شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
علی اصغر آقابیگی؛ محمد علی غلامی سفیدکوهی؛ محمود راینی؛ محمدرضا یزدانی
چکیده
مدیریت منابع آب و خاک از طریق افزایش عملکرد و بهرهوری آب در شالیزارهادارای اهمیت ویژهای میباشد. تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری یکی از اقداماتی است که با هدف افزایش بهرهوری آب اجرا میشود. بهمنظور بررسی و ارزیابی اثر اجرای طرح تجهیز و نوسازی بر میزان عملکرد و بهرهوری آب، پژوهشی در شالیزارهای شهرستان آستانه اشرفیه، ...
بیشتر
مدیریت منابع آب و خاک از طریق افزایش عملکرد و بهرهوری آب در شالیزارهادارای اهمیت ویژهای میباشد. تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری یکی از اقداماتی است که با هدف افزایش بهرهوری آب اجرا میشود. بهمنظور بررسی و ارزیابی اثر اجرای طرح تجهیز و نوسازی بر میزان عملکرد و بهرهوری آب، پژوهشی در شالیزارهای شهرستان آستانه اشرفیه، در قالب طرح کرتهای دو بار خرد شده در سه سطح اصلی بالادست، میاندست و پاییندست و دو سطح فرعی تجهیز شده و سنتی، طی دو سال 1394 و 1395 انجام شد. دادههای عملکرد، میزان آب مصرف شده براساس نیازهای مختلف و میزان هزینه و درآمد از مزارع در مناطق مختلف جمعآوری شد. نتایج نشان داد میانگین عملکرد در شالیزارهای سنتی و تجهیز و نوسازی شده بهترتیب برابر 3958 و 3901 کیلوگرم بر هکتار بود و اختلاف معنیداری وجود نداشت. مقادیر بهرهوری ناخالص براساس تبخیر-تعرق و تبخیر-تعرق بعلاوه نفوذ در اراضی سنتی بهترتیب 3% و 3% بیشتر از مقادیر آن در اراضی تجهیز شده بود. نتایج نشان داد که علیرغم عدم وجود اختلاف معنی دار در عملکرد محصول در سطح اطمینان 95 درصد، بهرهوری خالص براساس تبخیر-تعرق، تبخیر-تعرق بعلاوه نفوذ، و مصرف آب در مزرعه در اراضی تجهیز شده بهترتیب 50%، 51% و 54% بیش از اراضی سنتی بود.یافته‌ها نشان میدهد که طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، با کاهش هزینههای کاشت، داشت و برداشت، موجب افزایش بهرهوری خالص میشود.
مقاله پژوهشی
مسعود پورغلام آمیجی؛ عبدالمجید لیاقت؛ آرزو نازی قمشلو؛ مجتبی خوش روش
چکیده
مشکل شوری خاک در برخی از شالیزارهای نواحی حاشیه دریای خزر به دلیل همجواری با دریا و قرارگیری در مناطق کم‌ارتفاع با سطح ایستابی کم‌عمق و شور به چشم می‌خورد. همچنین، با توجه به اینکه برنج یکی از مهم‌ترین گیاهان راهبردی برای اقتصاد کشور و مردم این منطقه محسوب میشود، بررسی امکان تولید برنج در حضور سطح ایستابی کم‌عمق و شور امری ضروری ...
