موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Effect of Irrigation Management and Different Levels of Straw Mulch on Yield and Yield Components of Bean
(phaseolus Vulgaris)اثر مدیریت آبیاری و سطوح مختلف مالچ کاه بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه لوبیا12914010165210.22092/jwra.2015.101652FAحسین بابازادهدانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه علوم مهندسی آب، تهران، ایران.علی عبدزادگوهریدانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، اسلامشهر، ایران.آرش خنکدانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه علوم مهندسی آب، تهران، ایران.Journal Article20150808 <br /> In order to investigate the effect of irrigation and straw mulch on yield and<br />yield components of bean, a split-plots experiment with randomized<br />complete block design in three replications was conducted in Astaneh<br />Ashrafiyeh city during 2012. In this study, irrigation management<br />treatments including no irrigation, irrigation frequencies of 6, 12, and18<br />days, and different amounts of straw mulch as 0, 1, 2, and 3 cm thickness<br />were examined. The results of the analysis of variance revealed that<br />irrigation management and different levels of mulch had significant effects<br />on seed yield. But, their interaction was not significant on seed yield. The<br />trend of variations indicated that the highest seed yield with 2431.3 kg ha-1<br />was associated with irrigation frequency of 6 days. [n response to the main<br />effects of mulch levels, the highest average seed yield (1585.6 and 1518.4<br />kg ha-1) was obtained in the 2 and 1 cm treatments, respectively. Also,<br />using straw mulch in irrigation conditions prevented severe seed loss in<br />comparison with no mulch condition. The highest water use efficiency<br />was in irrigation frequency of 18 days with an average of 0.58 kg m-3.<br />Water use efficiency at straw mulch levels of 1 and 2 cm was observed as<br />0.63 and 0.6 kg m-3, respectively.پوشش مالچ از راهکارهایی است که می تواند ضمن کاهش تبخیر از سطح خاک، میزان مصارف خالص آب آبیاری گیاهان را کاهش دهد. بدین منظور، در این پژوهش تاثیر آبیاری و مالچ کاه بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایش کرتهای خرد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان آستانه اشرفیه در سال 1391 اجرا شد. در این پژوهش، مدیریت آبیاری شامل بدون آبیاری و آبیاری با دورهای 6 ، 12 و 18 روز و مقادیر مختلف مالچ کاه شامل 0 ،1 ،2 و 3 سانتی متر ضخامت در هر پلات بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که مدیریت آبیاری و سطوح مختلف مالچ بر عملکرد دانه در سطح پنج درصد معنیدار بود.ولی اثر متقابل آنها بر عملکرد دانه معنیدار نشد. نتایج بررسی روند تغییرات نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد دانه در دور آبیاری شش روز به مقدار 3/2431 کیلوگرم در هکتار بود. بیشترین مقدار عملکرد دانه در سطوح مختلف مالچ با تولید 6/1585 و 4/1518 کیلوگرم در هکتار به ترتیب در تیمار 2 و 1 سانتی متر به دست آمد و مصرف مالچ کاه در شرایط آبیاری از افت شدید عملکرد در مقایسه با شرایط بدون مالچ جلوگیری به عمل آورد. بیشترین مقدار کارآیی مصرف آب در دور آبیاری 18 روز با میانگین 58/0 کیلوگرم بر متر مکعب به دست آمد. مقدار کارایی مصرف آب در سطوح مختلف مالچ کاه در تیمار یک و دو سانتی متر در هر پلات به ترتیب با میانگین 63/0 و 60/0 کیلوگرم بر متر مکعب مشاهده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مالچ کاه با جلوگیری از تبخیر آب از سطح خاک، مانع از افت عملکرد شد و دور آبیاری شش روز مدیریت مناسب آبیاری در منطقه مورد مطالعه است.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622An Investigation of Heavy Metals in Canola and Soil of Farms Irrigated with Wastewater of the Industrial City of Amolبررسی میزان برخی عناصر سنگین در خاک و گیاه کلزادر مزارع تحت آبیاری با پساب شهرک صنعتی آمل14115510165510.22092/jwra.2015.101655FAسید محسن صیادمنش شیادهکارشناس ارشد علوم خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.مهدی قاجار سپانلودانشیار گروه علوم خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.محمد علی بهمنیاراستاد گروه علوم خاک، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.Journal Article20150808To study the effects of industrial effluents on accumulation of heavy metals in soil and cultivated canola, the farms irrigated with the wastewater of Amol Industrial City were selected and samples of wastewater, irrigation water, soil, roots, stems, leaves, and grains of canola were collected. Then, the amount of chromium, cadmium, nickel and lead in samples of soil, water and canola organs were determined. The data were analyzed based on statistical factorial analysis in complete randomized block design. Mixing of industrial wastewater with irrigation water increased concentrations of chromium, cadmium, nickel and lead in irrigation water. pH of irrigation water decreased under the effect of industrial wastewater, although EC increased. Industrial wastewater also increased the accumulation of heavy metals in soil. Accumulation of available chromium was affected by wastewater in locations 1, 2, and 3, increasing to 0.11, 