نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرشته معینی فر ¹
• فیاض آقایاری ²
• حسین بابازاده ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته آبیاری، گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، ایران

² استادیار؛ گروه زراعت؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد کرج؛ کرج؛ ایران

³ دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه مهندسی آب

چکیده

به منظور بررسی اثر رژیم­های مختلف آبیاری و مواد سوپرجاذب بر خصوصیات کمی و کیفی میوه در نخل خرمای رقم زاهدی، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار از طریق سیستم آبیاری قطره­ای اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل آبیاری با 100%، 75% و 50 درصد نیاز آبی بر اساس سند ملی آب در کرت­های اصلی و مواد سوپرجاذب درسه سطح شامل عدم مصرف مواد سوپرجاذب، مصرف سوپر جاذب آکوازورب به مقدار 300 گرم برای هردرخت و مصرف سوپرجاذب زئولیت به مقدار چهار کیلوگرم برای هر درخت در کرت­های فرعی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کم آبیاری بر وزن حبه، طول میوه، بهره­وری آب و پتاسیم میوه و اثر مواد سوپرجاذب بر طول میوه، پتاسیم و قند کل میوه در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. همچنین اثر متقابل کم آبیاری و مواد سوپرجاذب بر وزن حبه و پتاسیم میوه در سطح احتمال یک درصد و بر طول میوه در سطح احتمال پنج درصد معنی­دار بود. استفاده از مواد سوپرجاذب در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی تأثیر مثبتی بر خصوصیات کمی و کیفی میوه خرما نداشت اما در شرایط آبیاری 75% و 50 درصد نیاز آبی موجب بهبود معنی­دار بعضی از خصوصیات کیفی میوه گردید. بهره­وری آب در سطح آبیاری 75 درصد نیاز آبی، در حد 4/29 درصد نسبت به سطح آبیاری کامل و در شرایط استفاده از سوپرجاذب آکوازورب و زئولیت به ترتیب 5/14 و 7/17 درصد نسبت به حالت عدم مصرف سوپرجاذب افزایش یافت. به طور کلی تیمار آبیاری بر اساس 75 درصد نیاز آبی (با مصرف 8052 مترمکعب آب بر هکتار) و استفاده از سوپرجاذب زئولیت برای آبیاری نخل خرمای رقم زاهدی در منطقه قصر شیرین پیشنهاد می­گردد.

کلیدواژه‌ها

• بهره‌وری آب
• پلیمر آکوازورب
• زئولیت

عنوان مقاله [English]

Impact of Superabsorbent Materials on Fruit Quantity and Quality Characteristics of Zahedi Date Palms under Deficit Irrigation Condition

نویسندگان [English]

• Fereshteh Moeinifar ¹
• Fayaz Aghayari ²
• Hossein Babazadeh ³

¹ M. Sc. Student, Department of Agronomy, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran

² Assistant Professor, Department of Agronomy, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran

³ Department of Water Science and Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

To study the effect of different drip irrigation regimes and superabsorbent materials on the fruit quantity and quality characteristics of Zahedi date palms, a field experiment was carried out in split plot arrangement using randomized complete block design with three replications. Deficit irrigation  treatments with three levels including 100%, 75%, and 50 percent crop water requirement based on the Ntional Water Document were in the main plots and superabsorbent treatments with three levels including without superabsorbent (control), use of  Aquazorb superabsorbent (300 g per date palm), and use of  Zeolit superabsorbent (4 kg per date palm) were in the sub plots. The results of analysis of variance showed that the effect of deficit irrigation on fruit weight, fruit length, water productivity, and potassium, and the effect of superabsorbent materials on fruit length, potassiom and total sugar was significant at 1% level. Also, intraction effects of deficit irrigation and superabsorbent materials on fruit weight and potassium content (at p<1%) and on the fruit length (at p< 5%) was significant. Use of superabsorbent materials in condition of irrigation with 100% crop water requirement did not have a positive effect on the quantity and quality characteristics of date fruit. But, under irrigation with 75% and 50% crop water requirement, superabsorbents significantly improved some quality characteristics of the fruit. Water productivity with 75% crop water requirement increased by 29.4% as compared with the 100% treatment, and use of Aquazorb and Zeolit superabsorbents increased  water productivity (14.5% and 17.7 percent, respectively) as compared with the control. In general, irrigation with 75% crop water requirement (with consumption of 8052 m³ ha^-1) and use of Zeolit superabsorbent for date palms (Zahedi cultivar) is suggested for Ghasreshirin area.

کلیدواژه‌ها [English]

• Water Productivity
• Aquazorb polymer
• Zeolite