بیشتر
مشکل شوری خاک در برخی از شالیزارهای نواحی حاشیه دریای خزر به دلیل همجواری با دریا و قرارگیری در مناطق کم‌ارتفاع با سطح ایستابی کم‌عمق و شور به چشم می‌خورد. همچنین، با توجه به اینکه برنج یکی از مهم‌ترین گیاهان راهبردی برای اقتصاد کشور و مردم این منطقه محسوب میشود، بررسی امکان تولید برنج در حضور سطح ایستابی کم‌عمق و شور امری ضروری است. این پژوهش در سال 1396 در مرکز تحقیقات آب و هواشناسی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج-دانشگاه تهران در یک مدل فیزیکی (لایسیمتر بزرگ) انجام گرفت. پژوهش حاضر در لایسیمتر فلزی عایق تحت دو تیمار اصلی با سطح ایستابی کم‌عمق و غیرشور (FSG) و در حضور سطح ایستابی کم‌عمق و شور (SSG) به انجام رسید. شوری آب آبیاری برابر dS/m 94/0برای هر دو تیمار بوده و شوری آب زیرزمینی کم‌عمق در عمق 40 سانتی‌متری از سطح خاک برای تیمار SSGبه‌صورت تغذیه مصنوعی از پایین در dS/m20 تنظیم گردید. نتایج پروفیل شوری خاک در تیمار SSGحاکی از اختلاط کم آب شور و شیرین در منطقه بینابینی (از زیر سخت لایه یعنی عمق 30 تا 40 سانتی‌متری از سطح خاک) و تاثیر ناچیز شوری بر منطقه ریشه بود. دلیل این امر وجود دائمی لایه آب در شالیزار و جریان رو به پایین آب میباشد که میتواند از جریان رو به بالای آب شور و صعود مویینگی جلوگیری کند. این مساله باعث شد تا عملکرد برنج تحت تاثیر قرار نگیرد و دچار افت نشود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین پارامترهای عملکرد نیز همین امر را تصدیق میکند و نشان میدهد که شوری آب زیرزمینی کم‌عمق بر پارامترهای سطح برگ (LAI)، طول ریشه (RL)، ارتفاع بوته (PL)، پایداری غشا (MSI) و کلروفیل (SPAD)، محتوای آب نسبی (RWC) و زیست‌توده (BIO) در دو تیمار اثر قابل توجهی نداشته و باعث شده که اختلاف ناچیزی بین پارامترهای عملکرد حاصل شود. اختلاف پارامترهای عملکرد تیمار شاهد نسبت به شوری، از حدود 1% تا 12 % بوده است. ضمن اینکه عملکرد دانه و بیولوژیک در تیمار SSG نسبت به FSG بهترتیب 2/3% و 5/4 % کاهش یافته است. بنابراین با توجه به آبشویی قابل‌توجه خاک بعد از کشت، کاهش ناچیز محصول و تحلیل حرکت آب و املاح در خاک، میتوان تولید برنج را در این نوع اراضی مدنظر قرار داد. همچنین با استفاده مفید و کارآمد از اراضی دارای مشکلات شوری آب زیرزمینی کم‌عمق میتوان از فشار روی منابع آب و خاک متعارف کاست.
مقاله پژوهشی
فرشته معینی فر؛ فیاض آقایاری؛ حسین بابازاده
چکیده
به منظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و مواد سوپرجاذب بر خصوصیات کمی و کیفی میوه در نخل خرمای رقم زاهدی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار از طریق سیستم آبیاری قطرهای اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل آبیاری با 100%، 75% و 50 درصد نیاز آبی بر اساس سند ملی آب در کرتهای اصلی و مواد ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و مواد سوپرجاذب بر خصوصیات کمی و کیفی میوه در نخل خرمای رقم زاهدی، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار از طریق سیستم آبیاری قطرهای اجرا گردید. کم آبیاری در سه سطح شامل آبیاری با 100%، 75% و 50 درصد نیاز آبی بر اساس سند ملی آب در کرتهای اصلی و مواد سوپرجاذب درسه سطح شامل عدم مصرف مواد سوپرجاذب، مصرف سوپر جاذب آکوازورب به مقدار 300 گرم برای هردرخت و مصرف سوپرجاذب زئولیت به مقدار چهار کیلوگرم برای هر درخت در کرتهای فرعی انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کم آبیاری بر وزن حبه، طول میوه، بهرهوری آب و پتاسیم میوه و اثر مواد سوپرجاذب بر طول میوه، پتاسیم و قند کل میوه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همچنین اثر متقابل کم آبیاری و مواد سوپرجاذب بر وزن حبه و پتاسیم میوه در سطح احتمال یک درصد و بر طول میوه در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود. استفاده از مواد سوپرجاذب در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی تأثیر مثبتی بر خصوصیات کمی و کیفی میوه خرما نداشت اما در شرایط آبیاری 75% و 50 درصد نیاز آبی موجب بهبود معنیدار بعضی از خصوصیات کیفی میوه گردید. بهرهوری آب در سطح آبیاری 75 درصد نیاز آبی، در حد 4/29 درصد نسبت به سطح آبیاری کامل و در شرایط استفاده از سوپرجاذب آکوازورب و زئولیت به ترتیب 5/14 و 7/17 درصد نسبت به حالت عدم مصرف سوپرجاذب افزایش یافت. به طور کلی تیمار آبیاری بر اساس 75 درصد نیاز آبی (با مصرف 8052 مترمکعب آب بر هکتار) و استفاده از سوپرجاذب زئولیت برای آبیاری نخل خرمای رقم زاهدی در منطقه قصر شیرین پیشنهاد میگردد.
