شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
مهری سعیدی نیا؛ سعید برومندنسب؛ سید بهرام اندرزیان
چکیده
در این تحقیق، میزان عملکرد ذرت (رقم مبین)، در شرایط آبیاری با آب شور در منطقه اهواز، تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم شبیهسازی گردید. با در نظر گرفتن دوره مبنا (2010- 1981)، برای تولید سناریوها در دو دورۀ آتی 2050- 2021 و 2100- 2071، از مدلCSIRO-MK3.5در ترکیب با سه سناریوی انتشار A2 و B1 و A1Bاستفاده شد و برای بررسی اثر سناریوهای مختلف بر روی عملکرد، تحت پنج ...
بیشتر
در این تحقیق، میزان عملکرد ذرت (رقم مبین)، در شرایط آبیاری با آب شور در منطقه اهواز، تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیم شبیهسازی گردید. با در نظر گرفتن دوره مبنا (2010- 1981)، برای تولید سناریوها در دو دورۀ آتی 2050- 2021 و 2100- 2071، از مدلCSIRO-MK3.5در ترکیب با سه سناریوی انتشار A2 و B1 و A1Bاستفاده شد و برای بررسی اثر سناریوهای مختلف بر روی عملکرد، تحت پنج تیمار شوری آبیاری (S0: آب کارون (شوری dS/m 3/2)، S1 شوریdS/m 5/3، S2 شوریdS/m 5/4، S3شوریdS/m 5/5 و S4شوریdS/m 5/6 ) مدل Aqua Crop انتخابگردید. برای نشان دادن اثر تغییر اقلیم به تنهایی، میزان عملکرد هر تیمار تحت هر سناریو با میزان عملکرد همان تیمار در سناریوی مبنا مقایسه گردید و نتایج نشان داد در دوره آتی اول اثر تغییر اقلیم بر روی عملکرد ناچیز بود. در دوره دوم آتی، به صورت میانگین در همه تیمارها، کاهش عملکرد تحت سناریویA1B ، 15% ، تحت سناریویB1، 24% و در سناریویA2، 35% مشاهده گردید. نتایج اثر توام تغییر اقلیم و شوری بر میزان عملکرد نشان داد که در دوره آتی اول، بیشترین کاهش عملکرد در سناریویS4B1N1 (37% )، و در دوره دوم آتی در سناریویS4A2N2 ( 58% )، رخ خواهد داد. در نهایت مشخص گردید که روند تغییرات عملکرد نسبت به شوری، تحت هر یک از سناریوها به صورت خطی بود.
مقاله پژوهشی
حلیمه پیری؛ حسین انصاری؛ مهدی پارسا
چکیده
عامل مهم در مدیریت آبیاری در مناطق خشک، شناسایی پاسخ گیاه به تنش خشکی میباشد. اما با توجه به اینکه آبهای زیرزمینی در این مناطق دارای نمکهای محلول میباشند، تنش شوری نیز باید به طور همزمان مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه این پژوهش به منظور تعیین عمق بهینه آبیاری در شرایط جداگانه و توأم تنشهای شوری و خشکی برای بکارگیری ...
