نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شیما زنگویی نسب ¹
• حجت امامی ²
• علیرضا آستارایی ³
• علیرضا یاری ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد؛

² استادیار گروه علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد؛

³ دانشیار گروه گروه علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد؛

⁴ کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابانی، اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی؛

چکیده

تنش خشکی یکی از مهم­ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، مانند ایران است. با کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب، می­توان آب حاصل از بارندگی­های پراکنده این مناطق را حفظ کرد و با بهبود شرایط فیزیکی خاک، تنش­های رطوبتی را کاهش داد. به منظور ارزیابی تأثیر پلیمر سوپرجاذب استاکوزورب[1] بر دور آبیاری، رشد و نمو گیاه آتریپلکس (Atriplex) و برخی خصوصیات فیزیکی خاک، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد و اثر دو فاکتور سوپرجاذب  با مقادیر 0، 1/0، 2/0، 3/0 و 4/0 درصد و دور آبیاری (روزانه، هر سه روز یک­بار و هر پنج روز یک­بار) بررسی شد. نتایج نشان داد که استفاده از پلیمر تأثیر مثبت و معنی­داری در سطح پنج درصد بر شاخص­های ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه و طول ریشه داشت. در تمام شاخص­های رشدی گیاه، بیشترین مقدار مربوط به تیمار 4/0 درصد پلیمر در دور آبیاری سه روز بود. علاوه بر این، کاربرد پلیمر استاکوزورب باعث بهبود برخی از خصوصیات فیزیکی خاک شد، به طوری­که در نتیجه­ استفاده از آن در سطح پنج درصد رطوبت اشباع خاک و رطوبت قابل استفاده گیاه به طور معنی­داری افزایش، ولی جرم مخصوص ظاهری و هدایت الکتریکی کاهش یافت (p < 0.05). با توجه به مشکل تأمین آب برای گیاهان مناطق خشک و نیمه خشک، استفاده از 3/0 درصد وزنی سوپرجاذب همراه با دور آبیاری سه روز یک­بار می­تواند به عنوان یک روش موفقیت آمیز برای حفظ رطوبت و افزایش رشد و نمو گیاه آتریپلکس توصیه شود.



[1]. Stockosorb

کلیدواژه‌ها

• رطوبت قابل استفاده گیاه
• شوری
• عملکرد
• هیدروژل

عنوان مقاله [English]

Effects of Different Amounts of Super Absorbent and Irrigation Interval on Some Soil Physical Properties and Atriplex Growth Indices

نویسندگان [English]

• sh zangoui ¹
• h emami ²
• a astaraei ³
• a y ⁴

چکیده [English]

Drought stress is one of the most important factors that limit plant growth in arid and semi-arid region such as Iran. By application of super absorbent, rain water can be saved in this region, thereby improving soil physical conditions and, consequently, reducing water stresses for plants. This research was performed as a factorial experiment with completely randomized design and 3 replications to evaluate the effects of stockosorb super absorbent and irrigation on atriplex growth and some soil physical properties. The treatments included 5 levels of super absorbent (0, 0.1, 0.2, 0.3 and 0.4 % w/w) and 3 irrigation intervals (daily, every 3 days, and every 5 days). The results showed that application of super absorbent had positive and significant effect on plant indices including height, wet and dry weight of shoots, wet and dry weight of roots, and root length (p<0.05). All indices had the highest values in the treatment consisting of 0.4% super absorbent and 3-days irrigation interval. In addition, application of super absorbent resulted in improved soil physical properties, so that due to super absorbent application, saturated and plant available water contents increased, but bulk density and electrical conductivity decreased significantly at p<0.05. Considering the results of this study and the limited water supply for plants in arid and semi-arid regions, application of 0.3% super absorbent in combination with 3-days irrigation interval can be recommended as a successful method to retain moisture and to increase atriplex growth. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Available water content
• Hydrogel
• Salinity
• yield