مقاله پژوهشی
علی مومن پور؛ علی ایمانی؛ داوود بخشی؛ غلامحسن رنجبر
چکیده
آستانه تحمل به شوری گیاهان باغی بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست میآید. بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی بادام، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپبادام در11 سطح (تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، ...
بیشتر
آستانه تحمل به شوری گیاهان باغی بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست میآید. بهمنظور تعیین آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در برخی از ارقام و ژنوتیپهای انتخابی بادام، پژوهشی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملأ تصادفیبادوعاملژنوتیپبادام در11 سطح (تونو، نانپاریل، مامایی، شکوفه، سهند، شاهرود12، A200،25-1، 16-1 و40-13 پیوندشدهرویپایهGF677 وپایه GF677 (پیوند نشده به عنوان شاهد)) و شوریآبآبیاریدر پنجسطح (5/0، 5/2، 9/4، 3/7 و 8/9 دسیزیمنسبرمتر)، انجامشد.در پایان پژوهش، آستانه تحمل به شوری و شیب کاهش عملکرد در ژنوتیپهای مورد مطالعه بر حسب بیوماس گیاهان محاسبه شد. نتایج نشان داد کهکمترین میزان آستانه تحمل به شوری مربوط به ژنوتیپ 16-1 (22/2 دسیزیمنسبرمتر) بود و پس از آن ارقام مامایی (28/2 دسیزیمنسبرمتر) و سهند (39/2 دسیزیمنسبرمتر)، قرار داشت. در نقطه مقابل، بیشترین آستانه تحمل به شوری در رقمهای شکوفه، شاهرود 12 و ژنوتیپ 25-1 به ترتیب به میزان (80/5، 84/4 و 80/4 دسیزیمنسبرمتر)، مشاهده شد. بیشترین شیب کاهش عملکرد با افزایش شوری در ژنوتیپ 40-13 (05/8 درصد)، و پس از آن در ارقام A200(86/7 درصد) و نانپاریل (55/7 درصد)، ثبت شد. در نقطه مقابل، کمترین مقدار شیب کاهش عملکرد در رقمهای شاهرود 12(60/5 درصد)دیده شد. در مجموع نتایج نشان داد، میزان شوری که موجب کاهش عملکرد 50 درصدی در ارقام شاهرود12، شکوفه و ژنوتیپ 25-1، میشود، به ترتیب 05/5، 43/4 و 55/3 دسیزیمنس برمتر نسبت به پایههای شاهد (بدون پیوند)، بیشتر است. کاهش 50 درصدی در عملکرد رقمهای شاهرود12، شکوفه، ژنوتیپ 25-1 و پایه GF677بهترتیبدر شوریهای 23/13، 59/12، 71/11 و 16/8 دسیزیمنسبرمتر مشاهده شد. گفتنی است که در پژوهشهای قبلی گزارش شده است کهدر شوری هفت دسیزیمنسبرمتر تا میزان 100 درصد از عملکرد (بیوماس) درختان بادام کاسته میشود، در حالیکه در ارقام شاهرود 12 و شکوفه پیوند شده روی پایه GF677در شوری هفت دسیزیمنس بر متر تنها به ترتیب 12 و 9 درصد از عملکرد کاسته شد.بر این اساس میتوان ترکیبهای پیوندی مذکور را برای مناطقی با شوریهای متوسط توصیه نمود.