0.14 and 0.13 mg/kg, respectively. Accumulation of elements in the surface layer (0-20 cm) of soil was more than the subsurface (20-40 cm). Amounts of total and available cadmium in surface layer of soil in the control site were 1.07 and 0.1 mg/kg, which was affected by wastewater, with the greatest increase in the third location reaching 1.48 and 0.16 mg/kg. Also, nickel and lead increased by wastewater. Accumulation of Cr, Cd, Ni, and Pb in rapeseed organs increased by wastewater application. Accumulation of Cr in leaves and shoot of canola in the second location increased by, respectively, 57.45% [S1] and 2.62 times compared to the control. Transfer factor of metals from soil to shoot was more than the other organs. Accumulation of chromium and nickel in canola leaves exceeded the permissible level. Risk Index of the investigated elements in canola grain increased by irrigation with industrial wastewater. Accumulation of cadmium in canola grain reached dangerous levels. <br /> <br /> <br /> <br /> [S1]با متن فارسی مقایسه کنید.به منظور بررسی اثر کاربرد پساب صنعتی، بر میزان تجمع عناصر سنگین در خاک و کلزا ، مزارعی که به مدت هشت سال تحت اثر پساب تصفیه شده شهرک صنعتی آمل بودند انتخاب، و از آب آبیاری، خاک و همچنین از ریشه، ساقه، برگ و دانه کلزا نمونهبرداری شد. سپس مقدار کروم، کادمیوم، نیکل و سرب در نمونههای آب، خاک و اندامهای کلزا تعیین گردید.داده ها بر اساس طرح آماری آزمایش فاکتوریل درقالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اختلاط پساب صنعتی با آب آبیاری موجب افزایش غلظت عناصر کروم، کادمیوم، سرب و نیکل در آب شد. pH آب آبیاری تحت اثر پساب کاهش یافت در حالی که EC افزایش نشان داد. بافت خاک مزارع مورد مطالعه لوم رسی سیلتی بود. پساب صنعتی تجمع عناصر سنگین در خاک را نیز افزایش داد که این افزایش برای برخی عناصر معنیدار بود. تحت اثر پساب مقدار تجمع کروم قابل جذب در مکانهای یک، دو و سه به ترتیب به 11/0، 14/0 و 13/0 میلیگرم بر کیلوگرم افزایش یافت. تجمع عناصر سنگین مورد مطالعه در خاک سطحی(20-0) بیش از خاک تحتالارض(40-20) بود. مقدار کادمیوم کل و قابل جذب در بخش سطحی خاک شاهد به ترتیب به اندازه 07/1 و 1/0 میلیگرم برکیلوگرم بود و تحت اثر پساب در بیشترین افزایش در مکان سه به 48/1 و 16/0 میلیگرم برکیلوگرم رسید. نیکل و سرب نیز در اثر آبیاری با پساب افزایش یافتند. تجمع عناصر کروم، کادمیوم، نیکل و سرب در اندامهای کلزا تحت اثر پساب افزایش یافت. در مکان دو کروم موجود در اندام هوایی به 67/2 برابر و در برگ کلزا 45/57%[S1] نسبت به شاهد افزایش یافت. شاخص انتقال عناصر از خاک به اندام هوایی بیش از دیگر اندامها بود. در برگ کلزا تجمع کروم و نیکل از حد مجاز بیشتر گردید. شاخص خطر عناصر مورد بررسی در دانه کلزا در اثر آبیاری با پساب صنعتی افزایش یافت. تجمع کادمیوم در دانه کلزا به حد خطرناک رسید. <br /> <br /> <br /> <br /> [S1]این عدد در متن انگلیسی برعکس نوشته شده. کدام درست است.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Effect of Regulated Deficit and Partial Root-Zone Drying Irrigations on Yield, Chlorophyll Fluorescence, and Growth Parameters of Sunflowerاثر کمآبیاری تنظیم شده و کمآبیاری ناقص ریشه بر عملکرد، فلورسانس کلروفیل و پارامترهای رشد آفتابگردان15716710165710.22092/jwra.2015.101657FAعلی قدمی فیروزآبادیدکتری آبیاری و زهکشی و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان.علی شاهنظریدانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری.محمود رائینی سرجازدانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری.حمید زارع ابیانهدانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه بوعلی سینا.Journal Article20150808Deficit irrigation, as a limiting factor for growth, will affect physiological characteristics of plants. In order to investigate the effects of deficit irrigation on yield, chlorophyll fluorescence, dry weight of stems and leaves, and leaf area index of sunflower, this study was performed at the research farm of Agriculture and Natural Resources University of, Sari, Iran, in 2013. The experimental treatments were arranged as randomized complete block design with three replications. The irrigation regimes consisted of full irrigation (FI), regulated deficit (DI<sub>75</sub>, DI<sub>55</sub>), and partial root-zone drying irrigation (PRD<sub>75</sub>, PRD<sub>55</sub>). The results indicated that the effect of irrigation treatments on yield, photosynthetic efficiency, maximum fluorescence (F<sub>m</sub>), minimum fluorescence (F<sub>o</sub>), leaf area index, shoot dry weight, leaf dry weight, and head dry weight was significant. Comparison showed that water stress significantly decreased grain yield, photosynthetic efficiency index and maximum fluorescence (F<sub>m</sub>), whereas the minimum fluorescence (F<sub>o</sub>) was increased. The maximum seed yield (5148 kg ha<sup>-1</sup>) was attained in full irrigation treatment and had no difference with PRD<sub>75</sub> treatment. The maximum leaf area index at the end of the growing season was 4.3 and recorded in FI and had no difference with PRD<sub>75</sub>, DI<sub>75</sub> and PRD<sub>55</sub>. Overall, treatment PRD<sub>75</sub> is recommended since it reduced water consumption by 16.8 percent relative to FI treatment and had no significant difference with full irrigation treatments (FI) in terms of seed yield, quantum yield, and other growth parameters.