نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا غفاری مقدم ¹
• حمیدرضا فنایی ²

¹ مربی و عضو هیأت علمی پژوهشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، ایران.

² استادیار و عضو هیأت علمی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، زابل، ایران.

چکیده

به منظور تخمین توابع تولید کلزا و خردل هندی تحت شرایط کم آبیاری، آزمایشی به‌ صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دو سال زراعی 1392 و 1393 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک واقع در استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. رژیم آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از50%، 70% و 90 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده گیاه در خاک)، میزان پتاسیم در سه سطح کاربرد (صفر، 150 و 250 کیلوگرم سولفات پتاسیم در هکتار) بر دو گونه از جنس براسیکا شامل کلزا (هیبرید هایولا 401) و خردل (رقم بومی از هند)، فاکتورهای آزمایش بودند. در این پژوهش  اثرات کم آبیاری بر توابع تولید، هزینه، سود و درآمد دو گیاه کلزا و خردل هندی مورد بررسی قرار گرفت. چهار نوع تابع تولید شامل درجه دوم، ترانسلوگ، لئونتیف و کاب داگلاس مورد بررسی قرار گرفتند و با استفاده از آزمون ها و معیارهای اقتصاد سنجی بهترین فرم تابع مشخص شد. بهترین شکل تابع از نظر مناسبی برازش در محصول کلزا و خردل تابع درجه دوم تشخیص داده شد. نتایج تحلیل اقتصادی مطالعه نشان داد که تیمار های 70 درصد تخلیه رطوبتی خاک و 90 درصد تخلیه رطوبت خاک به همراه کاربرد 250 کیلوگرم کود سولفات پتاسیم  به ترتیب دارای بالاترین سود به ازای آب مصرفی و نسبت منفعت به هزینه می باشند. لذاّ مصرفی و نسبت منفعمن به عنوان تیمارهای برتر در محصول کلزا و خردل معرفی شدند.

کلیدواژه‌ها

• رژیم آبیاری
• تابع درجه دوم
• نسبت منفعت به هزینه
• سود به ازای آب مصرفی
• کودسولفات پتاسیم

عنوان مقاله [English]

Economic Analysis of Production Functions for Canola and Mustard under Deficit Irrigation Conditions in Sistan

نویسندگان [English]

• Z GH ¹
• H F ²

چکیده [English]

In order to estimate the production function of canola and Indian mustard under low irrigation, a factorial experiment was conducted based on completely random blocks in three replications during two growing seasons, 2013 and 2014, in the Agriculture and Natural Resources Research Station of  Zahak, Sistan  and Baluchistan province , Iran.  The tested factors were the irrigation regime at three levels (irrigation after 50%, 70%, and 90% of soil moisture depletion by the plant, SWD); potassium rate at three levels of application (0, 150, and 250 kg potassium sulfate/ha), and their interaction effect on two species of the Brassica genus including oilseed rape (Hyola hybrid 401) and mustard (the native cultivar of India). In this paper, the effects of low irrigation on production functions, costs, profits, and revenue of both Hindi Rape and mustard were investigated. Four tyip types of production function were considered including Quadratic, Traonlog, Cobb-Douglas and Leontieof. And by using econometric tests, the best form of function in terms of its processing fitness in rape and mustard was identified as the quadratic function. The economic analysis results showed that 70% SWD treatment and 90% SWD with application of 250 kg potassium sulfate fertilizer, respectively, had the highest profit in terms of the consumed water and the benefit to cost ratio, so, they were introduced as the superior treatments in production of canola and mustard.

کلیدواژه‌ها [English]

• Irrigation regime
• Quadratic function
• Benefit to cost ratio
• Benefit per unit of consumed water
• Potassium fertilizer