نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد مدرس شیخ ¹
• محمدرضا رضایی ²
• محمدعلی ناصری ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست (گرایش آلودگی ها)، دانشگاه بیرجند؛

² استادیار گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

³ استادیار گروه شیمی، دانشکده شیمی، دانشگاه بیرجند؛

چکیده

رودخانه کشف رود که از داخل شهرمشهد عبور می کند یک رودخانه فصلی بوده و به طور دائم مورد هجوم انواع فاضلاب های خانگی، تجاری، صنعتی وکشاورزی قرار می گیرد. در این تحقیق، برای بررسی رودخانه 5 ایستگاه در طول رودخانه انتخاب، و در بهار سال 1391 از آب رودخانه نمونه برداری شد. هم چنین از برخی محصولات کشاورزی و خاک آن ها نیز نمونه برداری و میزان فلزات سنگین درآن ها اندازه گیری شد. اختلاف میانگین غلظت هر فلز سنگین، در نمونه های آب  با حداکثر مجاز آن برای مقاصد آشامیدن، آبیاری و حیات آبزیان به وسیله آزمون  آزمون استیودنت (درسطح اطمینان ٩٥%)، مقایسه شد. نتایج نشان که برای فلز سرب اختلاف معنی داری در آب رودخانه و حداکثر مجاز برای مقاصد آشامیدن، کشاورزی و حیات آبزیان وجود دارد. در تمامی ایستگاه ها اختلاف معنی داری در سطح 95% برای کروم با حدکثر مجاز برای مقاصد آشامیدن، کشاورزی و حیات آبزیان بدست آمد. هم چنین میزان جیوه به طور معنی داری از حداکثر مجاز برای مقاصد آشامیدن در تمامی ایستگاه ها به جز ایستگاه 2(پرکند آباد) بالاتر بدست آمد. مقدار کروم در بذرگندم و برگ ذرت بسیار پایین تر از حد مجاز بدست آمد. همبستگی معنی داری در سطح 95% بین غلظت سرب در خاک، بذرگندم و برگ ذرت بدست نیامد(0/05P>)، در حالی که همبستگی معنی داری در سطح 95% بین غلظت کروم در خاک، بذرگندم و برگ ذرت بدست آمد) 0/05>P)، هم چنین همبستگی معنی داری بین غلظت جیوه در خاک، بذرگندم و برگ ذرت در سطح 95% وجود نداشت (0/05<P).

کلیدواژه‌ها

• آلودگی رودخانه ها
• شهر مشهد
• فاضلاب
• حداکثر مجاز
• همبستگی

عنوان مقاله [English]

Concentration of Pb, Cr, and Hg in Kashaf Rood River Water, River Bank Soils, and Two Crops

نویسندگان [English]

• Mohammad Modares ¹
• Mohammadreza Rezaee ²
• Mohammad Naseri ³

چکیده [English]

Kashaf Rood River, which passes through Mashhad city, is a seasonal river constantly attacked by all kinds of municipal, industrial, and agricultural wastes. In this research, 5 stations were selected along the river and water was sampled for analysis in spring 2012.  Some crops and their soil were also sampled for measurement of heavy metals. Mean of the concentration of each heavy metal was compared in water samples with its maximum permissible amount for drinking, irrigation, and aquatic life, using Student’s t-test (in confidence level of %95). Results showed that there was significant difference between concentration of Pb and Cr in water of the river and the maximum permissible amount for drinking, irrigation, and aquatic life.. The amount of Hg was obtained to be higher than the maximum permissible amount for drinking in all stations, except for station 2 (Parkand Abad). Amount of Cr in wheat seed and corn leaf was much lower than the permissible limit. No significant correlation between concentration of Pb in soil, wheat seed, and leaf of corn was obtained at confidence level of %95 ( P>0.05), while significant correlation between concentration of Cr in soil, wheat seed, and corn leaf was obtained at confidence level of %95 ( P>0.05). There was no significant (P>0.05) correlation between concentration of Hg in soil, wheat seed, and corn leaf.

کلیدواژه‌ها [English]

• Heavy metals
• Mashhad city
• Maximum permissible amount
• Pollution of rivers
• Wastewater