مقاله پژوهشی
خدیجه براتی؛ جهانگیر عابدی کوپایی؛ الهام درویشی؛ آرش آذری؛ علی یوسفی
چکیده
در انجام محاسبات سند ملی آب کشور، از دوره آماری 25 ساله 1374-1349 برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه بهره گرفته شده است. با توجه به تغییرات اقلیمی ایجاد شده در سالهای اخیر، به روز رسانی این کار ارزشمند ملی ضروری به نظر میرسد. از آنجا که تاکنون مطالعهای در خصوص تعیین میزان تغییرات مقادیر نیاز خالص آبیاری گیاهان الگوی کشت دشت ...
بیشتر
در انجام محاسبات سند ملی آب کشور، از دوره آماری 25 ساله 1374-1349 برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه بهره گرفته شده است. با توجه به تغییرات اقلیمی ایجاد شده در سالهای اخیر، به روز رسانی این کار ارزشمند ملی ضروری به نظر میرسد. از آنجا که تاکنون مطالعهای در خصوص تعیین میزان تغییرات مقادیر نیاز خالص آبیاری گیاهان الگوی کشت دشت کرمانشاه در شرایط آب و هوایی کنونی نسبت به مقادیر ارائه شده در نرمافزار NETWAT صورت نگرفته است. لذا در این تحقیق، این موضوع مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، برای محاسبه نیاز آبی گیاهان، از آمار هواشناسی سالهای 66-1365 تا 95-1394 استفاده شد و به منظور برآورد نیاز خالص آبیاری الگوی کشت دشت کرمانشاه از نرم افزار ET0 Calculatorبرای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع استفاده شد. سپس مقادیر تبخیر و تعرق گیاهان الگوی کشت، مقادیر باران مؤثر، و در ادامه مقادیر نیاز خالص آبیاری گیاهان محاسبه شدند. نتایج حاصل از مقایسه مقادیر بدست آمده در این تحقیق با مقادیر موجود در نرمافزار NETWATنشان داد که برای اغلب گیاهان، مقادیر بدست آمده در این تحقیق به طور میانگین 2/1 برابرِ مقادیر ارائه شده در نرمافزار NETWATمیباشد. این نسبت برای دو گیاه گندم و جو تقریباً 2 و برای گیاهان شبدر، گرمک و طالبی، نخود و بادام تقریباً یک میباشد. نتایج تحقیقات لایسیمتری در منطقه مورد مطالعه، مؤید درستی محاسبات انجام گرفته در این تحقیق میباشد.
مقاله پژوهشی
حسین میرزایی تختگاهی؛ هوشنگ قمرنیا؛ میلاد فرمانی فرد
چکیده
در این پژوهش، اثر ورمیکمپوست بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد دو گیاه گوجهفرنگی و بامیه تحت آبیاری با آب آلوده بررسی شد. آزمایش دو تیمار استفاده از ورمیکمپوست و شاهد داشت که با سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد . ورمیکمپوست به میزان 25 تن در هکتار در دو مرحله، زمان کشت محصول 10 تن در هکتار و یکماه بعد از ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر ورمیکمپوست بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد دو گیاه گوجهفرنگی و بامیه تحت آبیاری با آب آلوده بررسی شد. آزمایش دو تیمار استفاده از ورمیکمپوست و شاهد داشت که با سه تکرار در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی اجرا شد . ورمیکمپوست به میزان 25 تن در هکتار در دو مرحله، زمان کشت محصول 10 تن در هکتار و یکماه بعد از کشت 15 تن در هکتار اعمال شد. در این پژوهش اثر ورمیکمپوست روی شاخص‌های رشد و عملکرد شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر میوه، وزن میوه، سبزینگی، درصد ماده خشک ساقه و برگ و عملکرد محصول مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه میانگینهای صفات عملکردی گوجهفرنگی و بامیه نشان داد که فقط وزن میوه گوجهفرنگی تفاوت معنیداری داشت (05/0>p) و در دیگر صفات بین دو تیمار تفاوت معنیداری نبود. در گوجهفرنگی تحت تیمار ورمیکمپوست صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، سبزینگی درصد ماده خشک ساقه و برگ به ترتیب 3/2%، 3/0%، 3/7%، 6/5% و 1/9 درصد افزایش و قطر میوه، وزن میوه و عملکرد 5/25%، 6/42% و 2/73 درصد کاهش نسبت به شاهد داشت. همچنین، بامیه تحت کاربرد ورمیکمپوست، ارتفاع بوته، قطر ساقه، قطر میوه، وزن میوه، سبزینگی و عملکرد به ترتیب 3/10%، 2/1%، 4/10%، 3/13%، 3% و 7/35 درصد افزایش و درصد ماده خشک ساقه و برگ به ترتیب 5/5% و 7/11 درصد کاهش را نسبت به شاهد نشان داد. لذا، با عنایت به کاهش معنیدار وزن میوه گوجهفرنگی و کاهش قطر میوه و عملکرد گوجهفرنگی و همچنین کاهش ماده خشک ساقه و برگ بامیه، از یک سو و خطر بالای استفاده از آب آلوده و انتقال آلودگی به میوه و کاهش کیفیت و سلامت آن از سوی دیگر، استفاده از ورمیکمپوست به همراه آبیاری با آب آلوده توصیه نمی‌شود. به‌طور کلی مصرف آب‌های آلوده برای محصولات خوراکی انسان و دام پذیرفتنی نیست.
مقاله پژوهشی
رسول اسدی؛ فرزاد حسن پور؛ میترا مهربانی؛ امین باقی زاده؛ فاطمه کاراندیش
چکیده
مدیریت صحیح آب در مزرعه باعث استفاده بهینه از منابع آب، خاک، کود و تولید محصولاتی با کمیت و کیفیت بالا میشود. در این راستا، بهمنظور ارزیابی اثر دور مختلف آبیاری بر اساس تبخیر از تشت در دو سیستم آبیاری قطرهای سطحی و زیرسطحی بر شاخص‌های رشد رزماری، آزمایشی بصورت کرتهای یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار ...
بیشتر
مدیریت صحیح آب در مزرعه باعث استفاده بهینه از منابع آب، خاک، کود و تولید محصولاتی با کمیت و کیفیت بالا میشود. در این راستا، بهمنظور ارزیابی اثر دور مختلف آبیاری بر اساس تبخیر از تشت در دو سیستم آبیاری قطرهای سطحی و زیرسطحی بر شاخص‌های رشد رزماری، آزمایشی بصورت کرتهای یک بار خرد شده، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهر کرمان در سال زراعی 1394 اجرا گردید. در این آزمایش سه دور آبیاری بر اساس سه سطح تبخیر (25=1I، 40=2Iو 55=3Iمیلی‌متر تبخیراز تشت) به عنوان عامل اصلی ودو سیستم آبیاری قطرهای (سطحی =1Sو زیرسطحی =2S)به عنوان عامل فرعیمورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا و شاخص سطح برگ در 2I در مقایسه با1I، بهترتیب 9/12، 6/12، 6/13 و 3/5 درصد کاهش داشت ولی با وجود این، صرفه‌جویی 1/44 میلی‌متر آب (1/21 درصد) و افزایش 6/3 درصدی بهرهوری آب حاصل شد. از طرف دیگر بهرهوری آب، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه زایا و شاخص سطح برگ در سیستم آبیاری قطرهای زیرسطحی بهترتیب 1/15، 3/18، 7/9، 5/12 و 15 درصد نسبت به سیستم آبیاری سطحی بیشتر بود و تنظیم دور آبیاری بر اساس سطح 40 میلی‌متر تبخیر از تشت اعمال شده در سیستم آبیاری قطرهای زیرسطحی در بهترین جایگاه از لحاظ صفت بهرهوری آب قرار دارد. بنابراین استفاده از آبیاری قطرهای زیرسطحی در تیمارI2 در کشت گیاه دارویی رزماری در شهر کرمان میتواند راهکاری مناسب برای صرفه‌جویی در مصرف آب و افزایش بهرهوری آب در دورههای خشکسالی باشد.
