نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد زراعت، دانشگاه پیام نور.
2 استادیار گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
چکیده
به منظور ارزیابی تحمل به خشکی ژنوتیپهای رشد نامحدود سویا در منطقه ارومیه، آزمایشی به صورت کرتهای یکبار خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی در سال زراعی 1391 اجرا شد. تیمار اصلی در این بررسی شامل سه سطح تنش آبی(بدون تنش، تنش متوسط و شدید که در آنها به ترتیب آبیاری در زمان وقوع 60، 110 و 160 میلی مترتبخیر از سطح تشتک کلاس A، انجام شد) و تیمارفرعی شامل سه رقم سویا (کلارک، ویلیامز و آنیون) بود. پنج شاخص تحمل به خشکی شامل: شاخص حساسیت به تنش(SSI)، شاخص تحمل به خشکی(STI)، شاخص تحمل(TOL)، میانگین بهره وری یا تولید(MP) و شاخص میانگین بهره وری(GMP) بر اساس عملکرد دانه در دو محیط تنش و بدون تنش محاسبه شد. شدت تنش(SI)برای تنش ملایم 44/0 بوددر حالیکه برای تنش شدید 62/0 بود.کمترین میزان شاخص SSI وTOL درهر دو شرایط تنش در این آزمایش مربوط به رقم ویلیامز بود. در شرایط آبیاری بعد از 160میلیمتر رقم ویلیامز در سه شاخص MP، GMP، STI پایینترین رتبه را دارا بود و حساسیت زیادی به تنش خشکی داشت. در این آزمایش رقم آنیون با دارا بودن بیشترین میزان شاخصهای MP، GMP،STI در شرایط تنش ملایم و تنش شدید نسبت به دیگر ژنوتیپها متحمل به تنش بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of Drought Tolerance of Some Soybean Cultivars
نویسندگان [English]
- N V 1
- E GH 2
چکیده [English]
In order to evaluate drought tolerance of some genotypes of indeterminite soybean in Uromia, a field experiment using randomized complete block design with split plots was conducted in three replications at Research Farm of Uromia Agricultural High School during 2012. The main plots were allocated to three levels of drought stress including: no tension i.e. irigation after every 60 mm evaporation from Class A pan; moderate drought stress with irrigation after 110 mm evaporation and severe drought stress, irrigation after 160 mm evapration). Also, three soybean genotypes (Clark, Wiliyams, and Anion) were planted in the sub-plots. Five drought tolerance indices including stress susceptibility index (SSI), stress tolerance index (STI), tolerance index (TOL), Mean Productivity (MP) and geometric mean productivity index (GMP) were calculated based on grain yield in normal and stress conditions. Stress intensity (SI) for mild and severe stress was, respectively, 0.44 and 0.62. The lowest indexes of SSI and TOL in both stress conditions was related to the genotype Williams. Under irrigation after 160 mm evaporation and based on MP, GMP, and STI indices, genotype Williams had the lowest rank and was sensitive to drought stress. In this experiment, under mild and severe drought stress conditions, genotype Anion had the highest MP, GMP, and STI indices, therefore, it was recognized as drought tolerant compared with the other genotypes.
)