بیشتر
عامل مهم در مدیریت آبیاری در مناطق خشک، شناسایی پاسخ گیاه به تنش خشکی میباشد. اما با توجه به اینکه آبهای زیرزمینی در این مناطق دارای نمکهای محلول میباشند، تنش شوری نیز باید به طور همزمان مورد بررسی قرار گیرد. در نتیجه این پژوهش به منظور تعیین عمق بهینه آبیاری در شرایط جداگانه و توأم تنشهای شوری و خشکی برای بکارگیری در مدیریت و برنامهریزی آبیاری گیاه سورگوم علوفهای در سه چین برداشت علوفه انجام شده است. این بررسی به صورت فاکتوریل در قالب طرح اسپلیت پلات در زمان با سه سطح شوری (دو، پنج و هشت دسی زیمنس بر متر) و چهار سطح آبیاری (50، 75، 100 و 120 درصد نیاز آبی گیاه) در سه مرحله برداشت علوفه و در سه تکرار انجام گرفت و عمق آبیاری برای سطوح مختلف شوری و در برداشتهای مختلف تعیین شد. به منظور بررسی اثرات جداگانه و توأم شوری و عمق آب آبیاری از شاخصهای تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری(MPI)، تولید نهایی نسبت به شوری آب آبیاری (MPECw)، نسبت نهایی نرخ جایگزین فنی برای شوری و عمق آب آبیاری (MRTSI,ECw)، ارزش تولید نهایی نسبت به عمق آب آبیاری (VMPI) و ارزش تولید نهایی نسبت به شوری آب آبیاری (VMPECw) در هر برداشت استفاده گردید. MPIنشان داد که به ازای افزایش یک سانتی متر عمق آب آبیاری، برداشت اول کمترین تغییر عملکرد(22/1 تن در هکتار) و برداشت سوم بیشترین مقدار (9/2 تن در هکتار) را داشته است. MPECwنشان داد که کاهش عملکرد در شوریهای کم، برداشت دوم و سوم به ترتیب کمترین و بیشترین کاهش عملکرد علوفه تازه را داشتهاند. نرخ جایگزینی نهایی کمیت و کیفیت آب آبیاری (MRTS) نسبت به عملکرد علوفه تازه نشان داد برای این که عملکرد با افزایش یک واحد شوری آب آبیاری تغییر نکند، باید در برداشت اول، دوم و سوم عمق آب آبیاری به ترتیب 86/5 ، 97/1 و 72/1 سانتیمتر افزایش یابد. همچنین با افزایش تنش شوری در هر سه برداشت، عمق بهینه آبیاری افزایش یافت و در همه سطوح شوری، عمق بهینه آبیاری در برداشت اول بیشتر از برداشت دوم و در برداشت دوم بیشتر از برداشت سوم بود.
مقاله پژوهشی
غلامحسن رنجبر؛ ولی سلطانی گردفرامرزی
چکیده
به منظور تعیین تأثیر شوری آب آبیاری و تراکم کوشیا (Kochia indica) بر میزان عملکرد، ارتفاع بوته و غلظت عناصر برگ سورگوم و کوشیا یک مطالعه مزرعهای در سال 1391 و 1392 در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. تیمارها شامل سطوح شوری آب آبیاری: 2 (شاهد)، 6، 10 و 14 دسیزیمنس بر متر و کاشت کوشیا با تراکمهای 0/0، 2/5، 3/3 و 5/0 بوته در متر مربع ...
بیشتر
به منظور تعیین تأثیر شوری آب آبیاری و تراکم کوشیا (Kochia indica) بر میزان عملکرد، ارتفاع بوته و غلظت عناصر برگ سورگوم و کوشیا یک مطالعه مزرعهای در سال 1391 و 1392 در ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری انجام شد. تیمارها شامل سطوح شوری آب آبیاری: 2 (شاهد)، 6، 10 و 14 دسیزیمنس بر متر و کاشت کوشیا با تراکمهای 0/0، 2/5، 3/3 و 5/0 بوته در متر مربع در روی ردیفهای سورگوم بود. نتایج نشان داد که عملکرد ماده خشک سورگوم با افزایش تراکم کوشیا در تمام سطوح شوری کاهش یافت. آستانه تحمل به شوری سورگوم بر اساس میزان ماده خشک تولیدی 4/1 دسیزیمنس بر متر بود. افزایش هر واحد شوری بیشتر از میزان آستانه، باعث کاهش عملکرد ماده خشک به میزان 5/10% گردید. برخلاف سورگوم، عملکرد ماده خشک کوشیا تحت تاثیر سطوح شوری در هر دو سال قرار نگرفت. شوری آب آبیاری باعث کاهش ارتفاع سورگوم و کوشیا در هر دو سال آزمایش گردید. بر اساس متوسط دو سال، در شوریهای آب آبیاری 2، 6، 10 و 14 دسیزیمنس بر مترغلظت سدیم برگ کوشیا به ترتیب در حدود 94/4، 88/6، 78/7 و 76/8برابر بیشتر از غلظت سدیم برگ سورگوم بود. غلظت کلر برگ کوشیا در سال 1391 در شوریهای آب آبیاری 2، 6، 10 و 14 دسیزیمنس بر متر به ترتیب در حدود 2/3،2/4، 2/0 و 2/2 برابر بیشتر از غلظت کلر برگ سورگوم بود. این میزانها در سال 1392 به ترتیب 3/6، 2/9، 2/5 و 1/9 برابر بود. غلظت کلسیم برگ کوشیا در سطوح شوری 2، 6، 10 و 14 دسی زیمنس بر متر به ترتیب 2/9،3/4، 2/4 و 2/7 برابر بیشتر از غلظت کلسیم برگ سورگوم بود. بطورکلی کوشیا میتواند به عنوان یک گونه با توان رقابتی بالا، به شدت عملکرد گیاهان زراعی تابستانه از جمله سورگوم را در شرایط شور کاهش دهد. لذا توصیه میشود کشت این گیاه به منظور تولید علوفه در اراضی غیر زراعی انجام گیرد.
