نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حوریه بزرگان ¹
• محمد حسین محمدی ²
• افشین توکلی ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان؛

² استادیار، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان؛

³ استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان؛

چکیده

اهمیت آب در مناطق خشک و نیمه خشک منجر شده است تا در مصرف آن برای اهداف کشاورزی دقت زیادی به عمل آید. از این رو مفاهیمی در ارتباط با مدیریت آب از جمله دامنه رطوبتی بدون محدودیت،( NLWR) ، و با حداقل محدودیت (LLWR) ارائه شده است. مطالعات مختلفی برای اصلاح حدود مربوط به این مفاهیم صورت گرفته است. در مطالعه حاضر یکی از دو حد بالایی مفهوم LLWR در رابطه با تهویه در دو نوع خاک لوم شنی و لوم رسی برای گیاه ذرت با استفاده از پارامترهای تبخیر و تعرق در طول دوره رشد گیاه، عملکرد و WUE در مکشهای مختلف رطوبتی(20،40،60،80،100،120سانتی­متر) بررسی شد. مطالعه حاضر در طی دو سال کشت گلخانه ای و در 6 تیمار برای دو نوع خاک لوم شنی و لوم رسی انجام گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان تبخیر و تعرق روزانه در مکش ماتریک های بزرگتر از 60 و 80 سانتی متر به ترتیب برای خاک لوم شنی و لوم رسی به عدد ثابتی می رسد. عملکرد و WUE نیز در همین مکش ها بیشترین مقادیر را دارند. میزان رطوبت متناظر با این دو مکش (60 و 80) به ترتیب برابر0/47و 0/52 و میزان تخلخل تهویه­ای آنها 0/04 و0/06 به ترتیب برای خاک لوم شنی و لوم رسی بود. که این مکش ها به عنوان بالاترین حد LLWR و بالاترین WUE در گیاه ذرت پیشنهاد گردید. مطالعه حاضر نشان داد که تخلخل تهویه 10 درصد نمی تواند به عنوان آستانه محدودیت تهویه برای ذرت کاملا صحیح باشد.

کلیدواژه‌ها

• دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت
• کارایی مصرف آب
• تهویه
• دور آبیاری

عنوان مقاله [English]

Water Uptake Pattern by Potted Corn (Zea Maize) from Saturated Condition to Field Capacity

نویسندگان [English]

• Horieh Bozorgan ¹
• Mohmmadhossin Mohammadi ²
• Afshin Tavakoli ³

¹ MSc student .Dept of soil science. Faculty of agriculture. University of zanjan;

² Assistant professor .Dept of soil science. Faculty of agriculture University of zanjan;

³ Assistant professor .Dept of agronomy .Faculty of agriculture. University of zanjan;

چکیده [English]

Water uptake by plants in arid and semi-arid regions has been the subject of many investigations. Some concepts such as;" Water Use Efficiency, WUE,",  "Available Water ,AW," and "Least Limiting Water Range, LLWR," have been developed  to quantify knowledge of water use at field scales. Many studies have been conducted to properly delineate these concepts. In this study, we refine one of the upper limits of LLWR through studying the water uptake pattern by corn (Zea Maize) in nearly saturated soil condition. We used two soils with different textures, namely, sandy loam and clay loam, for growing corn in a greenhouse experiment. Six different matric suctions including -20, -40,-60, -80, -100, and -120 cm, were continually imposed on corn using handmade tensiometers. Daily evapotranspiration,  total water consumption, dry matter of shoot, and WUE were measured during 2009-2011. The maximum WUE was obtained at matric suction of -60 cm and -80 cm for sandy loam and clay loam soils, respectively. Further analysis showed that these suction heads corresponded to aeration porosity of 0.04 and 0.06. We suggested that the maximum soil moisture content supplying the max yield, can be considered as the critical aeration porosity. Consequently, we conclude that the suction heads of -60cm and -80 cm for sandy loam and clay loam soils are one of the upper limits of LLWR for corn. These limits may be applied for more appropriate modeling of irrigation schedules at large field scales. 

کلیدواژه‌ها [English]

• Least Limiting Water Range
• Upper limit
• Water use efficiency
• Aeration