کمآبیاری بهعنوان یک عامل تنشزا بر ویژگیهای رویشی و فیزیولوژیکی گیاهان اثر میگذارد. آبیاری ناقص ناحیه ریشه (PRD) یکی از مدیریتهای آبیاری است تا با کاهش مصرف آب شدت تنش وارده بر گیاه را بکاهد. هدف این پژوهش بررسی اثر کمآبیاری بر فلورسانس کلروفیل، وزن خشک طبق، ساقه، برگ، نمایه سطح برگ و عملکرد دانه آفتابگردان (Helianths annus L.) رقم آذرگل در اقلیم ساری میباشد. این آزمایش در سال 1392 در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و در سه تکرار به اجرا در آمد.تیمارهای پروژه عبارت بودند از(1) آبیاری کامل (١٠٠ درصد جبران کاهش رطوبتی خاک)، (2) کمآبیاری تنظیم شده (DI)در دو سطح 75 و 55 درصد، و (3) آبیاری ناقص ریشه نیز در دو سطح ٧٥ و 55 درصد جبران کاهش رطوبتی خاک. یافتههای این پژوهش نشاندهنده تفاوت معنیدار اثر تیمارهای آبیاری بر عملکرد دانه، کارایی فتوسنتز، فلورسانس بیشینه و کمینه، شاخص سطح برگ، وزن خشک ساقه، طبق و برگ میباشد. تنش آبی بهطور معنیداری عملکرد دانه، شاخص عملکرد کوانتومی (Y<sub>II</sub>)و فلورسانس بیشینهF<sub>m</sub>را کاسته و از سویی دیگر موجب افزایش میزان فلورسانس کمینه F<sub>0</sub> شد. بیشترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار آبیاری کامل و به میزان 5148 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار آبیاری PRD<sub>75</sub> تفاوت معنی¬داری نداشت. بیشترین شاخص سطح برگ در پایان فصل رشد مربوط به تیمار آبیاریFI با 3/4 بود که با تیمارهای PRD<sub>75</sub>، DI<sub>75</sub>و PRD<sub>55 </sub> تفاوت معنیداری نداشت. در مجموع، کمآبیاری تا حد 75 درصد نیاز آبی بصورت خشکی ناحیه ریشه توصیه میشود زیرا باعث کاهش 8/16 درصدی در آب مصرفیشد و با تیمار آبیاری کامل از نظر عملکرد دانه، عملکرد کوانتومی و سایر پارامترهای رشد تفاوت معنیداری نداشت.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Root growth, Yield and Yield Components of Tomato under Drought Stressرشد ریشه، عملکرد و اجزای عملکرد گوجه فرنگی در تنش خشکی16917910166510.22092/jwra.2015.101665FAهادی دهقاندانشجوی دکتری گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.امین علیزادهاستاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.کاظم اسماعیلیدانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.سیدحسین نعمتیاستادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.Journal Article20150808Drought stress is one of the main problems regarding agricultural productions throughout the world, especially in arid and semi-arid regions like Iran. Manyresearchers studies various effects of drough stress on root and shoot parts of crop. But, there is not more information about root growth of tomato. In this study, the effect of drought stress on root growth, yield and yield components of tomato was investigated under greenhouse conditions. The experimental design was a randomized block design with four irrigation treatments comprising 100%, 80%, 60% and 40% of water requirement in three replications. Fruit weight, diameter and quantity, dry weight of shoot part, root volume, wet weight of root, dry weight of root and root length were measured at the end of growing season. Generally, drought stress had significant effect (p<0.01) on yield, yield components and root attributes of tomato. Themaximum fruit weight (602.53 g), fruit quantity (9.33), diameter (4.86 cm), dry weight of shoot part (127.64 g), root volume (0.38 L), wet weight of root (268.97 g), dry weight of root (24.25 g), root length (239386 cm) and root area (33860 cm<sup>2</sup>) was corresponded to 100% water requirement treatment. In general, the results showed . The root volumehadmaximum correlated with yield and yield components of tomato.تنش خشکی یکی از مشکلات اصلی تولید فرآوردههای کشاورزی در بسیاری از نقاط دنیا و به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران است. مطالعات زیادی در ارتباط با رشد ریشه گیاهان مختلف انجام شده است، اما اطلاعات در مورد رشد ریشه گوجه فرنگی محدود میباشد. در این پژوهش تأثیر تنش خشکی بر رشد ریشه، عملکرد، اجزای عملکرد گوجه فرنگی در شرایط گلخانهای بررسی شد. تنش خشکی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تیمار آبیاری شامل 100، 80، 60 و 40 درصد نیاز آبی و سه تکرار اعمال گردید. در انتهای فصل رشد صفاتی همچون وزن میوه، قطر میوه، تعداد میوه، وزن خشک اندام هوایی، حجم ریشه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه و طول ریشه اندازهگیری شد. به طور کلی، تنش خشکی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و خصوصیات ریشه گوجه فرنگی در سطح احتمال 1% اثر معنیدار داشت. بیشترین میانگین وزن میوه (53/602 گرم)، تعداد میوه (33/9)، قطر میوه (86/4 سانتیمتر)، وزن خشک اندام هوایی (64/127 گرم)، حجم ریشه (38/0 لیتر)، وزن تر ریشه (97/268 گرم)، وزن خشک ریشه (25/24 گرم)، طول ریشه (21761 سانتیمتر) و سطح ریشه (10209 سانتیمتر مربع) مربوط به تیمار 100 درصد نیاز آبی بود. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد صفات ریشه همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد گیاه دارند و هرگونه کاهش در آنها عملکرد گیاه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. حجم ریشه بیشترین همبستگی را با عملکرد و اجزای عملکرد گوجه فرنگی نشان داد.