مقاله پژوهشی
علی عطایی؛ محمدرضا نیشابوری؛ مهدی اکبری؛ داوود زارع حقی؛ اژدر عنابی میلانی
چکیده
طبیعت چندبُعدی حرکت آب در خاک، جذب آب توسط گیاه و کاربرد آب در مزرعه، باعث افزایش پیچیدگیهای مدلسازی توزیع رطوبت خاک در سامانههای آبیاری قطرهای میشود. با تعیین خصوصیات هیدرولیکی خاک، پارامترهای توزیع ریشه درخت پسته در مزرعه مورد مطالعه، میزان تبخیر و تعرق و جریان آب ورودی، چگونگی توزیع رطوبت خاک در دو سامانه آبیاری قطرهای ...
بیشتر
طبیعت چندبُعدی حرکت آب در خاک، جذب آب توسط گیاه و کاربرد آب در مزرعه، باعث افزایش پیچیدگیهای مدلسازی توزیع رطوبت خاک در سامانههای آبیاری قطرهای میشود. با تعیین خصوصیات هیدرولیکی خاک، پارامترهای توزیع ریشه درخت پسته در مزرعه مورد مطالعه، میزان تبخیر و تعرق و جریان آب ورودی، چگونگی توزیع رطوبت خاک در دو سامانه آبیاری قطرهای سطحی (DI)و زیرسطحی(SDI) با استفاده از مدل هایدروس دوبُعدی مدلسازی گردید. همچنین مقادیر رطوبت خاک در روزهای متوالی پس از آبیاری، در فواصل عرضی و عمقی متفاوت نسبت به درخت با استفاده از رطوبت سنج پروفیل پروب اندازهگیری شد. از هدایت روزنهای برگ درختان نیز برای استخراج تابع تنش رطوبتی و ارزیابی مدل استفاده شد. براین اساس، مکش معادل کاهش 50 درصد جذب آب ریشه برابر 4935 سانتیمتر بدست آمد. نتایج مدلسازی در محلهای منطبق با اندازهگیریها با دادههای رطوبت خاک مقایسه شد و با استفاده از آمارههای صحت سنجی، صحت و دقت مدل مورد بررسی قرار گرفت. مقادیر ME، RMSE، Eو R2برای SDI به ترتیب 006/0، 021/0، 761/0، 794/0 و برای DI 002/0-، 020/0، 700/0 و 741/0 به دست آمد. تعرق محاسبه شده توسط هایدروس همبستگی بالایی را با هدایت روزنهای به ویژه در SDIنشان داد. براساس نتایج هایدروس و اندازهگیری گیاهی مشخص شد که جذب آب توسط ریشه درخت پسته در SDI به طور معنیداری از DIبیشتر است که نشان میدهد استفاده از SDIمیتواند با کاهش تبخیر از سطح خاک، باعث صرفه جویی و افزایش کارایی مصرف آب گردد. برآورد جذب آب ریشه و اندازهگیری هدایت روزنهای درخت پسته در شرایط مزرعه مشخص کرد که رطوبت خاک تا چهارروز بعد از آبیاری قطرهای به خوبی پاسخگوی نیاز گیاهی بوده و با کوتاهتر کردن دور آبیاری میتوان از بیشترین پتانسیل این سامانه آبیاری بهره برد.
مقاله پژوهشی
جلال قلی پور؛ محمد صادق ابراهیمی کوهبنه؛ جهانگیر عابدی کوپایی
چکیده
هدفکلیاین تحقیقاولویت‌بندی عوامل مؤثر بر استفاده از پساب در کشاورزی، از دیدگاه کشاورزانِ شهرستان خرم‌آباد میباشد. روش تحقیق بصورت توصیفی - پیمایشی بوده و از دو شیوه اسنادی و میدانی برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تأیید و جهت تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده ...