مقاله پژوهشی
محمد مهدی نخجوانی مقدم؛ بیژن قهرمان؛ قاسم زارعی
چکیده
در شرایط حاضر مهمترین چالش بخش کشاورزی، افزایش بهرهوری آب است. متأسفانهتاکنوندرکشورماتعیینوتحلیلشاخصبهرهوریآبدر کشاورزیموردتوجهجدی قرارنگرفتهاستواینامرموجبعدماطمینانازمصرف صحیحآبدربخشکشاورزیشدهاست. این پژوهش با هدف بررسی بهرهوری آب گندم تحت مدیریتهای متفاوت آبیاری در ایستگاههای تحقیقاتی هشت استان کشور و ...
بیشتر
در شرایط حاضر مهمترین چالش بخش کشاورزی، افزایش بهرهوری آب است. متأسفانهتاکنوندرکشورماتعیینوتحلیلشاخصبهرهوریآبدر کشاورزیموردتوجهجدی قرارنگرفتهاستواینامرموجبعدماطمینانازمصرف صحیحآبدربخشکشاورزیشدهاست. این پژوهش با هدف بررسی بهرهوری آب گندم تحت مدیریتهای متفاوت آبیاری در ایستگاههای تحقیقاتی هشت استان کشور و تعیین عمق مناسب آبیاری گندم (در شرایط محدودیت منابع آبی) طی سالهای 90-1377 انجام شد. دامنۀ تغییرات بهرهوری آب کاربردی گندم در آزمایشهای انجام شده برابر با 5/1-3/0 کیلوگرم بر مترمکعب بود که نسبت به دامنۀ گزارش شده توسط سازمان خواربار جهانی برای کل جهان (1-8/0 کیلوگرم بر مترمکعب) بالاتر، لیکن تقریباً در محدودۀ دامنۀ گزارش شده توسط زوارت و بستیانسن (7/1-6/0کیلوگرم بر مترمکعب) است. دامنۀ وسیع بهرهوری آب گندم، نشاندهندۀ پتانسیل بالا برای افزایش تولید این محصول بهازای مصرف آب کمتر است. حداکثر مقادیر بهرهوری آب آبیاری و آب کاربردی (آب آبیاری+بارندگی مؤثر)قابل حصول گندم در ایستگاه کرج بهترتیب 1/2 و 5/1 کیلوگرم بر مترمکعب با آبیاری قطرهای و اعمال کمآبیاری نتیجه گردید. همچنین در ایستگاه کرمان، کمترین مقادیر بهرهوری آب آبیاری و آب کاربردی گندم بهترتیب 4/0 و 36/0 کیلوگرم بر متر مکعب، در آبیاری سطحی مشاهده شد.حداکثر مقادیر بهرهوری آب آبیاری و آب کاربردی گندم در ایستگاه مشهد، بهترتیب 9/1 و 5/1 کیلوگرم بر مترمکعب در شرایط کاربرد کمآبیاری بهدست آمد. نتایج نشان داد برای دسترسی به مقادیر بهینۀ بهرهوری آب آبیاری در منطقه مشهد و در شرایط محدودیت منابع آب، اولویت کشت گندم با مزارعی است که با اعمال مدیریت کمآبیاری کنترلشده و با مصرف آب آبیاری به میزان 300 میلیمتر، بهرهوری آب این گیاه در حدود 6/1 کیلوگرم بر مترمکعب شود. همچنین با در نظر گرفتن میزان بارندگی مؤثر این منطقه، بایستی با بکارگیری کل آب کاربردی به اندازۀ 420 میلیمتر و با اعمال مدیریت کمآبیاری، مقدار بهرهوری آب کاربردی گندم برابر 1/1 کیلوگرم بر مترمکعب حاصل گردد.
