نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پیمان افراسیاب ¹
• معصومه دلبری ¹
• رسول اسدی ²

¹ دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل.

² دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، بخش مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل.

چکیده

جهت بررسی اثر سطوح مختلف پتانسیل ماتریک خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف خیار گلخانه­ای در منطقه جیرفت، آزمایشی بصورت طرح بلوک­های کامل تصادفی در قالب طرح کرت‌های یکبار خرد شده با سه تکرار طی دو سال 1392 و 1393در یک خاک لوم رسیاجرا گردید. در این تحقیق سطوح آبیاری به عنوان عامل اصلی در سه سطح پتانسیلی (45=₁I، 60=₂I و 75=₃I سانتی­بار در شروع آبیاری) و سه رقم بذر خیار گلخانه­ای به عنوان عامل فرعی(نگین=₁V، هیلارس=₂V و دومینوس=₃V)مورد مقایسه قرار گرفتند. میزان آب مصرفی در تیمارهای پتانسیلی 45، 60 و 75 سانتی­بار به‌ترتیب 6300، 5100 و 3900 مترمکعب در هکتار بدست آمد که میزان آب مصرفی نقطه پتانسیلی 45 سانتی‌بار با شرایط استفاده از تشت تبخیر، 18 درصد کمتر بود. نتایج نشان داد که شاخص‌های عملکرد، سطح برگ، ارتفاع بوته، طول و قطر میوه در سطح پتانسیلی 60 سانتی­بار، به‌ترتیب به‌میزان 7/2 درصد، 2 درصد، 2 درصد، 73/0 درصد و 3/2 درصد نسبت به سطح پتانسیلی 45 سانتی­بار کاهش یافت، با این وجود صرفه‌جویی 1200 مترمکعب آب و افزایش 22 درصدی کارآیی مصرف را در پی داشت. از طرف دیگر عملکرد و کارآیی مصرف آب در رقم دومینوس به‌ترتیب 2/6 درصد و 2/13 درصدنسبت به رقم نگین و 4/6 درصد و 7/13 درصد  نسبت به رقم هیلارس بیشتر بود. بر اساس نتایج، سطح پتانسیلی 60 سانتی­بار اعمال شده در رقم دومینوس در سیستم آبیاری قطره­ای می­تواند در افزایش عملکرد، کارآیی مصرف آب و سطح زیرکشت خیار گلخانه­ای نقش مؤثری داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• آبیاری قطره‌ای
• جیرفت
• نقاط پتانسیلی
• شاخص‌های رشد
• کارآیی مصرف آب

عنوان مقاله [English]

Irrigation Scheduling for Greenhouse Cucumber Based on Soil Water Potential

نویسندگان [English]

• p a ¹
• m d ¹
• r a ²

چکیده [English]

The effect of soil matric potential on yield and growth parameters of three varieties of cucumber in greenhouse was carried out during 2012 and 2013 growing seasons in Jiroft area. The treatments were laid out in randomized complete block design with three replications. The treatments were comprised of three soil matric potentials of 45, 60, and 75 centi-bar for initiation of irrigation in the main plot and sub plot consisted of three cucumber varieties (Negin, Hilarious and Dominos). The results showed that water use in treatments 45, 60, and 75 centi-bar tensions was, respectively, 6300, 5100, and 3900 m³ ha^-1, which was 18% less than irrigation based on Class A pan evaporation.. Fruit yield, LAI, plant height, and fruit diameter decreased 2.7%, 2%, 2%, 0.73% and 2.3 percent, respectively, but water use efficiency increased 22 percent. On the other hand, yield in Dominos variety compared to Negin and Hilarious increased 6.2% and 6.4 percent, respectively, and water use efficiency increased 13.2% and 13.7 percent, respectively. According to the results, planting Dominos variety and 60 centi-bar soil matric potential for irrigation initiation is recommended to achieve the highest water use efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

• Drip irrigation
• Jiroft
• Soil matric potential
• Water use efficiency
• Yield components