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Effect of Different Deficit Irrigation Managements in Furrow and Tape Drip Methods on Potato Yield and Water Productivityتأثیر مدیریتهای مختلف کمآبیاری در روش آبیاری جویچهای و قطرهای نواری بر عملکرد سیبزمینی و بهرهوری آب18119310166910.22092/jwra.2015.101669FAبیژن حقیقتیدانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.سعید برومند نسباستاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.عبدعلی ناصریاستاد گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.Journal Article20150808<span lang="X-NONE">The water crisis and the increase in population necessitate improvement of efficiency of water use. Application of new methods of irrigation and irrigation management is a way to optimize the use of available water resources. </span><span lang="X-NONE">In order to study effect of different deficit irrigation managements of potato in furrow and tape drip irrigation methods on water use productivity and yield of potato, an experiment was performed at Chahar Mahal va Bakhtiari Research Farm of Agricultural and Natural Resources Research Center in 2013. The experiment was based on randomized complete blocks with split-split plot design with three replications. The furrow and tape drip irrigation methods were allocated to the main plots, while the two potato cultivars were in the sub-plots and four deficit irrigation managements including FI(100%), RDI<sub>80</sub>(80%), RDI<sub>65</sub>(65%) of available water depletion (AWD), and partial root-zone drying (PRD) during full growth period were in the secondary sub-plots. Analysis of variance showed that there were significant (P≤0.01) differences between deficit irrigation managements for tubers yield, tubers percentage of dry matter, number of tuber per plant and water productivity. Drip irrigation in comparison with furrow irrigation resulted in reduction of irrigation water amount (40%), increase in yield (10%), agronomic water productivity (43%), and economical water productivity (40%). The highest economical water productivity (73240 Rials/m<sup>3</sup>) belonged to partial root-zone drying (PRD). Due to the limitation of water resources, the best suggestion for optimizing water use is using tape irrigation and deficit irrigation management through partial root-zone drying (PRD) for producing potato.</span>بحران آب و افزایش جمعیت، توجه جدی به بهرهوری آب و ارتقای آن را ضروری مینماید. لذا کاربرد شیوههای جدید آبیاری و اعمال مدیریت کمآبیاری راهکاری مناسب برای استفاده بهینه از منابع آب موجود میباشد.بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کمآبیاری در دو روش آبیاریجویچهای و قطرهای نواری بر بهرهوری آب و عملکرد سیبزمینی، آزمایشی در سال 1392 بهصورت اسپلیت- اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. تیمارهای مورد آزمایش در این تحقیق شامل دو روش آبیاری جویچهای و قطرهاینواری در کرتهای اصلی، دو رقم سیبزمینیدر کرتهای فرعی و تیمارهای مدیریت کمآبیاری در چهار سطح آبیاری به میزان تأمین 100، 80 و 65 درصد کمبود رطوبت خاک و آبیاری بخشی ناحیهریشهدر کرتهای فرعیفرعی قرار گرفتند. اثر مدیریتهای کمآبیاری بر عملکرد غده، درصد ماده خشک، وزن مخصوص غدهها، تعداد غده در بوته،بهرهوری آب و درصد اندازهغدههای تولیدی در سطح یک درصد معنیدار بود. آبیاری قطرهاینواری در مقایسه با آبیاریجویچهای منجر به کاهش 40 درصدی میزان آب مصرفی و به ترتیب باعث افزایش 10 درصدی عملکرد و 43 درصدی بهرهوری آب و 40 درصدی بهرهوری اقتصادی آب گردید. بیشترین بهرهوری اقتصادی آب برابر 24/73 هزار ریال بر مترمکعب مربوط به تیمار آبیاری بخشی ناحیه ریشهبود.بنابراین با توجه به محدودیت منابع برای استفاده بهینه از آب، روش آبیاری قطرهای نواری و مدیریت کمآبیاری بخشیمنطقه ریشه بسیار سودمند و قابل توصیه میباشد.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Evaluating the Effects of Tillage on Soil Water Content, Infiltration, and Safflower Yieldبررسی تاثیر نوع خاکورزی بر رطوبت و نفوذپذیری خاک و عملکرد گلرنگ19520710167210.22092/jwra.2015.101672FAاژدر عُنّابی میلانیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجانشرقی و دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز.علی سالک زمانیعضوهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجانشرقی.Journal Article20150808Various tillage systems have different degrading and or beneficial effects on soil structure and aggregates of top layers and, thus, affect infiltration characteristic especially the infiltration rate and the slope of infiltration equation. The objective of this study was to evaluate the effect of tillage method and depth on infiltration, penetration resistance, plant available water, and crop yield in Tabriz plain in a clayey textured soil. In this study, four treatments including A<sub>1</sub> (chisel plowing at 20 cm depth), A<sub>2</sub> (moldboard plowing at 20 cm depth), A<sub>3</sub> (moldboard plowing at 30 cm depth) and A<sub>4</sub> (no tillage) were compared in three replications using a randomized complete block design. Results indicated that there was significant difference between treatments in infiltration rate at different time