مقاله پژوهشی
سمانه دوستی پاشاکلایی؛ علی شاهنظری؛ مهدی جعفری تلوکلایی
چکیده
با نصب زهکشی زیرزمینی در اراضی شالیزاری، امکان کشت زمستانه و مدیریت آب در فصل کشت برنج فراهم میشود. با توجه به شرایط متفاوت کشت و عملیات کشاورزی، اتخاذ تدابیر مناسب برای کاهش هدر رفت عناصر غذایی از اراضی شالیزاری دارای زهکشی زیرزمینی، ضمن افزایش بهرهوری مصرف این مواد، منجر به کاهش آلودگی منابع آب پذیرنده نیز خواهد شد. برای بررسی ...
بیشتر
با نصب زهکشی زیرزمینی در اراضی شالیزاری، امکان کشت زمستانه و مدیریت آب در فصل کشت برنج فراهم میشود. با توجه به شرایط متفاوت کشت و عملیات کشاورزی، اتخاذ تدابیر مناسب برای کاهش هدر رفت عناصر غذایی از اراضی شالیزاری دارای زهکشی زیرزمینی، ضمن افزایش بهرهوری مصرف این مواد، منجر به کاهش آلودگی منابع آب پذیرنده نیز خواهد شد. برای بررسی اثرات زهکشی زیرزمینی بر غلظت نیترات خروجی و نیترات موجود در لایههای مختلف، تحقیقی از خرداد 1394 تا اردیبهشت 1395 (طی یک فصل کشت برنج و یک فصل کشت کلزا) در اراضی شالیزاری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. تیمارهای مختلف زهکشی زیرزمینی، سه نوع سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی شامل سیستم زهکشی با فاصله 30 متر و عمق نصب 9/0 متر، سیستم زهکشی با فاصله 30 متر و عمق نصب 65/0 متر، سیستم زهکشی با فاصله 15 متر و عمق نصب 65/0 متر؛ و یک سیستم زهکشی دو عمقی (سیستم زهکشی با فاصله 15 و اعماق نصب 65/0 و 9/0 متر بهصورت یک در میان) بودند. از زهآب زهکشهای این تیمارها و همچنین از آب پیزومترها در اعماق 4/0، 9/0، 2 و5 متر برای تعیین میزان نیترات، نمونههایی تهیه شد.نتایج نشان داد که غلظت و میزان کل نیترات خروجی در فصل کشت برنج بهترتیب 33% تا 80% و 91% تا 99% کمتر از فصل کشت کلزا بود. همچنین، غلظت نیترات زهآب زهکشهای با عمق 9/0 متر بیشتر از مقدار آن در زهآب زهکشهای با عمق 65/0 متر بود. از طرف دیگر، نیترات موجود در آب برای تمامی تیمارها، در لایههای بالایی خاک، بین 1 تا 3/18 میلیگرم بر لیتر بیشتر از نیترات در لایههای پایینتر بود. بهطور کلی در هر دو فصل کشت برنج و کلزا، تیمار زهکشی با فاصله بیشتر و عمق کم، نیترات کمتری را آبشویی کردهاند.
