نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی قاسمی ¹
• کاظم ارزانی ²
• عباس یداللهی ³
• حسین حکم آبادی ⁴

¹ دانشجوی سابق دکتری باغبانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

² استاد گروه باغبانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

³ استادیار گروه باغبانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

⁴ دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات پسته کشور، رفسنجان، ایران

چکیده

فلورسانس کلروفیل یک ابزار غیر تخریبی برای تخمین کارایی فتوشیمیایی و موقعیت فتوسنتزی در گیاهان می باشد و به طور گسترده ای در ارزیابی پاسخ گیاهان به تنش های محیطی مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا این پژوهش با هدف ارزیابی اثر تنش خشکی روی فلورسانس، مقادیر و شاخص کلروفیل و همچنین بیوماس چهار پایه دانهالی پسته رشد یافته در شرایط گلخانه انجام گرفت. پایه های مورد بررسی شامل بادامی زرند Pistacia vera cv. Badami-e-Zarand))،  قزوینی (cv. Ghazvini P. vera)، سرخس (cv. Sarakhs P. vera) و بنه P. mutica بودند. نتایج نشان داد که تنش آبی نسبت F_V/F_m (که نشان دهنده حداکثر کارایی فتوسیستم ΙΙ می باشد)، مقادیر کلروفیل و بیوماس گیاهان را کاهش داد. بیشترین میزان نسبت F_V/F_m در گیاهان شاهد (آبیاری کامل) مشاهده شد و تفاوت معنی داری با تنش شدید داشت. تفاوت بین پایه های مورد بررسی به جز پایه P. mutica که بالاترین عملکرد کوانتومی PSII را نشان داد، در اغلب موارد معنی دار نبود. بیشترین و کمترین غلظت کلروفیل نیز در تیمارهای آبیاری به ترتیب متعلق به شاهد و تنش شدید بود. اثر ژنوتیپ نیز بر مقادیر کلروفیل (کلروفیل a، b، کل و شاخص کلروفیل) معنی دار بود و بیشترین و کمترین مقدار این پارامترها به ترتیب متعلق به پایه بنه و سرخس بود. از نظر وزن خشک ساقه، ریشه و برگ، پایه‌های، بنه و بادامی کمتر تحت تأثیر خشکی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تنش خشکی اثرات منفی بر پایه های دانهالی پسته داشت و پایه بنه نسبت به سایر پایه ها مقاومت بیشتری نشان داد.

کلیدواژه‌ها

• بیوماس
• زیست توده
• عملکرد کوانتومی
• نسبت FV/Fm

عنوان مقاله [English]

Effect of Drought Stress on Chlorophyll Fluorescence, Chlorophyll Contents and Chlorophyll Index in Four Pistachio Seedling Rootstocks

نویسندگان [English]

• Mostafa Ghasemi ¹
• Kazem Arzani ²
• Abbas Yadolahi ³
• Hossin Hokmabadi ⁴

چکیده [English]

Chlorophyll fluorescence is a non-destructive tool for estimation of the efficiency of photochemistry and photosynthesis status in plants and has extensively been used in assessing plants response to environmental stresses. The aim of this study was to evaluate the effect of drought stress on chlorophyll fluorescence, chlorophyll content, chlorophyll index, and biomass in four pistachio seedling rootstocks grown under greenhouse conditions. The rootstocks were Pistacia vera cv. Badami-e-Zarand, P. vera cv Ghazvini, P. vera cv. Sarakhs, and P. mutica. The results showed that water stress reduced F_V/F_m ratio (which is an indicator for the maximum efficiency of photosystem II), chlorophyll contents, and biomass in plants. Highest amount of F_V/F_m ratio was observed in the control treatment (full irrigation) and had significant difference with the severe stress treatment. In most cases, there was no significant difference among studied rootstocks, except P. mutica that showed the highest quantum yield of PSII. The maximum and minimum chlorophyll concentrations in irrigation treatments were also obtained in the control and severe stress treatments, respectively. The effects of genotypes on the chlorophyll contents (a, b, total and CCI) were significant and the highest and the lowest of these parameters belonged to P. mutica and P. vera cv. Sarakhs, respectively. In the case of shoot, root, and leaf dry weight, the rootstocks P. mutica and P. vera cv. Badami showed lower reduction under water stress. Based on the results, water stress had negative effects on pistachio seedling rootstocks and P. mutica showed more resistance than the other genotypes.

کلیدواژه‌ها [English]

• Biomass
• FV/Fm ratio