌های ریاضی موجود برای برآورد عملکرد این گیاه نسبت به شوری آب آبیاری است. بدین منظور، آزمایشی با 13سطح شوری آب شامل شوریهای 175/1 (تیمار شاهد)، 8/1، 2، 2/2، 5/2، 8/2، 3، 5/3، 4، 5، 6، 8 و 10 دسیزیمنس بر متر انجام شد. به منظور کمّی کردن اثر شوری بر عملکرد محصول، از هفت مدل ریاضی استفاده شد. نتایج نشان داد آستانه کاهش عملکرد ریحان نسبت به شوری آب آبیاری 7/1 دسیزیمنس بر متر و شیب خط کاهش عملکرد 1/8 درصد بر دسیزیمنس بر متر است. مدل ریاضی همایی و همکاران (2002) در شبیهسازی تابع کاهش عملکرد ریحان به شوری آب آبیاری دارای دقت بیشتری نسبت به دیگر مدل‌ها بود. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که مدل‌های جذب همایی و همکاران (2002)، ون‌گنوختن و هافمن (1984) و دو مدل آماری استپوهن و همکاران (2005) برای شبیهسازی واکنش عملکرد ریحان به شوری آب آبیاری از دقتی مناسب برخوردارند (کمترین مقدار nRME و ME). همچنین، نتایج نشان داد که در شرایطی که آبشویی در حد مناسب اعمال شود، بین نتایج مدل‌ها نسبت به شوری عصاره اشباع و شوری آب آبیاری اختلاف معنیداری وجود ندارد.
پریسا شاهین رخسار؛ ابراهیم امیری؛ سامیه رئیسی؛ محمد اسماعیل اسدی
چکیده
امروزه حتی در مناطق مرطوب کشور، بحران آب یک مشکل عمده کشاورزی و افزایش بهرهوری مصرف آب یکی از ملزومات توسعه پایدار است. با توجه به این امر، استفاده از مدل‌های شبیهسازی رشد گیاه بهعنوان ابزاری برای مدیریت بحران آب مفید به نظر می‌رسد. در این پژوهش از مدل WOFOSTجهت شبیهسازی عملکرد دو رقم سویا تحت مدیریت کم‌آبیاریدر منطقه گرگان ...
بیشتر
امروزه حتی در مناطق مرطوب کشور، بحران آب یک مشکل عمده کشاورزی و افزایش بهرهوری مصرف آب یکی از ملزومات توسعه پایدار است. با توجه به این امر، استفاده از مدل‌های شبیهسازی رشد گیاه بهعنوان ابزاری برای مدیریت بحران آب مفید به نظر می‌رسد. در این پژوهش از مدل WOFOSTجهت شبیهسازی عملکرد دو رقم سویا تحت مدیریت کم‌آبیاریدر منطقه گرگان استفاده شد.با استفاده از عملکرد اندازهگیری شده و اجزای بیلان آب شبیه‌سازی‌شده از مدل، مقدار متوسط بهرهوری تبخیرتعرق (Wp ET) مبتنی بر عملکرد دانه 72/0 کیلوگرم دانه به ازای هر متر مکعب تبخیر تعرقحاصل شد. با افزایش تنش خشکی، بهرهوری آب بر پایه مجموع آبیاری و بارش(Wp I+R) و بهرهوری آب بر پایه مقدار آبیاری (Wp I) در هر دو رقم افزایش یافت ولی رقم دی پی ایکس در مواجه با تنش خشکی دارای بهرهوری آب بالاتری نسبت به رقم سپیده بود. نتایج ارزیابی عملکرد و دقت مدل WOFOST نشان داد شاخص ریشه میانگین مربعات خطای نسبی (nRSME)عملکرد دانه و بیوماس کل در هر دو رقم موردبررسی کمتر از 10 درصد، شاخص ضریب جرم باقی‌مانده‌ها (CRM) نزدیک به صفر، ضریب کار آیی مدل (EF) 89/0، ضریب تبیین(R2)93/0 و شاخص توافق ویلموت (IOA) در حدود 89/0 به دست آمد. به‌طورکلی یافتههای این تحقیق کار آیی مطلوب مدل را در شبیهسازی فرآیند رشد و تأثیر آب بر عملکرد و بهرهوری آب سویا تأیید می کند و رقم دی پی ایکس در شرایط محدودیت آب برای کشت در استان گلستان توصیه میشود.
حلیمه پیری؛ حسین انصاری؛ مهدی پارسا
چکیده
عامل مهم در مدیریت آبیاری در مناطق خشک، شناسایی پاسخ گیاه به تنش خشکی میباشد. اما با توجه به اینکه آبهای زیرزمینی در این مناطق دارای نمکهای محلول میباشند، تنش شوری نیز باید به طور همزمان مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه این پژوهش به منظور تعیین عمق بهینه آبیاری در شرایط جداگانه و توأم تنشهای شوری و خشکی برای بکارگیری ...
بیشتر
عامل مهم در مدیریت آبیاری در مناطق خشک، شناسایی پاسخ گیاه به تنش خشکی میباشد. اما با توجه به اینکه آبهای زیرزمینی در این مناطق دارای نمکهای محلول میباشند، تنش شوری نیز باید به طور همزمان مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه این پژوهش به منظور تعیین عمق بهینه آبیاری در شرایط جداگانه و توأم تنشهای شوری و خشکی برای بکارگیری در مدیریت و برنامهریزی آبیاری گیاه سورگوم علوفهای در سه چین برداشت علوفه انجام شده است. این بررسی به صورت فاکتوریل در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان با سه سطح شوری (دو، پنج و هشت دسی زیمنس بر متر) و چهار سطح آبیاری (50، 75، 100 و 120 درصد نیاز آبی گیاه) در سه مرحله برداشت علوفه و در سه تکرار انجام گرفت و عمق آبیاری برای سطوح مختلف شوری و در برداشتهای مختلف تعیین شد. به منظور بررسی اثرات جداگانه و توأم شوری و عمق آب آبیاری از شاخصهای تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری(MPI)، تولید نهایی نسبت به شوری آب آبیاری (MPECw)، نسبت نهایی نرخ جایگزین فنی برای شوری و عمق آب آبیاری (MRTSI,ECw)، ارزش تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری (VMPI) و ارزش تولید نهایی نسبت به شوری آب آبیاری (VMPECw) در هر برداشت استفاده گردید. MPIنشان داد که به ازای افزایش یک سانتی متر عمق آب آبیاری، برداشت اول کمترین تغییر عملکرد(22/1 تن در هکتار) و برداشت سوم بیشترین مقدار (9/2 تن در هکتار) را داشته است. MPECwنشان داد که کاهش عملکرد در شوریهای کم، برداشت دوم و سوم به ترتیب کمترین و بیشترین کاهش عملکرد علوفه تازه را داشتهاند. نرخ جایگزینی نهایی کمیت و کیفیت آب آبیاری (MRTS) نسبت به عملکرد علوفه تازه نشان داد برای این که عملکرد با افزایش یک واحد شوری آب آبیاری تغییر نکند، باید در برداشت اول، دوم و سوم عمق آب آبیاری به ترتیب 86/5 ، 97/1 و 72/1 سانتیمتر افزایش یابد. همچنین با افزایش تنش شوری در هر سه برداشت، عمق بهینه آبیاری افزایش یافت و در همه سطوح شوری، عمق بهینه آبیاری در برداشت اول بیشتر از برداشت دوم و در برداشت دوم بیشتر از برداشت سوم بود.