مقاله پژوهشی
یاسر فیضآبادی؛ حمیدرضا رحمانی
چکیده
تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اقتصادی سیستم آبیاری تحت فشار در مزارع کشت توتفرنگی شهرستان بابلسر طی یک دوره چهار ساله از سال 1391 تا 1394 صورت پذیرفت. در ابتدا، با استفاده از روش نمونهگیری طبقهبندی نسبی تعداد 282 مزرعه کشت توتفرنگی (170 مزرعه با سیستم آبیاری غرقابی و 112 مزرعه مجهز به سیستم آبیاری قطرهای) انتخاب گردید. آمار مربوط ...
بیشتر
تحقیق حاضر به منظور ارزیابی اقتصادی سیستم آبیاری تحت فشار در مزارع کشت توتفرنگی شهرستان بابلسر طی یک دوره چهار ساله از سال 1391 تا 1394 صورت پذیرفت. در ابتدا، با استفاده از روش نمونهگیری طبقهبندی نسبی تعداد 282 مزرعه کشت توتفرنگی (170 مزرعه با سیستم آبیاری غرقابی و 112 مزرعه مجهز به سیستم آبیاری قطرهای) انتخاب گردید. آمار مربوط به هزینه و درآمد مزارع نمونه در طول چهار سال و با همکاری جهاد کشاورزی شهرستان بابلسر و بهرهبرداران نمونه جمعآوری شد. سپس دادههای جمعآوری شده با استفاده از شاخصهای ارزش حال خالص، نسبت منفعت به هزینه و نرخ بازده داخلی مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش، بهرهبرداری از هر دو روش غرقابی و آبیاری قطرهای برای محصول توتفرنگی توجیه اقتصادی دارد. همچنین نتایج حاکی از این میباشد که در روش قطرهای ارزش حال خالص و نسبت منفعت به هزینه بزرگتر از روش غرقابی میباشد. مطابق با نتایج، نرخ بازده داخلی روش قطره ای نیز بیشتر از نرخ بازده داخلی روش غرقابی و برابر با 48 درصد بوده در حالیکه این نرخ برای آبیاری غرقابی 37 درصد میباشد. همچنین نسبت منفعت به هزینه در روش قطرهای برابر با ۴۸/۱ بوده در حالی که در روش غرقابی این نسبت برابر با ۳۷/۱ میباشد. بنابراین با توجه به بحران کم آبی در منطقه و کل کشور پیشنهاد میگردد که به توسعه سیستمهای آبیاری قطرهای جهت حفظ منابع آبی منطقه و کشور بیش از پیش توجه گردد.
مقاله پژوهشی
حسین اردلانی؛ حسین بابازاده؛ حسین ابراهیمی
چکیده
شوری یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر رشـد و عملکرد بسیاری از گیاهان به شمار مـیآیـد. تحملگیاهانبهشوریبامیزاننیتروژندریافتیمتغیراست. دراینراستاپژوهشیباهدف مدلسازی پاسخ گیاه گوجهفرنگی به تنشهای توأمان شوری و نیتروژن. بهصورتگلدانیانجامشد. شش سطح شوری شامل 1،2، 4، 6، 8 و10 دسیزیمنس بر متر و سه سطح کود نیتروژن شـامل صـفر،۵۰ ...