increments (1, 2, 5, 10, 30, 60, 120 and 180 min). Based on the slope of infiltration equations, the infiltration rate in A<sub>1</sub> decreased more rapidly than the other treatments. Initial infiltration rate in A<sub>3</sub> (482.8 mm hr<sup>-1</sup>) was higher than the other treatments, but differences between the other treatments were not significant. This difference may be attributed to tillage depth. Infiltration rate in A<sub>3</sub> was higher than the other treatments but its preference in comparison with A<sub>4</sub> (no tillage) just extended until 60 min and then declined rapidly. This result shows that the layer below the tillage depth controls infiltration rate after about 1.5 hr. In all the four measured layers (0-10, 10-20, 20-30 and 30-40 cm), A<sub>3</sub> and A<sub>4</sub> had the minimum and maximum penetration resistance, respectively. Effect of tillage treatments on plant available water and crop yield was not significant.شخمهای مختلف از نقطه نظر انواع ادوات و عمق عمل، تأثیرات سازنده و یا مخرب متفاوتی بر روی ساختمان خاک گذاشته و از طریق تاثیر بر ویژگی خاکدانههای خاک سطحی میتواند نفوذ آب به خاک بهویژه سرعت نفوذ و شیب معادلهی نفوذ را تحت تأثیر قرار دهند. شخم مناسب باعث ایجاد خاکدانه میشود و شخم نامناسب موجب تخریب آن میگردد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر نوع شخم و عمق آن بر نفوذ آب به خاک، مقاومت فروروی خاک، آب قابل استفادهی گیاه و عملکرد محصول گلرنگ در دشت تبریز و در خاکی با بافت لوم رسی انجام گردیده است. این پژوهش با چهار تیمار: A<sub>1</sub> (شخم با گاو آهن قلمی به عمق 20–0 سانتیمتر)، A<sub>2</sub> (شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 20-0 سانتیمتر)، A<sub>3</sub> (شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 30-0 سانتیمتر) و A<sub>4</sub> (بدون عملیات شخم) در سه تکرار و در قالب طح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد که اختلاف بین تیمارهای خاکورزی از نظر سرعت نفوذ در مقاطع مختلف زمانی شامل 1، 2، 5، 10، 30، 60، 120 و 180 دقیقه معنیدار بود. با توجه به شیب معادلات نفوذ، کاهش سرعت نفوذ با زمان در تیمار A<sub>1</sub> (47/0-) بیشتر از بقیهی تیمارها بوده است. مقایسهی سرعت نفوذ اولیه نشان داد که تیمار A<sub>3</sub> با 8/482 میلیمتر بر ساعت، بیشترین سرعت نفوذ اولیه را داشت ولی اختلاف دیگر تیمارها از این نظر معنیدار نبود.سرعت نفوذ در تیمار A<sub>3</sub> در تمامی مقاطع زمانی بیشتر از بقیهی تیمارها بود، ولی بعد از 60 دقیقه نسبت به قبل از خاکورزی برتری معنیداری نداشت. این مطلب نشان میدهد که بعد از حدود 5/1 ساعت لایه پائین عمق شخم، کنترل کننده نفوذ است. در هر چهار عمق مورد اندازهگیری (10-0، 20-10، 30-20 و 40-30 سانتیمتر) تیمارهای A<sub>3</sub> و A<sub>4</sub>بهترتیب کمترین و بیشترین مقاومت فروروی را داشتند. اثر تیمارهای خاکورزی بر آب قابل استفاده گیاه و عملکرد محصول از نظر آماری معنیدار نبود.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Evaluating Evapotranspiration by Some Mathematical Models and the National Document of Irrigation Compared to Lysimeter Data in the High Plain of Shahrekordارزیابی تبخیر و تعرق با چند مدل ریاضی و سند ملی آب نسبت به دادههای لایسیمتردر دشت مرتفع شهرکرد20922010167410.22092/jwra.2015.101674FAعلی مرشدیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.Journal Article20150808Reference crop evapotranspiration (ETref) is measured directly (lysimeter<br />method) or estimated indirectly (mathematical models). In this study, daily<br />evapotranspiration (ET) was calculated by some mathematical models for<br />alfalfa and was compared with ET data gathered daily from a drainage<br />lysimeter during six months. To evaluate and select the best model, ET<br />data values were compared using statistical criteria including R2, NRMSE,<br />MAE, MBE, and d. Results showed that the best models in the daily timeframe<br />were: Hargreaves-Samani (HS), Jensen-Haise (JH) and Turc. For<br />the HS model, values of NRMSE and d were 0.126 and 0.930, and MAE<br />was 0.477 (mm.d-1), respectively. The best models for monthly time-frame<br />were HS, American Society of Civil Engineering-Penman-Monteith<br />(ASCE-PM), and Turc. Generally, HS model had the highest R2 values of<br />0.985, 0.998 and 0.998 for daily and monthly periods, respectively, and<br />ASCE-PM had the lowest MBE compared to lysimeter data. To estimate<br />total ET during the alfalfa growth period in the Shahrekord plain, results<br />showed that, models have over-estimated, except Turc and Priestley –<br />Taylor models. ASCE-PM had the nearest ET (1161.7 mm) to lysimeter<br />data (1157.6 mm). In the national document of irrigation, the alfalfa<br />irrigation water requirement was reported at 649 mm (in the corresponding<br />period), which is much less than the value measured.تبخیروتعرقگیاهمرجع (ET<sub>ref</sub>) بهروشمستقیم(لایسیمتری)ویابه طورغیرمستقیم (مدلهایریاضی) تعیین میشود. در اینتحقیق تبخیر و تعرق محاسبه شدهاز با چند مدل ریاضی و سند ملی آب بانتایجیک لایسیمترزهکشدارکشت شدهبایونجهدر دشت شهرکرد ارزیابی شده است. دادههای تبخیر و تعرق برای یکدورهزمانیششماهه به صورت روزانه تهیه شدهاند.