نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

2 دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

3 دانشیار موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج.

چکیده

منظور از برنامه­ریزی آبیاری ارائه مقادیر مناسب آب آبیاری و تاریخ­های مناسب آبیاری در یک منطقه می­باشد. در این تحقیق میزان مطابقت وضعیت موجود برنامه­ریزی آبیاری با نیاز آبی گیاه در منطقه کشت و صنعت نیشکر میرزاکوچک خان اهواز با استفاده از مدل شبیه­سازی SWAP مورد ارزیابی قرار گرفت. به­منظور واسنجی و صحت­یابی مدل SWAP در شرایط محدودیت دسترسی به­داده­های اندازه­گیری شده مزرعه­ای از تصاویر ماهواره LANDSAT 7 ETM+ و الگوریتم SEBAL برای12 تاریخ در طی فصل رشد نیشکر استفاده شد. نتایج شبیه­سازی اجزای بیلان آب توسط مدل واسنجی شده SWAP نشان دادکه مقدار آب مصرفی در منطقه (2640 میلی­متر) بیش از نیاز آبی گیاه بوده و حجم زیادی از آن به­صورت نفوذ عمقی از منطقه توسعه ریشه گیاه خارج می­شود. کارآیی مصرف آب نیشکر در شرایط مدیریت زارع 35/0 تن نیشکر (ساقه) در هکتار در سانتی­متر به دست آمد. شش گزینه برنامه­ریزی آبیاری شامل: 1) برنامه آبیاری مطابق با مدیریت زارع، 2) تغییر تاریخ­های آبیاری بر اساس مقادیر تنش مجاز روزانه، 3) حذف تعدادی از نوبت­های آبیاری، 4) تغییر تاریخ­های آبیاری براساس حداکثر مقدار تخلیه مجاز نیشکر، 5) کاهش 10% تا 40% عمق آبیاری و 6) کاهش 20% عمق آبیاری در 4 گزینه­ی اول با استفاده از مدل SWAP مورد بررسی قرار گرفت و تقویم بهینه آبیاری (شامل تاریخ­ و عمق آبیاری که منجر به افزایش کارایی مصرف آب می­گردد) برای منطقه پیشنهاد شد. نتایج حاصل از شبیه­سازی اجزای بیلان آب در شرایط اعمال تقویم بهینه آبیاری، نشان داد که با تغییر تاریخ­های آبیاری می­توان به­طور متوسط میزان آب مصرفی در منطقه را 27% کاهش و کارآیی مصرف آب را 30% افزایش داد،کاهش 20% عمق آب آبیاری نیز باعث افزایش 26% کارایی مصرف آب می­گردد. هم­چنین در صورت ترکیب این دو گزینه میزان آب مصرفی به­طور متوسط 42% کاهش و کارآیی مصرف آب 68% افزایش می­یابد.

عنوان مقاله [English]

Sugarcane Irrigation Scheduling by Combining Remote Sensing Data and SWAP Model in Mirza-Kuchak-Khan Sugarcane Agro-Industry, Ahwaz, Iran

نویسندگان [English]

  • s m 1
  • m m 2
  • m a 3

چکیده [English]

Irrigation scheduling means applying the right amount of water at the right time. In this research, the
current irrigation scheduling implemented in the Mirza-kuchak-khan Sugarcane Agro-Industry farms
located in Ahwaz was compared with the actual sugarcane crop water requirement using SWAP
model. Due to lack of field measured data, the SWAP model was calibrated and evaluated using
LANDSAT 7 ETM+ images taken over the study area at twelve different dates during the sugarcane
growing season. According to the results simulated by the SWAP model, the seasonal irrigation depth
applied (2640 mm) was much more than that required by the crop and, as a result, a significant
amount of irrigation water was wasted in the form of deep percolation. The water productivity was
estimated to be 0.35 ton/ha.cm. In order to decrease deep percolation and improve water productivity,
six irrigation plans including the possibility to reduce irrigation depth or eliminate some irrigation
events, or change irrigation times were evaluated by the SWAP model. For every plan studied, an
improved irrigation scheduling was suggested. According to the SWAP simulations, implementations
of the suggested irrigation scheduling by eliminating some irrigation events or changing irrigation
times can reduce seasonal irrigation depth by 27% and improve the water productivity by 30%.
Reducing irrigation depth by 20% can also increase the water productivity by 26%. In case both
scenarios mentioned can be applied together, the irrigation depth would decrease 42% and water
productivity would increase 68%.