بیشتر
شوری یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر رشـد و عملکرد بسیاری از گیاهان به شمار مـیآیـد. تحملگیاهانبهشوریبامیزاننیتروژندریافتیمتغیراست. دراینراستاپژوهشیباهدف مدلسازی پاسخ گیاه گوجهفرنگی به تنشهای توأمان شوری و نیتروژن. بهصورتگلدانیانجامشد. شش سطح شوری شامل 1،2، 4، 6، 8 و10 دسیزیمنس بر متر و سه سطح کود نیتروژن شـامل صـفر،۵۰ و ۱۰۰ درصد نیاز کودی در سه تکرار اعمال شد. حداکثر عملکرد ماده خشک (8/25 گرم) در تیمار با شوری یک دسیزیمنس بر متر و کود مصرفی 100 درصد و حداقل عملکرد ماده خشک (8/5 گرم) در تیمار با شوری 10 دسیزیمنس بر متر و کود مصرفی صفر درصد به دست آمد. مدلهای تعدیل یافته لیبیگ-اسـپرینگل (LS)و میچرلیخ-بال(MB) برای مدلسازی پاسخ گیاه به عناصر غذایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقایسه آمارههای ارزیابی مدلها نشان داد که برای مدلسازی گیاه گوجهفرنگی در شرایط توأمان تنش شوری و کمبود نیتروژن، مدل تعدیل یافته MB(95/0d=) در مقایسه با مدل تعدیل یافته LS(88/0d=) برازش بهتری با دادههای اندازهگیری شده داشت. بنابراین، استفاده از مدل تعدیل یافته (MB) برای برآورد عملکرد نسبی گوجهفرنگی توصیه میگردد. همچنین نتایج اثرات توأمان تنشهای شوری و نیتروژن نشان میدهد که در یک سطح شوری با افزایش مقدار کود نیتروژن عملکرد ماده خشک گیاه افزایش یافته و با زیاد شدن شوری در یک سطح نیتروژن، عملکرد ماده خشک کاهش یافته است. آستانه کاهش عملکرد درشرایط شوری ثابت نبوده و بستگی به مقدار نیتروژن موجود در خاک دارد. در تیمار بدون مصرف نیتروژن، افزایش شوری تاثیر چندانی بر کاهش عملکرد نسبی نداشت. این امر نشان دهنده تاثیرگذار بودن عامل کمبود نیتروژن نسبت به شوری میباشد. بنابراین با مدیریت کود نیتروژن میتوان،آستانه تحمل گیاه گوجهفرنگی به شوری را افزایش داد.
مقاله پژوهشی
ابوذر پرهیزکاری؛ حسین بدیع برزین
چکیده
هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین ارزش اقتصادی آب آبیاری و شبیهسازی واکنش کشاورزان به سیاست کاهش منابع آب دردسترس در شهرستان تاکستان (از توابع استان قزوین) است. برای تحقق این هدف، از رویکرد برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقهای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد. ابتدا ارزش اقتصادی آب آبیاری در سطح شهرستان مورد مطالعه تعیین ...
بیشتر
هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین ارزش اقتصادی آب آبیاری و شبیهسازی واکنش کشاورزان به سیاست کاهش منابع آب دردسترس در شهرستان تاکستان (از توابع استان قزوین) است. برای تحقق این هدف، از رویکرد برنامهریزی ریاضی مثبت (PMP) و توابع تولید منطقهای محصولات کشاورزی (SWAP) استفاده شد. ابتدا ارزش اقتصادی آب آبیاری در سطح شهرستان مورد مطالعه تعیین شد. سپس، واکنش کشاورزان به سیاست کاهش منابع آب دردسترس تحت سناریوهای کاربردی 5%، 10%، 20% و 30 درصد تحلیل و ارزیابی شد. دادههای موردنیاز مربوط به سال زراعی 93-1392 هستند. برای حل مدل تجربی ارائه شده از نرم افزار GAMS نسخه 1/24 استفاده شد. پس از حل مدل، ارزش اقتصادی هر متر مکعب آب آبیاری در سطح شهرستان تاکستان 1690 ریال برآورد شد. نتایج نشان داد که تفاوت فاحشی بین ارزش اقتصادی آب آبیاری و نرخ آببهای پرداختی کشاورزان در این شهرستان وجود دارد و کاهش آب دردسترس سبب افزایش ارزش اقتصادی آب آبیاری و کاهش سود ناخالص کشاورزان میشود. در پایان، به منظور جلوگیری از مصرف بیرویه آب آبیاری، تعیین نرخ آببهای پرداختی برای کشاورزان شهرستان تاکستان با توجه به روند تغییرات ارزش اقتصادی آب آبیاری و ملاحظه برابری توصیه شد.