به منظورارزیابیو انتخاب مناسبترین مدلبرآوردتبخیروتعرقاز شاخصهای آماری R<sup>2</sup>،NRMSE، MAE، MBEو d استفادهشد.نتایجنشاندادکهبهترینمدلهادربازهزمانی روزانهبه ترتیب هارگریوز-سامانی (HS)، جنسن-هیز (JH)و تورک (Turc) بودند. برای مدل HS مقادیر NRMSEو d به ترتیب 126/0 و 930/0 و MAE برابر با 477/0 میلیمتر بر روز محاسبه شد. برایبازه زمانیماهانه مناسبترینمدلها HS،ASCE-PM وTurc معرفی شدند. بطورکلیمدلHSاز بیشترین ضریب تبیین به میزان 985/0 و 998/0 در بازههای زمانی روزانه و ماهانه و مدل ASCE-PMاز کمترین مقدارMBE نسبتبهدادههایلایسیمتریبرخورداربود. برای برآورد تبخیر و تعرق کل در طول دوره رشد گیاه یونجه به جز مدلهای تورک و پریستلی-تیلور بقیه مدلها ET<sub>0</sub>را بیشتر برآورد نمودند و نزدیکترین مقدار، مربوط به مدلASCE-PM برابر با 7/1161 میلیمتر و مقدار اندازهگیریشده از لایسیمتر 6/1157 میلیمتر بود. در گزارش بهینهسازی سند ملی الگوی مصرف آب کشاورزی ایران، نیاز آبی یونجه در دشت شهرکرد به میزان 649 میلیمتر (در دوره زمانی مشابه) برآورد شده که بسیار کمتر از مقدار اندازهگیری شده است.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Investigation of Temporal and Spatial Variation of Evapotranspiration by Remote Sensing in Semi-Arid Regionsبررسی روند تغییرات مکانی و زمانی تبخیر و تعرق به کمک سنجش از دور در مناطق نیمه خشک22123410167510.22092/jwra.2015.101675FAمصطفی یعقوب زادهدانشجوی دکتری دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز.سعید برومندنسباستاد دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز.زهرا ایزدپناهاستادیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز.حسام سید کابلیاستادیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول.Journal Article20150808Accurate estimation of evapotranspiration plays an important role in<br />quantification of the water balance at regional scale for better planning<br />and managing water resources. Evapotranspiration can be obtained from<br />either estimation of potential ET using data of meteorological stations or,<br />directly, from field measurements. ET is subject to rapid changes in time<br />and space, attributable to the wide spatial variability of precipitation,<br />hydraulic characteristics of soils, and vegetation types and densities.<br />Therefore, it is nearly impossible to determine its spatial and temporal<br />distributions over large areas only from lysimeter and precise measuring<br />instruments. Thus, researchers have used remote sensing data to estimate<br />areal actual ET. In this study, actual evapotranspiration variations of<br />Neyshabour plain was investigated by algorithm of energy balance of the<br />earth since 2000 to 2013 by using MODIS images and meteorological<br />data. Also, the determined evapotranspiration was compared and evaluated<br />with Penman-Monteith and Hargreaves-Samani models. Low amount of<br />coefficients of the error between Penman-Monteith model and SEBAL<br />algorithm showed the accuracy of SEBAL model in the estimation of<br />evapotranspiration and its parameters. The results derived from<br />comparison of evapotranspiration and NDVI vegetation index indicated a<br />good correlation between vegetation and evapotranspiration (R2=0.908).<br />Also, the variations of NDVI index, land surface temperature, and<br />evapotranspiration in the studied fields showed that evapotranspiration<br />increased by lower land surface temperature and higher densities of<br />vegetation.تخمین دقیق تبخیر و تعرق نقش مهمی در بیلان آب در مقیاس منطقه ای برای برنامه ریزی و مدیریت بهتر<br />منابع آب ایفا می کند. تبخیر وتعرق از طریق برآورد تبخیروتعرق پتانسیل در ایستگاههای هواشناسی و یا<br />مستقیماً از اندازه گیری های مزرعه ای بدست می آید ولی تبخیر و تعرق معمولاًبه تغییرات در زمان و مکان<br />بارش، خصوصیات هیدرولیکی خاک و نوع و تراکم پوشش گیاهی واکنش سریع نشان می دهد. بنابراین تقریباً<br />تعیین و توزیع زمانی ومکانی تبخیر و تعرق در مناطق وسیع تنها با لایسیمتر و وسایل اندازه گیری دقیق ممکن<br />نیست. به همین دلیل محققان از دادهها و الگوریتمهای مبتنی بر سنجش از دور برای تعیین تبخیر و تعرق واقعی<br />استفاده می کنند. در این تحقیق روند تغییرات تبخیر و تعرق واقعی دشت نیشابور با الگوریتم بیلان انرژی برای<br />زمین در طی دوره 1379 تا 1392 به کمک تصاویر سنجنده مودیس و داده های هواشناسی مورد بررسی قرار<br />گرفت. همچنین تبخیر و تعرق تعیین شده با مدل های پنمن مانتیث و هارگریوز سامانی مقایسه و ارزیابی<br />شد.وجود ضرایب خطا پایین بین مدل پنمن مانتیث و سبال، دقت زیاد الگوریتم سبال را در تخمین تبخیر و تعرق<br />نیز مشخص NDVI و پارامترهای آن نشان داد. نتایج حاصل از مقایسه تبخیر وتعرق و شاخص پوشش گیاهی<br />همبستگی خوبی با هم دارند. همچنین (R2= 0/ کرد پوشش گیاهی و تبخیر و تعرق با داشتن ضریب تببین( 908 <br />دمای سطحی زمین و تبخیر و تعرق در مزارع مورد تحقیق نشان داد که تبخیر و ،NDVI فرآیند تغییرات شاخص <br />تعرق با پایین رفتن دمای سطحی زمین و افزایش تراکم پوشش گیاهی، زیاد می شود. <br /> موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Application of ANFIS and GP Models to Estimate Monthly Reference Crop Evapotranspiration in Northwest of Iranکاربرد سیستمهای استنتاج عصبی - فازی تطبیقی و برنامهریزی ژنتیک برای برآورد تبخیر تعرق ماهانه در شمالغرب ایران23524710167710.22092/jwra.2015.101677FAفرشاد احمدیدانشجوی دکتری مهندسی منابع آب دانشگاه شهید چمران اهواز .