بیشتر
هدفکلیاین تحقیقاولویت‌بندی عوامل مؤثر بر استفاده از پساب در کشاورزی، از دیدگاه کشاورزانِ شهرستان خرم‌آباد میباشد. روش تحقیق بصورت توصیفی - پیمایشی بوده و از دو شیوه اسنادی و میدانی برای جمعآوری اطلاعات استفاده شده است. روایی محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تأیید و جهت تعیین پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد (76/0) که نشان از پایا بودن ابزار اندازهگیری داشت. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق، کشاورزان شهرستان خرم‌آباد بود که از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر خرم‌آباد برای آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 199 نفر تعیین گردید که برای جمعآوری اطلاعات از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده با انتساب متناسب، استفاده گردید. از آمارههای میانگین، مد، انحراف معیار و رگرسیون چند متغیره خطی به روش گام به‌گام به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که کانال‌های دریافت آگاهی کارایی لازم را ندارند و از بین عوامل اقتصادی، تأثیر قیمت پساب بر استفاده از آن، از بین عوامل اجتماعی، موافقت با استفاده از پساب در کشاورزی و از بین عوامل زیست‌محیطی، مقابله با خشکسالی، از اولویت بالاتری نسبت به سایر عوامل برخوردار بودند. نتایج رگرسیون نشان داد که متغیرهای میزان آگاهی از ارزش غذایی پساب برای گیاه، میزان آگاهی از سلامت محصول تولیدی، و اطلاعات به دست آمده از کارشناسان در مزرعه قوی‌ترین متغیرهای تبیین کننده میزان تمایل کشاورزان در استفاده از پساب در کشاورزی می‌باشند که در مجموع 44 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تشکیل می‌دهند. براساس نتایج تحقیق پیشنهاد میشود کارگاههای تخصصی توسط کارشناسان برای افزایش اطلاعات و آگاهی کشاورزان در مورد استفاده از پساب در کشاورزی برگزار گردد.
مقاله پژوهشی
سعیده مرادی؛ احمد گلچین؛ ابراهیم سپهر؛ مصیب وفایی
چکیده
با افزایش جمعیت جهان و نیاز بیشتر به غذا، بهرهبرداری از زمینهای شور برای تولید محصول امری اجتناب ناپذیر است. خرفه گیاهی است یکساله و علفی که به خوبی در خاکهای شور رشد میکند. بور از عناصر ضروری برای گیاهان است که ممکن است تا غلظت های مسموم کننده در خاکهای شور وجود داشته باشد، اما نیاز گیاهان به آن اندک است. به منظور بررسی ...
بیشتر
با افزایش جمعیت جهان و نیاز بیشتر به غذا، بهرهبرداری از زمینهای شور برای تولید محصول امری اجتناب ناپذیر است. خرفه گیاهی است یکساله و علفی که به خوبی در خاکهای شور رشد میکند. بور از عناصر ضروری برای گیاهان است که ممکن است تا غلظت های مسموم کننده در خاکهای شور وجود داشته باشد، اما نیاز گیاهان به آن اندک است. به منظور بررسی تأثیر شوری و میزان بور آب آبیاری بر عملکرد و غلظت عناصر غذایی کم مصرف در بخش هوایی گیاه خرفه، آزمایش گلخانهای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت سطح شوری (5/0، 5/2، 5، 10، 15، 20 و 25 دسیزیمنس بر متر)، پنج سطح بور (صفر، 5/0، 1، 2 و 4 میلی گرم در لیتر) و سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان دادکه بیشترین مقدار وزن خشک بخش هوایی(29/1 گرم) و ریشه (24/0 گرم)، غلظت مس بخش هوایی (1/29 میلیگرم در کیلوگرم) و ارتفاع بوته (16/31 سانتیمتر) از شوری 5/0دسیزیمنس بر متر و سطح بور صفر میلیگرم بر لیتر بدست آمد. بیشترین غلظت عنصر آهن (65/93 میلیگرم در کیلوگرم) در بخش هوایی گیاه خرفه از تیمارهای آبیاری شده با آب دارای شوری 10 دسی زیمنس بر متر و 5/0 میلیگرم بور در لیتر بدست آمد. بیشترین غلظت روی (26/64 میلیگرم در کیلوگرم) بخش هوایی در گیاهان آبیاری شده با آب دارای شوری 5/2 دسی زیمنس بر متر و دو میلیگرم بور در لیتر اندازه گیری شد. بیشترین غلظت منگنز (23/98 میلیگرم در کیلوگرم) بخش هوایی گیاه خرفه از تیمار آب آبیاری با شوری 5/0دسی زیمنس بر متر و دو میلیگرم بور در لیتر بدست آمد. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که برای حصول عملکرد های بالا در گیاه خرفه، شوری آب آبیاری نباید از 5/2 دسی زیمنس بر متر تجاوز کند و میزان بور آن باید کمتر از 5/0میلیگرم بر لیتر باشد.