مقاله پژوهشی
سید مصطفی طباطبائی؛ علی شهیدی
چکیده
در این پژوهش منبع تامین آب کشاورزی (قنات) و عملکرد محصولات کشاورزی روستای مزرعهنو از توابع شهرستان اردکان-یزد مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده از دادههای هواشناسی و نرم افزار CROPWATنیاز آبی محصولات باغی (پسته و انار) و گیاهان زراعی (گندم، جو، یونجه و زعفران) در تمام ماههای سال مشخص شد. سپس حجم آب مازاد بر نیاز و کمبودها در ...
بیشتر
در این پژوهش منبع تامین آب کشاورزی (قنات) و عملکرد محصولات کشاورزی روستای مزرعهنو از توابع شهرستان اردکان-یزد مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده از دادههای هواشناسی و نرم افزار CROPWATنیاز آبی محصولات باغی (پسته و انار) و گیاهان زراعی (گندم، جو، یونجه و زعفران) در تمام ماههای سال مشخص شد. سپس حجم آب مازاد بر نیاز و کمبودها در هر ماه مشخص شد. با توجه به نیاز آبی هر محصول نسبت به درآمد اقتصادی آن، در یک سناریو کشت گندم، جو و یونجه حذف شد و آب مورد نیاز این گیاهان به کشت جایگزین زعفران اختصاص داده شد. سپس سطح زیر کشت جدید و نیاز آبی در هر ماه مشخص شد. با توجه به غیر همسو بودن نیاز آبی و آب در دسترس در ماههای مختلف، ساخت استخر ذخیره پیشنهاد گردید. و درآمد خالص حاصل از سطح زیر کشت جدید محاسبه و با کشت موجود مقایسه شد. نتایج نشان داد تغییر الگوی کشت راهکار ی مناسب برای افزایش بهرهوری از آب و اصلاح الگوی مصرف آن میباشد. تغییر الگوی کشت مطابق سناریوی تعریف شده باعث افزایش درآمد خالص اقتصادی سه برابری نسبت به الگوی کشت موجود خواهد شد.
مقاله پژوهشی
مانی مجدم؛ محمد رضا معمارباشی؛ اصلان اگدرنژاد؛ نازلی دروگر
چکیده
به منظور بررسی اثرات فواصل آبیاری و مقادیر مختلف سوپرجاذب بر میزان انتقال مجدد کنجد در شرایط آب و هوایی شهرستان حمیدیه، آزمایشی در سال زراعی 1393 در شهرستان حمیدیه به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل فواصل آبیاری در سه سطح (60، 100 و 140) میلیمتر تبخیر از تشت ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات فواصل آبیاری و مقادیر مختلف سوپرجاذب بر میزان انتقال مجدد کنجد در شرایط آب و هوایی شهرستان حمیدیه، آزمایشی در سال زراعی 1393 در شهرستان حمیدیه به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل فواصل آبیاری در سه سطح (60، 100 و 140) میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A در کرتهای اصلی و مقادیر مختلف سوپر جاذب در سه سطح (0، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرتهای فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر فواصل آبیاری و سوپر جاذب، باعث افزایش معنیدار عملکرد دانه، میزان انتقال مجدد، و فتوسنتز جاری گردید. بیشترین عملکرد دانه، انتقال مجدد و فتوسنتز جاری، سهم انتقال مجدد و سهم فتوسنتز جاری از تیمار 100 میلیمتر تبخیر از تشت و 150 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب بدست آمد. در بررسی برهمکنش فواصل آبیاری و سوپر جاذب، بیشترین عملکرد دانه (1216 کیلوگرم در هکتار) به تیمار100 میلیمتر تبخیر و 150 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب تعلق گرفت. با توجه به کمبود آب در کشور به نظرمیرسد تیمار100 میلیمتر تبخیر از تشت وکاربرد 150 کیلوگرم در هکتار سوپر جاذب، افزون بر صرفهجویی در مصرف آب عملکرد اقتصادی قابل قبولی را نیز تولید میکند.