سجاد آیشمدانشجوی کارشناسی ارشد منابع آب دانشگاه ارومیه.کیوان خلیلیاستادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه.جواد بهمنشدانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه ارومیه.Journal Article20150808Evapotranspiration is one of the important components of hydrological<br />cycle whose accurate estimate is needed for design and management of<br />irrigation systems, simulation of crops products, and programming water<br />resources management. In this research, to predict monthly reference<br />evapotranspiration, ANFIS and GP models were employed and 38 years<br />(1973-2010) of data were collected from six synoptic weather stations<br />located in the northwest of Iran. At first, monthly reference<br />evapotranspiration was estimated by FAO-Penman-Montieth method for<br />the selected stations and was considered as the output of GP and ANFIS<br />models. Then, a regression equation between effective meteorological<br />parameters and evapotranspiration was fitted and different input patterns<br />for the models were determined. Relative humidity as the less effective<br />parameter was deleted from input of the models. Also, in this study, to<br />investigate effect of “memory” on prediction of evapotranspiration, one,<br />two, three and four months lags were used as the input of the models.<br />Results showed that both models estimated monthly evapotranspiration<br />with high accuracy, but ANFIS model was better than GP model.تبخیر و تعرق یکی از اجزای اصلی چرخه هیدرولوژی است که تخمین دقیق آن در طراحی و مدیریت سیستمهای آبیاری، شبیهسازی تولیدات گیاهی و مدیریت منابع آب ضروری است. در این مطالعه به منظور برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع با استفاده از دو مدل برنامهریزی ژنتیک (GP) و سیستم استنتاج عصبی - فازی تطبیقی (ANFIS) در مقیاس زمانی ماهانه، 6 ایستگاه سینوپتیک در منطقه شمالغرب کشور در دوره آماری 38 ساله (2010-1973) انتخاب شد. در ابتدا مقادیر تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع برای ایستگاههای منتخب توسط روش فائو- پنمن- مونتیث محاسبه و به عنوان خروجی مدلها در نظر گرفته شد. سپس یک رابطه رگرسیونی بین متغیرهای اقلیمی مختلف موثر در پدیده تبخیر و تعرق به دست آمد و الگوهای مختلف ورودی برای مدلهای مورد استفاده مشخص گردید که بر این اساس رطوبت نسبی با داشتن کمترین تاثیر از ورودیها حذف شد. همچنین در مطالعه حاضر سعی گردید تا نقش حافظه در پیشبینی تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع بررسی و از تاخیرهای یک، دو، سه و چهار ماهه نیز به عنوان ورودی برای مدلها استفاده شد. به طور کلی برای هر مدل 9 الگوی ورودی ایجاد شد که نتایج حاصله نشان دهنده دقت بالا و خطای کم هر دو مدل در پیشبینی تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع بوده و کارآیی مدلANFISبهتر از روش GP بود. موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Evaluation of Three Geocomposite Envelope-Drains in an Experimental Modelارزیابی سه نوع پوشش-زهکش ژئوکمپوزیت در یک مدل آزمایشگاهی24926110167810.22092/jwra.2015.101678FAمیترا زهتابیاندانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه شهرکرد.مهدی قبادی نیااستادیار گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهرکرد.علیرضا حسناقلیعضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی.Journal Article20150808Recently, use of synthetic materials has increased in irrigation and drainage projects due to their environmental advantages. Also, use of geotextile and PLM has been considered in drainage projects instead of granular envelopes. This study was conducted to evaluate the efficiency of geocomposite envelope-drain to reduce water-table levels. To simulate natural conditions of a drained land in the laboratory, a soil and sand tank was used that simulated part of a drainage trench in addition to adjusting the height of water table. Three envelope-drains with different geotextile envelope and drainage pipes with granular and PLM (PP450 type) envelopes were tested. In this study, the perimeter of drainage pipe and envelope-drains was equal. The results of this study showed that the performance of envelope-drain in draining excess soil water and lowering water table was similar to the drainage pipe with granular envelope. Under hydraulic head of 110 cm, in the center of the drain, drop in the water surface profile of geocomposite envelope-drain was 14.3% lower than the drainage pipe with granular envelope. By increasing the horizontal distance to the drains, drop in the water table profile of geocomposite envelope-drain was 9.8% lower than the drainage pipe with granular envelope.