مقاله پژوهشی
منوچهر امیری
چکیده
ترکیب شیمیایی آب آبیاری نقش مهمی در میزان عملکرد گیاهان زراعی و حفظ یا تخریب ساختمان خاک ایفا می‌نماید و مورد توجه برنامه‌ریزان بخش کشاورزی میباشد. با عنایت به مزه ترش و سوزنده آب برخی از چاههای کشاورزی در اطراف روستای همه‌کسی در استان همدان، تصور میشود که ترکیب آب آنها نامتعارف بوده و برای ساختمان‌خاک و رشد گیاهان زیان‌آور ...
بیشتر
ترکیب شیمیایی آب آبیاری نقش مهمی در میزان عملکرد گیاهان زراعی و حفظ یا تخریب ساختمان خاک ایفا می‌نماید و مورد توجه برنامه‌ریزان بخش کشاورزی میباشد. با عنایت به مزه ترش و سوزنده آب برخی از چاههای کشاورزی در اطراف روستای همه‌کسی در استان همدان، تصور میشود که ترکیب آب آنها نامتعارف بوده و برای ساختمان‌خاک و رشد گیاهان زیان‌آور است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت آب چاههای مذکور و شناسایی روند تغییر ترکیب آنها انجام گردید. در این پژوهش، تعداد شش حلقه چاه آبگازدار شناسایی و مقدار شوری آب آنها، 15 مرتبه در طی سه سال (هر سال پنج بار) اندازهگیری گردید و روند تغییر هدایتالکتریکی آنها توسط نرم افزار SPSSمورد بررسی قرار گرفت. همچنین از هر چاه یک نمونه آب برداشت شد و برای تعیین مقادیر هدایت الکتریکی، کاتیونها و آنیونها مورد تجزیه قرار گرفتوشاخصهای شیمیایی آن محاسبه و به کمک معیارها و دیاگرام‌ها، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کلسیم و بیکربنات، بیشترین سهم یونی را در این آبها دارا بوده و آب چاههای مذکور جزو آب‌های نامتعارف و نوع بیکربنات کلسیم- منیزیم محسوب میشود. شوری آبِ این چاه‌ها زیاد (از 96/2 تا 07/6 دسیزیمنس بر متر) بوده و بعد از اصلاح نسبت جذب سدیم، در کلاس آب‌های خیلی‌شور و سدیک (C4S4) قرار گرفت. با عنایت به شوری زیاد آب، بافت ریزدانه‌ی خاک و نبود آب کافی برای شستشو، انتظار می‌رود که سیستم خاک منطقه در اثر آبیاری با این آب در ناحیه ریشه‌ی‌گیاه به‌شدت شور شده و در نتیجه، عملکرد گیاهان و به‌خصوص گیاهان چند ساله کاهش یابد. ولی بررسی آماری تغیبرات هدایت الکتریکی آب چاههایگازدار منطقه همه‌کسی نشان داد که مقدار شوری آب آنها به‌طور معنیداری با گذشت زمان کاهش یافته که در نتیجه، کیفیت آب چاههایگازدار منطقه‌ی همه‌کسی از نظر آبیاری با گذشت زمان بهبود حاصل می‌نماید.