نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 محقق بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات چای کشور.
2 دانشیار گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان.
چکیده
تولید اقتصادی چای در شرایط پایدار منوط به استفاده صحیح از منابع آب و کود می‌باشد. بدین منظور نقش آبیاری تکمیلی و کود نیتروژن در تولید اقتصادی در باغ‌های چای با ارزیابی عملکرد، تابع تولید، کارآیی مصرف آب و نسبت درآمد به هزینه و بازده نهایی طی سه سال (1387 تا 1389) در ایستگاه تحقیقات چای فومن در استان گیلان بررسی شد. برای اجرای آزمایش از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه‌ای و طرح آزمایشی کرت‌های خرد‌شده نواری در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی استفاده گردید. تیمارها شامل شش سطح نیتروژن صفر، 100، 200، 300 ، 400 و 500 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌صورت مخلوط با خاک (از منبع کود اوره) به عنوان عامل اصلی و پنج سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (I4)، آبیاری ناقص (I1، I2 و I3) و سطح بدون آبیاری (I0) به‌عنوان عامل فرعی بودند که در چهار تکرار قرار داده شدند. آبیاری کامل با روش بارانی (342 میلی‌متر) و مصرف 320 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در بوته‌های بالغ چای باعث شد تا بیشترین میزان عملکرد برابر 3928 کیلوگرم چای فرآوری‌شده در هکتار و کارآیی مصرف آب تا حد 2/7 کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی‌متر آب مصرفی به‌دست آمد. در شرایط دیم با بارندگی 230 میلی‌متر، بیشترین میزان عملکرد (1403 کیلوگرم در هکتار) و کارآیی مصرف آب (1/6 کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی‌متر آب بارندگی) با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌دست آمد. میانگین نسبت درآمد به هزینه برای سطوح آبیاری کامل و بدون آبیاری به‌ترتیب برابر 75/1 و 17/1 حاصل شد. بر این اساس، اگرچه در آبیاری کامل، هزینه‌ها افزایش می‌یافت اما افزایش درآمد و سود حاصل از تولید برگ سبز بیشتر و با کیفیت مرغوب‌تر چای (برگ سبز درجه یک)، هزینه‌ها را جبران می‌کرد.
عنوان مقاله [English]
Yield Assessment and Water Use Efficiency in Economical Tea Production Affected by Nitrogen Fertilizer and Supplemental Irrigation Treatments
نویسندگان [English]
- k m 1
- e a 2
- b s 1
چکیده [English]
Sustainable economical production of tea depends on the proper use of water and fertilizer. For this purpose, the role of supplemental irrigation and nitrogen fertilizer on economical production of tea plantations was studied by assessment of yield, production function, water use efficiency, and benefit/cost ratio, and final return in a field experiment at Feshalam Tea Research Station in Fouman, Guilan, during 2008-10. The experiment was conducted by line-source technique of irrigation and the strip plot experiment with randomized complete block design with four replications. Six levels of zero, 100, 200, 300, 400, and 500 kg N ha-1 were mixed with the soil (source urea) in the main plots and five irrigation levels consisting of full irrigation (I4), deficit irrigation (I1, I2, I3) and no-irrigation (I0), were applied as sub-plots. The full irrigation (342 mm) by sprinkler method and application of 320 kg N ha-1 in mature tea bushes produced 3928 kg yield (made tea) ha-1 and water use efficiency of 7.2 kg ha-1 (made tea) for each mm of water used. The highest yield in rain-fed condition (1403 kg ha-1) and water use efficiency (6.1 kg ha-1 for each mm of rain water) were obtained with application of 200 kg N ha-1. The mean benefit/cost ratio for full irrigation and no irrigation were 1.75 and 1.17, respectively. According to this, although costs increased in full irrigation, but profit increased due to higher production and better quality of green leaf (first grade), compensating the costs.
)