در دهه اخیر استفاده از انواع مواد ژئوسنتتیک با اهداف گوناگون در پروژههای آبیاری و زهکشی، به دلیل مزایای نسبی آنها گسترش یافته است. در پروژههای زهکشی نیز استفاده از ژئوتکستایل و PLM به جای پوشش دانهای مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش به منظور بررسی کارایی پوشش-زهکشهای ژئوکمپوزیت به عنوان زهکشی جدید در کاهش سطح آب زیرزمینی انجام شد. به منظور شبیهسازی شرایط حدی در آزمایشگاه، از یک مخزن آب و خاک (حاوی ماسه)، استفاده گردید. سه پوشش-زهکش با پوششهای ژئوتکستایل متفاوت، زهکش لولهای با پوشش دانهای، زهکش لولهای با پوشش ژئوتکستایل و PLM از نوع PP450 در این شرایط مورد آزمایش قرار گرفتند. سطح تماس با خاک در پوشش-زهکشها و زهکش لولهای باهم برابر بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عملکرد پوشش-زهکشها در تخلیه آب مازاد خاک و کاهش سطح ایستابی، در اکثر بارهای آبی تقریباً نزدیک به زهکش دانهای بود، به گونهای که در بار آبی 110 سانتیمتر و در مرکز زهکش، افت پروفیل سطح آب در پوشش-زهکشهای ژئوکمپوزیت 3/14 درصد کمتر از زهکش با پوشش دانهای بود. با افزایش فاصله افقی نسبت به زهکش، افت در پوشش-زهکشها 9/8 درصد کمتر از زهکش با پوشش دانهای شد.موسسه تحقیقات خاک و آبپژوهش آب در کشاورزی2228-714029220150622Investigation of Subsurface Drainage Water Quality and Quantity of Drains With out Envelopein Comparison with Mineral Envelope in Shadegan Plainبررسی کمیت و کیفیت زهاب زهکشهای زیرزمینی بدون پوشش در مقایسه با پوشش معدنی در دشت شادگان26427510167910.22092/jwra.2015.101679FAعلیرضا حسناقلیدانشیار، مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی.عادل اسمعیلی امینلوییدانش آموخته کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه فردوسی مشهد.حسین سخایی رادکارشناس ارشد مهندسین مشاور سامان آبراه.Journal Article20150808In on-farm development projects, implementation of subsurface drainage<br />system is one of the most important issues. Considering the high costs of<br />preparing mineral envelope for subsurface drain pipes, continued execution<br />of such projects, especially in Khuzestan province, has faced some<br />difficulties. To overcome such a problem, use of synthetic envelopes or,<br />where soil characteristics allow, subsurface drainage without using envelope<br />may also be an option. Thus, in this research, in an experimental field of 20<br />ha under wheat in Shadegan region (Khuzestan province), the performance of<br />subsurface drainage without using envelope was compared with the<br />conventional drainage by mineral envelope. Each experimental unit had five<br />subsurface drain pipes (laterals) spaced at 50 m and installed at depth of<br />1.7m, with a length of 220 m. To study water table condition, some<br />piezometers were installed perpendicular to the middle laterals of each unit.<br />Also, the rates of drains discharge and drainage water quality of the middle<br />laterals in each unit were measured in manholes constructed on them. The<br />maximum salinity of drainage water from drains with mineral envelope<br />(replicates 1 and 2) and drains without envelope were 36.9, 52.1, and 47<br />dS/m, respectively, and the minimum salinities were 25.7, 23.6 and 12.6<br />dS/m. The maximum drain discharge in the first replication of mineral<br />envelope was 0.59 lit/sec, and for the second one was 0.28 lit/sec and in the<br />drains with no envelope was 0.23 lit/sec. Investigation of Salt Exit Index<br />(SEI) of soil showed that salt leaching continued during the wheat growing<br />season. Results of drains discharge showed the acceptable operation of drains<br />without envelope and proper performance of drains with mineral envelope<br />during the growing season. No sediment discharge was observed in any<br />treatment. <br />اجرای سامانه زهکشی زیرزمینی از اولویتهای مهم یک طرح تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی بهشمار میآید.<br />در این سامانهها، هزینه بالای تهیه پوشش شن و ماسهای اطراف لوله زهکش، تداوم فعالیتهای اجرایی در این<br />بخش و بهویژه در استان خوزستان را با مشکلاتی مواجه کرده است. از گزینههای موجود برای رفع این معضل،<br />استفاده از پوششهای مصنوعی و یا، در مواردی که خصوصیات خاک منطقه بر اساس توصیههای فنی اجازه دهد،<br />زهکشی زیرزمینی بدون کاربرد پوشش است. لذا در این تحقیق در مزرعهای آزمایشی به مساحت تقریبی 20<br />هکتار و با کشت گندم، عملکرد زهکشی بدون استفاده از مواد پوششی در مقایسه با زهکشی رایج، در اراضی<br />تجهیز و نوسازی شده دشت شادگان (استان خوزستان) مورد ارزیابی قرار گرفت. هر واحد آزمون دارای پنج<br />1 متر و طول تقریبی 220 متر بود. برای / خط زهکش (لترال) با فواصل 50 متر، عمق کارگذاری متوسط 7<br />بررسی نوسان سطح ایستابی، از پیزومترهایی در راستای عمود بر زهکش در وسط لترال میانی استفاده شد.<br />همچنین مقادیر دبی زهکش و کیفیت زهاب خروجی از لترال میانی و در محل چاهک بازرسی اجرا شده روی<br />این زهکش اندازهگیری شد. حداکثر شوری زهاب در زهکشهای دارای پوشش معدنی (تکرارهای اول و دوم) و<br />23 و /6 ،25/ 52 و 47 دسیزیمنس بر متر و حداقل آن برابر 7 /1 ،36/ زهکش بدون پوشش بهترتیب برابر 9<br />0 لیتر بر / 12/6 دسیزیمنس بر متر اندازهگیری شد. حداکثر دبی خروجی در تکرار اول پوشش معدنی 59<br />0 لیتر بر ثانیه بود. بررسی / 0 لیتر بر ثانیه و در لترال بدون پوشش 23 / ثانیه، در تکرار دوم همین نوع پوشش 28<br />از خاک نشان داد که عمل آبشویی در طول فصل زراعی درحال انجام بود. (SEI) مقادیر شاخص نمک خروجی<br />بررسی دبی زهکشها نشان از عملکرد قابل قبول زهکشهای بدون پوشش در تخلیه زهاب از نیمرخ خاک و<br />عملکرد مناسبتر زهکشهای دارای پوشش معدنی در طول فصل زراعی داشت و خروج رسوب از زهکش در<br />هیچیک از تیمارها مشاهده نشد. <br />