نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی؛

چکیده

محدودیت منابع آب، پتانسیل تبخیر بالا، کشت بسیاری از محصولات کشاورزی را که دارای دورهء رشد طولانی و نیاز آبی بالا می باشند را با محدودیت جدی مواجه ساخته است. چغندرقند از محصولات استراتژیک کشور بوده که تولید آن در بخش کشاورزی و همین­طور صنایع جانبی بسیار حائز اهمیت است و در اکثر استان­های کشور کشت می­گردد. در کشت فاریاب، اکثر اراضی تحت کشت چغندرقند با روش نشتی آبیاری می­شوند. تامین نیاز آبی چغندرقند با استفاده از سیستم آبیاری قطره­ای تیپ موضوعی است که به ­دلیل طولانی بودن دوره رشد این گیاه و نیاز آبی نسبتاً زیاد آن درخور اهمیت فراوان است. از طرفی هزینه بالای اولیه برای راه اندازی سیستم آبیاری قطره­ای از موانع مهم توسعه این روش آبیاری در مزارع چغندرقند می باشد. در سال­های اخیر تحقیقات نسبتا" زیای به منظور بررسی کارآیی سیستم آبیاری قطره­ای تیپ برعملکرد کمی و کیفی چغندقند، کارآیی مصرف آب، مدیریت برنامه­ریزی آبیاری و تعیین مناسب­ترین آرایش کاشت، به منظور کاهش هزینه مصرف نوارهای آبده تیپ، صورت گرفته است. مهمترین نتایج حاصله نشان داده که استفاده از سیستم آبیاری قطره­ای تیپ با تأمین کامل نیاز آبی گیاه، در مقایسه با آبیاری نشتی باعث کاهش 37 تا 60 درصد در مصرف آب و افزایش70 درصد کارآیی مصرف آب می­شود. سیستم آبیاری قطره­ای تیپ تاثیر معنی­داری بر افزایش عملکرد کمی و کیفی محصول چغندرقند ندارد، ولی کارآیی مصرف آب را بطور معنی­داری افزایش می دهد. صرفه جویی در مصرف آب با استفاده از سیستم آبیاری قطره­ای تیپ در کشت پائیزه حدود دو برابرکشت بهاره است. مرحله غده رفتن چغندرقند از مراحل حساس به تنش بوده و باید از اعمال تنش آبی در این مرحله جددا" خوداری شود. با آرایش کاشت50 *40 سانتی­متر و استفاده از یک نوار تیپ برای دو ردیف کاشت، علاوه بر کاهش هزینه­های مصرف نوارهای تیپ، بیشترین عملکرد ریشه حاصل شده است. استفاده از این روش کاشت و تأمین نیاز آبی کامل گیاه در طول فصل رشد قابل توصیه به کشاورزان می باشد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Drip Tape Irrigation on Quantity and Quality of Sugar Beet Yield

نویسنده [English]

  • H SADRGHEIN

چکیده [English]

In Iran, limited water resources and high potential evaporation have led to limited planting of some corps like sugar beet that have long growing season and high water requirements. Sugar beet is a strategic crop planted in most provinces of Iran and its production is very important in agricultural and industrial aspects. Most of sugar beet farms are irrigated by surface irrigation methods, but the use of drip irrigation can be proposed and developed. This study was based on several researches (specially done in recent years) on using tape drip irrigation systems in sugar beet fields. Results showed that water use efficiency in drip tape irrigation was 1.7 times greater than furrow irrigation. Drip tape irrigation decreased water consumption by 37 - 60 percent. Sowing patterns with 50 x40 cm row spacing and placing each tape for two rows recommended which results in cost reduction of tapes and increased root yields. The increase of yields using tape drip irrigation systems was not significant, but increase of water use efficiency based on root yield and sugar contents was significant (p< 0.01). Water saving with tape systems in fall planting was about two times greater than spring planting. The water stress in root swelling stage was more effective in decreasing of root yield than other growth stages, so using of water stress must not applied by farmers in growth period. Finally, the applicable approach for develop of this system in sugar beet fields is presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water use efficiency
  • Water Productivity
  • Surface irrigation
  • Water requirement
  • Water tension