نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محمد فیضی

استادیار پژوهش بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان؛

چکیده

کاهش کیفیت منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک کشور از عوامل اصلی در کاهش رشد و عملکرد محصولات کشاورزی بحساب می آید. از جمله راه های غلبه بر این چالش مدیریت صحیح کاربرد آب‌های شور در امر کشاورزی می باشد. در این مطالعه سه تیمار کیفیت آب آبیاری با شوری 1/6، 8/1 و 12/3 دسی‌زیمنس بر متر(S₁،S₂  و S₃) به عنوان کرت اصلی و دو تیمار مدیریت آبیاری با کیفیت آب های فوق الذکر در طول فصل زراعی(GQ) و آبیاری با آب غیر شور(1/6 دسی‌زیمنس بر متر) در مرحله جوانه‌زنی واستقرار گیاه و پس از آن اعمال سه تیمار شوری آب آبیاری(GU) به عنوان کرت فرعی همراه با دو تیمار بدون آبشویی(LR₀) و با آبشویی(LR₁) به عنوان کرت فرعی فرعی به ترتیب به میزان 2/6،14/0 و 19/6 درصد برای هر یک از تیمارهای کیفیت آب آبیاری، به ­صورت طرح آزمایشی بلوک­های کامل تصادفی در قالب کرت های دو بار خرد شده با چهار تکرار در جنوب شرقی اصفهان اجرا شد. نتایج نشان داد که افزایش شوری آب آبیاری بطور معنی داری سبب کاهش عملکرد شکر سفید گردید، بطوری که میزان کاهش در تیمار S₂ و S₃ نسبت به تیمار S₁ به ترتیب 6/7 و10 در صد بود. با افزایش شوری آب آبیاری میزان عملکرد ریشه کاهش نشان داد. اعمال آبشویی بطور معنی داری سبب افزایش عملکرد ریشه، شکر ناخالص و شکر سفید گردید. همچنین کیفیت آب تأثیر معنی داری بر میزان سدیم، پتاسیم و نیتروژن مضره ریشه نشان داد و با شوری آب میزان این عناصر در ریشه افزایش داشت. میزان قند ملاس نیز بر اثر شوری آب افزایش نشان داد. مدیریت کاربرد آب غیر شور در اول فصل زراعی تأثیر شوری آب آبیاری را بر اکثر صفات اندازه گیری شده تعدیل نمود در حالی که کاربرد آبشویی نسبت به مدیریت آبیاری با آب غیر شور در اول فصل زراعی، تأثیر معنی داری بر اجزای عملکرد نشان داد.

کلیدواژه‌ها

• آبشویی
• شکر سفید
• شکر ناخالص
• شوری آب آبیاری
• عملکرد ریشه

عنوان مقاله [English]

Effect of Water Quality and Irrigation Management on Sugar Beet Yield and Yield Components

نویسنده [English]

• Mohammad Feizi

Assistant Prof. of Soil and Water Division of Isfahan Agricultural and Natural Resources Research Center;

چکیده [English]

Quality degradation of some water resources in arid- and semi- arid regions of Iran is a major factor limiting plant growth and agricultural production. One imperative response to this challenge is proper use of saline water for agricultural activities. The present experiment was carried out on sugar beet in southeast of Isfahan city, Iran, and comprised a completely randomized block design, with split-split plots and four replications. In this study, three irrigation water quality treatments of 1.6, 8.1 and 12.3 dS m^-1(S₁, S₂ and S₃, respectively) were assigned to the main plots. The sub-plots contained two different water management practices:(1)irrigating with the aforementioned three water qualities during the whole irrigation period and (2)similar the first treatment but  irrigation with fresh water (1.6 dSm^-1) during germination and establishment stages. In the sub-sub-plots, two leaching treatments were applied consisting of no leaching (LR₀) and leaching amounts of 2.6%, 14.1%, and 19.6%, for S₁, S₂ and S₃, respectively (LR₁). The results showed that salinity of irrigation water significantly reduced white sugar yield (WSY) such that S₂ and S₃ treatments reduced WSY, respectively, 6.7 and 10 percent compared to S₁ treatment. Root yield (RY) also decreased with increasing irrigation water salinity. Application of leaching significantly increased RY, WSY, and sugar yield. Statistical analysis indicated that, with higher levels of water salinity, the amounts of Na⁺, K⁺, and α-amino-N were significantly increased. Also, the molasses sugar increased with increasing salinity. Application of fresh water during initial period of growing season reduced the effect of saline water slightly in most of the yield component traits, whereas the effect of leaching application was significant on sugar beet yield components. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Irrigation water salinity
• Leaching
• Root yield, Sugar yield, White sugar yield